"ខ្ញុំមានភាពតក់ស្លុតរន្ធត់យ៉ាងខ្លាំងនៅពេលឃើញរូបថត គំនរលលាដ៏ក្បាលជនរងគ្រោះខ្មែរ រណ្តៅកប់សពរួមធំៗនៅគុកទួលស្លែង និងនៅវាលពិឃាតជើងឯក។ បងប្អូនខ្ញុំក៏បានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមដែរ។ អ៊ីចឹងបានជាខ្ញុំមកសាលាក្តីខ្មែរក្រហមនេះដើម្បីដឹងថាតើដំណើរការកាត់ទោសលើមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនេះប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងណា?»។ នេះគឺជាថ្លែងរបស់លោក គឹម ព្រីងរ៉ៃ ជនជាតិគ្រឹងម្នាក់ក្នុងចំណោមជនជាតិគ្រឹងជិត ៤០០នាក់ មកពីឃុំល្អក់ ស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនគិរី ដែលបានធ្វើទស្សនកិច្ចសិក្សាមកកាន់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១១។ នេះគឺជាលើកទីមួយហើយដែលជនជាតិភាគតិចគ្រឹងមកទស្សនកិច្ចស្វែងយល់ដោយផ្ទាល់ពីសាលាក្តីខ្មែរក្រហម។
មន្ត្រីផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈបានធ្វើបទបង្ហាញស្តីពីដំណើរការរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមក្នុងបេសកកម្មស្វែងរកការពិតនិងយុត្តិធម៌ ព្រមទាំងបង្ហាញពីព័ត៌មានមួយចំនួនទាក់ទងនឹងជនជាប់ចោទក្នុងសំណុំរឿង០០១ ដែលមាន កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅ ឌុច និងសំណុំរឿង ០០២ ដែលរួមនួន ជា ខៀវ សំផន អៀង សារី និង អៀង ធីរិទ្ធ ជូនដល់ជនជាតិគ្រឹងទាំងនោះ ដោយមានជំនួយពីអ្នកបកប្រែភាសាគ្រឹង។ សំណួរជាច្រើនត្រូវបានចោទសួរឡើងដោយជនជាតិគ្រឹងទាំងស្ត្រីទាំងបុរស ទាក់ទងនឹងការជំនុំជម្រះក្តីលើអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម។
លោក យ៉ាម បាន មេឃុំល្អក់ ដែលបានដឹកនាំប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិគ្រឹងមកស្វែងយល់ពីសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបានថ្លែងថា នេះជាលើកទី១ ហើយដែលពលរដ្ឋជនជាតិគ្រឹងរបស់លោកមកស្វែងយល់ពីសាលាក្តីខ្មែរក្រហមដោយផ្ទាល់ ខណៈដែលពីមុនបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋបានឮតែតាមការផ្សាយរបស់វិទ្យុនិងទូរទស្សន៍ស្តីពីតុលាការខ្មែរក្រហម។ លោក យ៉ាម បាន មានប្រសាសន៍ថា៖ "ឥឡូវនេះ យើងខ្ញុំបានមកដល់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមហើយ។ យើងខ្ញុំចង់បានការកាត់ទោសមួយដែលសាលាក្តីខ្មែរក្រហមកំពុងតែធ្វើនេះ ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះ"។
បើតាមលោកមេឃុំល្អក់ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ជនជាតិភាគតិចគ្រឹងរបស់លោកក៏ត្រូវបានខ្មែរក្រហមបង្ខំឲ្យធ្វើការជាទម្ងន់ ធ្វើទារុណកម្ម និងសម្លាប់ដូចប្រជាជនខ្មែរដទៃទៀតដែរ។ លោក យ៉ាម បានលើកឡើងថា៖ "ពលរដ្ឋជនជាតិគ្រឹងរបស់ខ្ញុំមានក្តីរន្ធត់យ៉ាងខ្លាំងនៅពេលឃើញគំនរឆ្អឹងរបស់ជនរងគ្រោះខ្មែរនៅជើងឯក។ ខ្លះស្រក់ទឹកភ្នែកនឹកអាណិតដល់ជនរងគ្រោះទាំងនោះ។ ពលរដ្ឋយើងខ្ញុំមានជំនឿថាសាលាក្តីខ្មែរក្រហមនឹងផ្តល់នូវយុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះទាំងនោះ»។ លោកមេឃុំបានឲ្យដឹងថា នៅពេលទស្សនាគុកទួលស្លែងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ពលរដ្ឋគ្រឹងបានឃើញរូបថតបុរសជនជាតិម្នាក់ដែលមានពាក់ក្រវិលនឹងត្រចៀក ហើយពួកគាត់ជឿថាជាជនជាតិគ្រឹងរបស់គាត់ ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់ដឹងពីអត្តសញ្ញាណរបស់ជនរងគ្រោះក្នុងរូបថតនៅមន្ទីរស-២១នោះឡើយ។
នៅក្នុងសំនៀងភាសាខ្មែរមិនសូវច្បាស់ បុរសជនជាតិគ្រឹងម្នាក់ទៀត គឺលោក ណន ចាន់ថៃ បានឲ្យដឹងថា ការមកទស្សនាតំបន់វាលពិឃាតជើងឯកនិងគុកទួលស្លែង ព្រមទាំងសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ជនជាតិគ្រឹងដែលនៅឆ្ងាយពីរាជធានីភ្នំពេញ។ លោកក៏ដូចជាជនជាតិគ្រឹងជាច្រើនទៀត បានថ្លែងថា៖ "ជាការខ្លោចផ្សាណាស់ដែលខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់មនុស្សដ៏ច្រើន។ ជនរងគ្រោះទាំងនោះជាជនស្លូតត្រង់ ខ្ញុំសូមឲ្យតុលាការធ្វើការកាត់ទោសជនជាប់ចោទទាំងអស់ឲ្យបានស័ក្តិសមនឹងអំពើរបស់ខ្លួនបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម បើសិនជារកឃើញថាមានកំហុស"៕