សាវតារ
អ្នកស្រី ហាវ សោភា គឺជាកសិករ កើតនៅភូមិជ័យមង្គល ឃុំបល្ល័ង្ក ខេត្តកំពង់ធំ
1
។ នៅពេលផ្តល់សក្ខីកម្ម គាត់រស់នៅជ័យមង្គល ឃុំបល្ល័ង្ក ខេត្តកំពង់ធំ
2
។ គាត់ជាកូនស្រីរបស់លោក ចិន សៀ (ហៅ ហាវ ហាន ឬ ហាន) ដែលត្រូវបានសម្លាប់នៅមន្ទីរសន្តិសុខ ស-២១
3
។ គាត់ផ្តល់សក្ខីកម្មក្នុងនាមជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី នៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងក្នុងសំណុំរឿង ០០១ អំពីទុក្ខលំបាកដែលគាត់ជួបប្រទះ ដោយសារការបាត់បងឪពុករបស់គាត់
4
។
មេធាវីរបស់អ្នកស្រី ហាវ សោភា លោក Alain Werner បានជូនដំណឹងអង្គជំនុំថា អ្នកស្រីមិនចង់ធ្វើសេចក្តីថ្លែងទុក្ខទេ និងថាលោកមេធាវីនឹងសួរសំណួរតាមរយៈភ័ស្តុតាងរបស់គាត់វិញ
5
។ គាត់ក៏សុំការអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកស្រី ហាវ សោភា សួរសំណួរបីទៅកាន់ជនជាប់ចោទ កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅ ឌុច ហើយអង្គជំនុំជម្រះបានអនុញ្ញាត
6
។
ការចាប់ខ្លួន និងការសម្លាប់ឪពុកគាត់ (ហាន)
ឪពុករបស់អ្នកស្រី ហាវ សោភា គឺជាទាហានក្នុងកង ក-៩២ ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ
7
។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ គាត់ត្រូវផ្ទេរពីកំពង់ធំ មកភ្នំពេញ ហើយត្រូវឈរជើងនៅមូលដ្ឋានបឹងត្របែក រហូតដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៦ នៅពេលដែលគាត់ត្រូវចាប់ខ្លួន
8
។
អ្នកស្រី ហាវ សោភា កើតនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៧៦ គឺ២១ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួនរបស់ឪពុកគាត់
9
។ ក្រោយពេលអ្នកស្រី ហាវ សោភា បានកើត ម្តាយរបស់គាត់ផ្លាស់ទៅក្បាលជ្រោយ
10
។ ប្រាំបួនខែក្រោយមក អង្គការប្រាប់ម្តាយគាត់ថា ហាន ត្រូវបានកម្ទេច
11
។ ការរៀបរាប់របស់អ្នកស្រី ហាវ សោភា អំពីរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងចំពោះឪពុកគាត់ ផ្អែកលើអ្វីដែលម្តាយរបស់គាត់ប្រាប់គាត់
12
។ គាត់បានប្រាប់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងថា ម្តាយគាត់មិនបានរៀបការឡើងវិញទេ ហើយក៏មិនចង់ធ្វើជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងរឿងក្តីនេះដែរ ពីព្រោះគាត់មិនចង់ប្រឈមមុខនឹងជនជាប់ចោទទេ
13
។
ដំណើរការមាតុភូមិនិវត្ត និង ទស្សនកិច្ចនៅ ស-២១
ក្នុងឆ្នាំ១៩៩១ មានដំណើរមាតុភូមិនិវត្ត
14
។ ម្តាយរបស់អ្នកស្រី ហាវ សោភា រំពឹងថាស្វាមីគាត់ត្រឡប់មកវិញ ប៉ុន្តែបែរជាឲ្យដំណឹងថាគាត់ស្លាប់នៅ ស-២១ ទៅវិញ
15
។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ អ្នកស្រី ហាវ សោភា បានដឹងថាលោក ហាន បានជាប់ឃុំឃាំងនៅ ស-២១ នៅក្នុងចម្លើយសារភាពដែលគាត់បានឃើញ
16
។ គាត់បានមកមើល ស-២១ ក្នុងឆ្នាំ២០០៧ ជាមួយម្តាយគាត់ ដោយបានមកមើលអាគារ ក ជាពិសេស និងបន្ទប់ដែលលោក ហាន អាចត្រូវបានឃុំខ្លួន
17
។ ការណ៍នេះបានធ្វើឲ្យម្តាយគាត់ភ្ញាក់ផ្អើល និងយំសោកយ៉ាងខ្លាំង
18
។ ពួកគេបានបន្តទៅមើលទួលស្លែង ជាកន្លែងដែលម្តាយរបស់អ្នកស្រី ហាវ សោភា ទទូចចង់កកាយមើលគំនរខោអាវ ដើម្បីរកមើលក្រែងមានឃើញខោអាវរបស់លោក ហាន
19
។
ទុក្ខលំបាកដែលអ្នកស្រី ហាវ សោភា និងម្តាយបានទទួលរង
ដោយសារតែអវត្តមានឪពុក អ្នកស្រី ហាវ សោភា និងម្តាយជួបការលំបាកខ្លាំងក្នុងជីវិតរស់នៅរបស់ខ្លួន
20
។ អ្នកស្រី ហាវ សោភា បោះបង់ការសិក្សានៅថ្នាក់ទី ៧ ហើយដូច្នេះ មិនអាចបំពេញក្តីប្រាថ្នារបស់គាត់ចង់ធ្វើជាគ្រូបង្រៀនអក្សរសាស្ត្រខ្មែរបានទេ
21
។ គាត់បានបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណរូបថតលោក ហាន ដែលបង្ហាញនៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង
22
។ នេះគឺជារូបថតរបស់លោក ហាន តែមួយគាត់ ដែលអ្នកស្រី ហាវ សោភា និងម្តាយគាត់មាន ដោយសារតែខ្មែរក្រហម បានបញ្ជាឲ្យម្តាយរបស់គាត់ដុតរូបថតទាំងអស់ចោល
23
។ ពេលមេធាវីរបស់គាត់បានបញ្ចប់សំណួរ អ្នកស្រី ហាវ សោភា បញ្ជាក់ថា គាត់អនុញ្ញាតឲ្យមេធាវីគាត់ទាមទារសំណងជំនួសគាត់
24
។
សំណួរអ្នកស្រី ហាវ សោភា សួរទៅកាន់ជនជាប់ចោទ
អ្នកស្រី ហាវ សោភា បានតាំងសំណួរបីទៅកាន់ជនជាប់ចោទ។ ទីមួយគាត់សួរថា៖ “អ្នកណាជាមេខ្លោងដែលចាប់ឪពុកខ្ញុំទៅកាន់មន្ទីរ ស-២១”
25
។ ឌុច ឆ្លើយថា គណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមជាអ្នកសម្រេចបញ្ជូន ចិន សៀ ទៅ ស-២១
26
។
សំណួរបន្ទាប់ គាត់សួរថាតើឪពុករបស់គាត់ត្រូវបានសម្លាប់ឬទេ –ថាតើនៅបឹងជើងឯក ឬ ស-២១
27
។ ឌុច ថ្លែងថា គាត់ដឹងថាលោក ហាន ត្រូវបានសម្លាប់ តែមិនដឹងនៅទីណាទេ
28
។
ជាចុងក្រោយ គាត់សួរថាតើ តើគាត់ធ្វើអ្វីខ្លះ ដើម្បីឲ្យផ្លូវចិត្តរបស់ជនរងគ្រោះបានរសាយពីការឈឺចាប់
29
។ ឌុច ឆ្លើយថា គាត់ទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងខាងផ្លូវចិត្ត “គេស្លាប់ដោយទារុណកម្មមុននឹងទៅស្លាប់ ក៏យើងខ្ញុំទទួល ហើយទទួលរាយការណ៍ជូនជាតិប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ ថារឿងនេះវាសាហាវ”
30
។
អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានដកស្រង់សក្ខីកម្មរបស់អ្នកស្រី ហាវ សោភា ដោយទទួលស្គាល់មរណភាពរបស់ឪពុកគាត់ នៅក្នុងការសម្រេចថា គាត់បានបញ្ជាក់ពីអត្ថិភាពនៃភាពជាសាច់ញាតិជិតស្និទ្ធជាមួយជនរងគ្រោះផ្ទាល់នៃមន្ទីរ ស-២១
31
។
វីដេអូ
