អត្ថបទព័ត៌មាន

សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ (“ស.ព.អ”) ចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននេះ ដើម្បីបំភ្លឺអំពីគោលជំហររបស់ខ្លួន​ទាក់​ទង​នឹង​ការយល់ច្រឡំដែលអាចកើតមានអំពីស្ថានភាពរបស់តុលាការនៅលើករណីរឿងក្តីនានាដែលមិនទាន់បាន​ដោះ​ស្រាយ​ចប់សព្វគ្រប់នៅ អ.វ.ត.ក ដែលកើតចេញពីការផ្សាយមិនបានពេញលេញរបស់វិទ្យុសំឡេង   អាមេរិកាំង (Voice of America) ជាភាសាខ្មែរនាពេលថ្មីៗនេះ ដែលបានធ្វើឡើង​តាមរយៈ​សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍​របស់​អ្នក​នាំពាក្យ​នៃ​កិច្ចការ​ទំនាក់ទំនង​សាធារណៈរបស់រដ្ឋបាលតុលាការ។

សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ (“ស.ព.អ”) ត្រូវបង្ខំចិត្តចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននេះ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការចោទប្រកាន់​មិនត្រឹមត្រូវគ្មានមូលដ្ឋាន ទាក់ទងនឹងការប្រព្រឹត្តមិនត្រឹមត្រូវក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន​ ចេញដោយមេធាវីការពារក្តី មាស មុត នៅថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ដែលបង្ហាញពី​ការខកចិត្តរបស់ពួកគេចំពោះការអនុវត្តឆន្ទានុសិទ្ធិដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់អង្គបុរេជំនុំជម្រះ ក្នុងការបដិសេធសំណើរបស់មេធាវី​ការពារក្តីស្នើសុំដាក់សារណាបន្ថែមមកអង្គបុរេជំនុំជម្រះ។

សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ Brenda J.

                                                         សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន

សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ សូមជម្រាបជូនសាធារណជនឱ្យបានជ្រាបថា ទណ្ឌិត កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅ ឌុច បានទទួលមរណភាព នៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្

                                                                   សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសំណុំរឿង ០០៤/២

នៅថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិបានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់ខ្លួន ក្នុងសំណុំរឿង០០៤ ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចស៊ើបសួរលើ យឹម ទិត្យ។ វិធានផ្ទៃក្នុងសម្រាប់អង្គជំនុំជម្រះវិសាម

នៅថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភា​ និងថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា​ ឆ្នាំ២០១៨ សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និងអន្តរជាតិ បានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពរក្នុង​សំណុំរឿង០០៤ រ

​សហ​ព្រះ​រាជ​អាជ្ញា​ជាតិ​ លោក​ស្រី ជា លាង ចេញ​សេច​ក្ដីថ្លែងការ​ជាសាធារណៈដោយ​អនុលោមតាមវិធាន៥៤ នៃវិធាន​ផ្ទៃក្នុងរបស់ អ.វ.ត.ក. ទាក់ទងនឹងសំណុំរឿង ០០៣ ។

នៅថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និងអន្តរជាតិ បានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់ខ្លួន ក្នុងសំណុំរឿង០០៣ ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចស៊ើបសួរលើ មាស មុត។ ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពរត្រូវបានចេញដោយសហព្រះរា

នៅថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និងអន្តរជាតិ បានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់ខ្លួន ក្នុងសំណុំរឿង០០៣ ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចស៊ើបសួរលើ មាស មុត។ ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពរត្រូវបានចេញដោយសហព្រះរា

វិធានផ្ទៃក្នុងសម្រាប់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជាចែងថា ខណៈដែលដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់សហព្រះរាជអាជ្ញា ត្រូវបានដាក់ជាការសម្ងាត់ក៏ដោយ ក៏សហព្រះរាជអាជ្ញាអាចបញ្ចេញនូវសេចក្តីសង្ខេបអំពីគោលបំណង

នៅថ្ងៃនេះ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត បានជូនដំណឹងដល់ភាគីទាំងអស់នៅក្នុងសំណុំរឿង ០០៤ និង ០០៤/១ ថាកិច្ចស៊ើប សួរប្រឆាំងនឹង អោ អាន បានបញ្ចប់។ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ក៏បានចេញដីកាសម្រេចបំបែកនីតិវិធីពាក់ព័ន្ធនឹង អោ អាន ចេញពីសំណុំរឿង ០០៤ ហើយបង្កើតសំណុំរឿងថ្មី គឺសំណុំរឿង ០០៤/០២។ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ បានចេញដីកាសម្រេចដាច់ដោយឡែកមួយ ដោយកាត់បន្ថយវិសាលភាពនៃកិច្ចស៊ើបសួរប្រឆាំងនឹង អោ អាន យោងតាមវិធានផ្ទៃក្នុង ៦៦ស្ទួន។

វិធាន៥៤ សេចក្ដីសង្ខេបរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញាស្ដីពីដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពរពាក់ព័ន្ធនឹង អ៊ឹម ចែម

បន្ទាប់ពីត្រូវបានចាត់តាំងដោយឯកឧត្តម បាន គីមូន អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប) និងដោយមានការអនុម័តយល់ព្រមពីឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម លោកអូលីវីយ៉េ បូវ៉ាល់ឡេ (ជនជាតិបារាំង)ត្រូវបានតែងតាំងជាចៅក្រមអន្តរជាតិថ្មីនៅអង្គបុរេជំនុំជម្រះនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក)។ លោកចៅក្រម បូវ៉ាល់ឡេ ត្រូវបំពេញតួនាទីជំនួសលោកចៅក្រម ចាងហូ ជុង (ជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង) ដែលបានលាលែងពីតំណែងកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៥។

របាយការណ៍សារព័ត៌មាននានាបានបញ្ជាក់ថា មានសំណួរមួយចំនួនត្រូវបានចោទសួរនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ផ្សព្វផ្សាយ កាលពីពេលថ្មីៗនេះថាតើនៅមានសំណុំរឿងបន្ថែមទៀតដែរឬទេបន្ទាប់ពីសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤។ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិលោក Nicholas Koumjian បានបញ្ជាក់ឡើងវិញម្តងទៀតថាការិយាល័យរបស់លោកនៅតែមិនប្រែប្រួលគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនដូចដែលធ្លាប់បានប្រកាសពីលើកដំបូងដោយសហព្រះរាជអាជ្ញាមុនកាលពីថ្ងៃទី ០៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៩ ថា គ្មានសំណុំរឿងផ្សេងទៀតនឹងត្រូវដាក់ជូនទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតនោះទេ។ ការយកចិត្តទុកដាក់របស់សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ និងបុគ្គលិករបស់ខ្លួន គឺការបញ្ចប់សំណុំរឿងនានា ដែលបច្ចុប្បន្ននេះកំពុងស្ថិតនៅដំណាក់កាលបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ នៅក្នុ

វិធាន៥៤ នៃវិធានផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក) តម្រូវឲ្យដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ ឬដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែមណាមួយក៏ដោយដែលធ្វើឡើងដោយសហព្រះរាជអាជ្ញា គឺជាឯកសារសម្ងាត់។ ទោះជាយ៉ាងដូច្នេះក៏ដោយ ក៏វិធាននេះបានចែងផងដែរថា សហព្រះរាជអាជ្ញា “អាចផ្ដល់ឲ្យសាធារណជននូវព័ត៌មានសង្ខេបដែលមាននៅក្នុងដីកាទាំងនេះ”។ ហេតុដូច្នោះហើយ ដោយគិតពិចារណាពីផលប្រយោជន៍សន្តិសុខ និងភាពលាក់កំបាំងរបស់ជនរងគ្រោះ និងសាក្សី, ពិចារណាពីសិទ្ធិស្ដីពីសច្ចធារណ៍នៃនិរទោសរបស់ជនសង្ស័យដែលត្រូវទទួលបាន និងពិចារណាពីលក្ខខណ្ឌតម្រូវនានាដែលថា ការស៊ើបអង្កេតត្រូវធ្វើឡើងជាសម្ងាត់ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិស

វិធាន ៥៤ នៃវិធានផ្ទៃក្នុងសម្រាប់ អ.វ.ត.ក តម្រូវថា ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ ឬ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែមដែលធ្វើឡើងដោយសហព្រះរាជអាជ្ញា ត្រូវតែសម្ងាត់ ប៉ុន្តែក៏ចែងផងដែរថា សហព្រះរាជអាជ្ញាអាច “ផ្តល់ជូនសាធារណជននូវសេចក្តីសង្ខេប អំពីគោលបំណងនៃព័ត៌មានដែលមានចែងនៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានទាំងនោះបាន”។ ទន្ទឹមនេះ ដោយមានការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើផលប្រយោជន៍របស់ជនរងគ្រោះនិងសាក្សី សិទ្ធិរបស់ជនសង្ស័យដែលមានសិទ្ធិទទួលបានសច្ចធារណ៍នៃនិរទោស និងលក្ខខណ្ឌតម្រូវក្នុងវិធាននានាដែលកំណត់ថា កិច្ចស៊ើបសួរត្រូវតែធ្វើឡើងដោយសម្ងាត់ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិសូមផ្តល់នូវព័ត៌មានដូចខាងក្រោម។

ក្រោយពីបានទទួលការចាត់តាំងពីលោក បាន គីមូន (Ban Ki-moon) អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងទទួលបានការតែងតាំងពីឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រង់បានតែងតាំងលោក Nicholas Koumjian (សញ្ជាតិអាមេរិក) ជាសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិថ្មីនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (“អ.វ.ត.ក”)។

ដោយបានដាក់លិខិតលាលែងពីតំណែងរបស់ខ្ញុំជូនអគ្គលេខាធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិនៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៣ ខ្ញុំនឹងលាឈប់ពីអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា(អ.វ.ត.ក) នៅថ្ងៃទី ១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៣ ខាងមុខនេះ ដោយសារមូលហេតុផ្ទាល់ខ្លួន។ ខ្ញុំនឹងទៅរស់នៅជាមួយគ្រួសារខ្ញុំ ដែលបានត្រឡប់មកពីប្រទេសកម្ពុជាវិញកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៣។ តាមការរំពឹងទុក សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិបម្រុង Nicholas Koumjian នឹងមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៣។

នៅថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតដោយអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល នៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា។ នៅថ្ងៃដដែល សហព្រះរាជអាជ្ញា បានដាក់សំណើមួយសុំឲ្យអនុវត្តទោសស្របទៅតាមវិធាន១១៣(១) នៃវិធានផ្ទៃក្នុង។ សហព្រះរាជអាជ្ញាបានស្នើសុំថា៖    ១.    កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ត្រូវបន្តនៅមន្ទីរឃុំឃាំង អ.វ.ត.ក រហូតដល់បញ្ចប់ការផ្តល់សក្ខីកម្មរបស់        គាត់ក្នុងសំណុំរឿង ០០២ ដែលបានកំណត់ពេលរួចហើយ និង

សហព្រះរាជអាជ្ញា​នៃ​អង្គជំនុំជម្រះ​វិសាមញ្ញ​ក្នុង​តុលាការ​កម្ពុជា (“អ.វ.ត.ក”) បាន​បញ្ចប់ការ​ស៊ើបអង្កេត​របស់ខ្លួន និង​បាន​ធ្វើ​របាយការណ៍​ស្តីពី​ការស្រាវជ្រាវ​របស់ខ្លួន ដើម្បី​ស្វែងរក​អំពី​មូលហេតុ​នៃ​មរណភាព​របស់ លោក អៀង សារី។ សហព្រះរាជអាជ្ញា​បាន​ធ្វើ​សេចក្តី​សន្និដ្ឋាន​ថា មរណភាព​របស់​លោក អៀង សារី កាលពី​ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ នៅក្នុង​មន្ទីរពេទ្យ​មិត្តភាព​ខ្មែរ-សូវៀត គឺ​ដោយសារ​មូលហេតុ​ធម្មជាតិ។ របាយការណ៍​ពេញលេញ​ស្តីពី​មរណភាពនេះ​ត្រូវបាន​បញ្ជូនទៅ​លោក​ប្រធាន​ការិយាល័យ​រដ្ឋបាល​ស្តីទី និង​លោក​អនុប្រធាន​ការិយាល័យ​រដ្ឋបាលរួចហើយ​នៅថ្ងៃនេះ។

ថ្ងៃនេះ សហព្រះរាជអាជ្ញាបានប្តឹងសាទុក្ខជំទាស់នឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង ដែលបានចេញកាលពីម្សិលម៉ិញ ដើម្បីដោះលែងជនជាប់ចោទ អៀង ធីរិទ្ធ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានសម្រេចថា អៀង ធីរិទ្ធ បច្ចុប្បន្នមិនមានសម្បទាខាងបញ្ញាស្មារតីគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីចូលរួមក្នុងសវនាការចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិ ដូចបានចោទប្រកាន់ដែលបានប្រព្រឹត្តក្នុងអំឡុងនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យទេ។ សហព្រះរាជអាជ្ញា យល់ស្របទាំងស្រុងជាមួយអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងថា អៀង ធីរិទ្ធ គួរត្រូវបានដោះលែងពីមន្ទីរឃុំឃាំង ដោយផ្អែកតាមការរក ឃើញរបស់អ្នកជំនាញជាតិ និងអន្តរជាតិដែលថា គាត់នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះមិនមានសម្បទាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បី ចូលរួមសវ

បន្ទាប់ពីបានផ្តល់សេវាព្យាបាលដល់ អៀង ធីរិទ្ធ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងនឹងបើកសវនាការនៅថ្ងៃទី៣០ និង ៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២នេះ ដើម្បីស្តាប់ការវាយតម្លៃរបស់អ្នកជំនាញវេជ្ជសាស្រ្តលើស្ថានភាពកាយសម្បទានិងបញ្ញាស្មារតីរបស់ អៀង ធីរិទ្ធ ក្នុងការចូលរួមការជំនុំជម្រះ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាចម្លើយតបទៅនឹងសំណួរមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងសវនាការលើស្ថានភាពកាយសម្បទានិងបញ្ញាស្មារតីរបស់ អៀង ធីរិទ្ធ ក្នុងការចូលរួមសវនាការ។