carousel
carousel
carousel
carousel
carousel
carousel
carousel

ហួ ចន្ថា

រហ្សនាម: TCCP-198

សំណុំរឿង: សំណុំរឿង ០០២/០១

ប្រភេទ: ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី

សាវតារ និងតួនាទី
អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា បានផ្តល់សក្ខីកម្មក្នុងនាមជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០១ ដែលបានផ្តល់ចម្លើយអំពីការឈឺចាប់ផ្នែកផ្លូវចិត្ត រាងកាយ និង សម្ភារៈ និងព្យនសកម្មដែលបង្កឡើងលើរូបគាត់​ ក្នុងសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ 1 ។ គាត់មានអាយុ ៦០ ឆ្នាំ ពេលផ្តល់សក្ខីកម្ម ហើយគាត់កំពុងរស់នៅភូមិពុកឫស្សី 2 ។ អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា កើតនៅភូមិកំពង់សឹង ឃុំកំពង់សឹង ស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង 3 ។ ក្នុងរបប លន់ នល់ គ្រួសារគាត់ជាគ្រួសារអ្នកមាន 4 ។ បងគាត់បីនាក់ធ្វើការជាមន្ត្រីរដ្ឋការក្នុងរបបនោះ៖ បងគាត់មានដីធ្លី ផ្ទះសំបែង និងគ្រឿងអលង្ការមានតម្លៃមួយចំនួន 5 ។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា បានរៀបការ និងបានទៅរស់នៅខាងម្តាយក្មេករបស់គាត់ជិតផ្សារក្បាលមាន់ចែ 6 ។ នៅពេលនោះ ប្តីរបស់គាត់ធ្វើជាគ្រូបង្រៀន ហើយគួ្រសារគាត់រស់នៅយ៉ាងមានសេចក្តីសុខ 7
ការជម្លៀសចេញពីក្រុងភ្នំពេញ
នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃរបប លន់ នល់ គាត់បានឮស្នូរកាំភ្លើងពីពោធិ៍ចិនតុង និងនៅជុំវិញភ្នំពេញ 8 ។ ស្អែកឡើង អ្នកជិតខាងគាត់ និងគ្រួសារគាត់លើកទង់ជ័យស និងស្រែកថា មានសន្តិភាពវិញហើយ 9 ។ បន្ទាប់មក អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា បានឃើញទាហានឈុតខ្មៅនៅតាមផ្លូវ​មានកាន់អាវុធ គំរាមកំហែង និងស្រែកប្រាប់ប្រជាជនឲ្យចេញពីទីក្រុងភ្លាមៗ 10 ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង ផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា ក្នុងចំណោមសក្ខីកម្មអ្នកផ្សេងទៀត ក្នុងការបង្ហាញថា មន្ត្រីនិងទាហានខ្មែរក្រហមបានប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ នៃអំពើអមនុស្សធម៌ផ្សេងៗទៀត តាមរយៈការផ្លាស់ទីលំនៅរបស់ប្រជាជនដោយបង្ខំ 11 ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង បានសន្និដ្ឋានថា ភ័ស្តុតាងដែលផ្តល់ឲ្យដោយដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី បង្កើតបានជារូបភាពច្បាស់លាស់ពីវិធីដែល​ពួកគាត់រងទុក្ខវេទនា បណ្តាលមកពីឧក្រិដ្ឋកម្មដែលប្រព្រឹត្តឡើងដោយជនជាប់ចោទ 12 ។ នួន ជា បានអះអាងថា អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានសន្និដ្ឋានជារួមជាដដែលៗពីបទពិសោធន៍របស់ប្រជាជន ២ លាន ប្រាំសែននាក់ ដោយផ្អែកតែទៅលើភ័ស្តុតាងដែលជារឿងរ៉ាងតិចតួចបំផុត 13 ។ ចំពោះអង្គជំនុំជម្រះតុលាការ​កំពូលវិញ ការសន្និដ្ឋានរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង​​ទាក់ទងនឹងលក្ខខណ្ឌដ៏អាក្រក់ ដែលអ្នកជម្លៀសបានជួបក្នុងដំណើរជម្លៀសពីដើមដល់ចប់ គឺមានការគាំទ្រគ្រប់គ្រាន់ដោយភ័ស្តុតាងដែលគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក 14
ការធ្វើដំណើរទៅកាន់ភូមិពុកឫស្សី
អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា និងគ្រួសារបានចាកចេញពីភ្នំពេញតាមផ្លូវពោធិ៍ចិនតុង ហើយគាត់បានឃើញមនុស្សជាច្រើន​កុះករនៅតាមបណ្តោយផ្លូវ 15 ។ សូម្បីតែស្ត្រីដែលទើបសម្រាលកូន ត្រូវគេបង្ខំឲ្យដើរ ហើយជនពិការ មនុស្សចាស់ និងកូនក្មេង ក៏ដូចគ្នាដែរ 16 ។ តាមបណ្តោយផ្លូវ គាត់បានឃើញសាកសពទាហាន លន់ នល់ នៅរាយប៉ាយ 17 ។ យប់ដំបូង ពេលគាត់ទៅដល់ថ្នល់កែង គាត់ដេកផ្ទាល់នៅលើដី 18 ។ ព្រឹកបន្ទាប់ គាត់ជួលទូកជិះឆ្លងទន្លេ 19 ។ បន្ទាប់ពីដើរបានមួយរយៈ គាត់បានទៅដល់ត្រពាំងទឹកមួយ ហើយគាត់ស្រេកទឹកខ្លាំងណាស់ ដូច្នេះគាត់សម្រេចចិត្តផឹកទឹកនោះ ទោះបីជាគាត់ដឹងថាទឹកនោះកខ្វក់ក៏ដោយ 20
ការរស់នៅក្នុងសហករណ៍
បន្ទាប់ពីការធ្វើដំណើរអស់ពេល ១៥ ថ្ងៃ អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា ទៅដល់ភូមិពុកឫស្សី និងបានឃើញផ្ទះឪពុកម្តាយរបស់គាត់នៅក្នុងភូមិនោះត្រូវបានបោះបង់ចោល 21 ។ នៅទីនោះ គាត់ត្រូវដេកក្រោមដំបូលមួយក្នុងពេលព្យុះ 22 ។ ពីរថ្ងៃក្រោយមក អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា និងគ្រួសារគាត់ ត្រូវបានកោះហៅឲ្យទៅចូលរួមប្រជុំ ដែលក្នុងការប្រជុំនោះគេណែនាំគាត់ឲ្យស្គាល់មេកង ហើយពួកគាត់ត្រូវតែគោរពតាមមេកងនោះ 23 ។ អ្នកស្រី ហួ​ ចន្ថា និងគ្រួសារ​បានស្នាក់នៅទីនោះ និងបានបម្រើអង្គការអស់រយៈពេលបីឆ្នាំប្រាំបីខែនិងម្ភៃថ្ងៃ 24 ។ គាត់ត្រូវទៅច្រូតស្បូវទាំងបាតជើងទទេ ទៅច្រូតកក់ក្នុងបឹង ឃ្វាលគោ បេះត្រកួន និងដាក់បាយជ្រូក​ ទោះបីជាគាត់ខ្លួនឯងផ្ទាល់មិនដែលបានហូបសាច់ជ្រូក 25 ។ គាត់ត្រូវធ្វើការទាំងមានផ្ទៃពោះ និងទាំងទើបតែសម្រាលកូនរួច 26 ។ ប្តីរបស់អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា ត្រូវគេចាត់ឲ្យធ្វើការជាមួយគោមួយនឹម ហើយគាត់ធ្វើការហួសកម្លាំង បណ្តាលឲ្យគាត់កើតជំងឺបេះដូង​ រហូតដល់ស្លាប់ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥ 27 ។ ថ្នាំមួយមុខគត់ដែលពួកគាត់ទទួលបានគឺ “ថ្នាំអាចម៍ទន្សាយ” 28 ។ ពួកគាត់ទទួលបានអង្ករធុំក្លិនផ្អួរ និងខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ 29 ។ ជាងនេះទៀត អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា មានអារម្មណ៍ថាត្រូវគេរើសអើង ដោយសារគាត់ជា “ប្រជាជន ១៧ មេសា” 30 ។ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា បានទៅស្វែងរកសមាជិកគ្រួសារគាត់ 31 ។ ពេលគាត់ទៅដល់ស្ទឹងស្លូត អតីតអ្នកជិតខាងគាត់​ប្រាប់ថា ម្តាយគាត់ និងបងប្អូនគាត់ប្រាំនាក់ត្រូវបានសម្លាប់អស់ហើយ 32 ។ ម្តាយគាត់ត្រូវខ្មែរក្រហមសម្លាប់ដោយសារគាត់មានមាសច្រើន 33 ។ អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា គិតចង់សម្លាប់ខ្លួនឯង តែប្តូរចិត្តវិញដោយសារតែគាត់មានទារកទើបនឹងកើត 34 ។ គាត់ជាអ្នករស់រានមានជីវិត​តែម្នាក់គាត់ក្នុងចំណោមបងប្អូន ៩ នាក់ ហើយសាច់ញាតិគាត់ ២២ នាក់ បានស្លាប់ដោយមូលហេតុផ្សេងៗគ្នា៖ ស្លាប់ដោយត្រូវមីន ភាពអត់ឃ្លាន ជំងឺ ឬ ត្រូវខ្មែរក្រហមសម្លាប់ 35 ។ ដោយសារតែបទពិសោធន៍នេះ អ្នកស្រី ហួ ចន្ថា កើតជំងឺសរសៃប្រសាទ និង លើសឈាម 36
សេចក្តីថ្លែងទុក្ខ
ជា​បឋមនាងខ្ញុំ សូម​អរគុណតុលាការ​ដែល​បានអនុញ្ញាត​ឲ្យនាងខ្ញុំថ្លែងរៀបរាប់ពីទុក្ខវេទនា​ក្នុង​ប្រវត្តិ​ដ៏ល្វីងជូរចត់​ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ហើយបន្សល់ទុក្ខវេទនា​ដល់កូនៗ និងរូប​ខ្ញុំផ្ទាល់ទាល់សព្វ​ថ្ងៃ។ កាល​ពី​​សម័យ លន់ នល់ ឪពុកម្ដាយ​របស់​នាងខ្ញុំមានជីវភាព​ធូរធារបង្គួរ ពួកគាត់មានមុខ​របប​លក់​ចាប់ហួយ​នៅផ្សារកំពង់សឹង។ ខ្ញុំ​មាន​បងប្អូន​ប្រាំបួននាក់។ នាងខ្ញុំជាកូនទី៤។ បងៗនាងខ្ញុំ​បីនាក់មាន​គ្រួសារ​អស់ហើយ សុទ្ធតែជា​មន្ត្រីរដ្ឋការជំនាន់ លន់ នល់។ ហើយពួកគាត់មានដីមានផ្ទះ​សម្បែង​ មាន​ម៉ូតូ​ មាន​គ្រឿងអលង្ការសមល្មម​នៅក្រុងភ្នំពេញ។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ នាងខ្ញុំបាន​រៀបការ​រួច​មករស់នៅ​ជាមួយ​ម្ដាយ​ក្មេក​ នៅក្បែរ​ផ្សារក្បាលមាន់ចែ។ កាលនោះប្ដី​របស់ខ្ញុំធ្វើជា​គ្រូ​បង្រៀន។ ស្ថានភាព​ជីវភាព​​របស់ពួក​យើងខ្ញុំធូរធារ ហើយពួកយើងមាន​ម៉ូតូ មានគ្រឿងអលង្ការ មាន​ផ្ទះសម្បែង​ជា​ៗទ្រព្យរបស់​ខ្លួនផ្ទាល់ មិន​យ៉ាប់​ដូចបច្ចុប្បន្ននេះទេ។ កាលណោះ ខ្ញុំ​មាន​-- ខ្ញុំមិនដែលស្គាល់​ការលំបាក​នោះឡើយ។ លុះដល់ថ្ងៃ​១៦ មេសា ១៩៧៥ ជា​ថ្ងៃ​អវសាននៃរបប​ លន់ នល់។ ស្នូរ​កាំភ្លើង​គ្រាំគ្រេង​នៅជ្រុង​ពោធិ៍ចិនតុង និងជុំវិញទីក្រុងភ្នំពេញ។ តាំង​ពីព្រលប់​រហូតដល់ភ្លឺ។ លុះ​ព្រឹកឡើងម៉ោង​ប្រាំបីនៅថ្ងៃទី​១៧ មេសា ឆ្នាំដដែល ក៏ឃើញ​ប្រជា​ជន​ក្បែរ​ខាង​គេឈរលើកទង់ជ័យស។ គ្រួសារ​នាងខ្ញុំក៏ឈរអបអរ​ស្រែកជយឃោស​តាមគេដែរ ថាចប់​ហើយ​សង្គ្រាម សន្តិភាព​នឹង​មានឡើងវិញហើយ។ ពេលនោះ ឃើញទាហានខ្មែរក្រហមស្លៀកពាក់ឈុត​ខ្មៅ ក្មេង​ៗដើរតាមផ្លូវ​បន្តបន្ទាប់។ គេមិន​ គេ​មិនស្វាគមន៍ពួក​យើងអ្នកស្រែកជ័យឃោស​នោះទេ ព្រោះ​គេ​ពួកគេ​នៅស្ងៀមទឹកមុខ​មាំ។ ការធូរស្បើយ​ក្នុង​ចិត្ត​មិនទាន់​បាន​ប៉ុន្មានម៉ោងផង ក៏ស្រាប់តែ​ទាហាន​ឈុត​​ខ្មៅ​នេះ ស្ពៀយ​កាំភ្លើងស្រែកប្រាប់ថា “ចេញ!ៗ មិន​ឲ្យនៅក្រុងទេ។ គេ​បោសសម្អាតទីក្រុង​៣ថ្ងៃ”។ គ្រួសារ​ខ្ញុំ គេ​ឲ្យចេញតាមផ្លូវពោធិ៍ចិនតុង។ ភ្លាមៗ​នោះ គ្រួសារ​ខ្ញុំ​រត់រកគ្នា​ច្របូកច្របល់មិន​ដឹង​​យក​ស្អី​ទុកស្អី ដឹកជញ្ជូនយ៉ាងម៉េច។ ពេលនោះ ទាហានខ្មែរក្រហម​ចេះ​តែ​ដើរ​គំរាម​ឲ្យចេញឆាប់ៗ ដោយ​ៗ​មាន​បាញ់​កាំភ្លើង​គំរាម​ឡើងលើទៀតផង។ សភាពការណ៍មិន​បាន​ដឹង​មុននេះ ធ្វើ​ឲ្យក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំ​ភ័យ​តក់ស្លុត​ញ័រដៃញ័រ​ជើង​អស់​ហើយ​។ ខ្ញុំវិលមុខ​ ក្នុង​ចិត្ត​គិតមិនចេញ យក​មួយស្ដាយមួយ យក​ទាំងអស់​ទៅពុំរួច ភ្លេច​មុខ​ភ្លេច​ក្រោយ នឹកស្ដាយ​របស់ទ្រព្យខ្លាំងណាស់។ ណា​ខ្លាច​គេមិន​ឲ្យ​ចូលវិញ ណា​ខ្លាច​បែក​ឪពុកម្ដាយ ព្រោះចេញ​ផ្លូវ​ខុសគ្នា។ តាមដងផ្លូវ​នាងខ្ញុំឃើញ​ប្រជាជន​ណែន​ពេញផ្លូវ។ ខ្លះបើកឡានតិចៗ ខ្លះ​បើក​ម៉ូតូ ខ្លះ​បណ្ដើរ​កង់ ខ្លះរែក ខ្លះទូល។ ទិដ្ឋភាព​គួរឲ្យសង្វែគ​បំផុត គឺអ្នកជំងឺមានសេរ៉ូម​ជាប់​នឹង​ដៃ ជិះពីលើ​កង់​ពី​​ក្រោយ គ្រួរសារ​បណ្ដើរកង់។ ស្ត្រីទើប​កើតកូន​ថ្មីៗ កូនក្រហមរងាល​ត្រូវគេ​ឲ្យចេញ ដើរ​ហាល​ភ្លៀង​ផ្គរ។ ជនពិការ​ តាយាយ​ចាស់ៗ​ដើរ​យ៉ាង​ហេវហត់ ស្ទើរលើកជើងពុំរួច។ កុមារាកុមារី យំទ្រហឹង​ទារ​ឲ្យ​ម្ដាយ​ពរ ព្រោះឈឺជើង។ តាមសងខាង​ផ្លូវ​ឃើញខ្មោច​ទាហាន​ លន់ នល់ ដេរ​ស្លាប់រដូក​រណែល​គួរ​ឲ្យ​អាសូរ​ខ្មែរខ្លាំងណាស់។ គ្រួសារខ្ញុំនិងម្ដាយ​ក្មេង​ធ្វើដំណើរតាមព្រែក​ព្នៅសំដៅស្រុក។ ដល់​ផ្លូវ​កែង​បត់ទៅ​ព្រែក​ព្នៅថ្ងៃលិច​ល្មម។ យើង​ទាំងអស់គ្នារៀបរក​កន្លែង​ដាំបាយហូប ខ្លះទៅរកទឹក ខ្លះ​ទៅ​រក​ដីដុំ ធ្វើមុំចង្ក្រាន ខ្លះរក​ឧស។ យប់នោះហើយ ដែលជាយប់ដំបូងបង្អស់ដែលរូបនាង​ខ្ញុំជួបរឿងអកុសល​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន មិន​ធ្លាប់​ដឹង​ក្នុងជីវិត។ ប្រាសខ្លួនដេកលើកន្ទេលក្រាលផ្ទាល់ដី មានដីដុំតូចៗ សែន​អាសូរខ្លួន។ យប់​ម្សិល​មិញ​អញ​ដេកលើពូកទន់ត្រជាក់ យប់នេះ អញមកដេកលើដីពិបាកខ្នង ប្រែ​ប្រួល​ដេកមិនលក់​ឡើយ។ តើថ្ងៃណា​នឹងបានកេងលើគ្រែ? អារម្មណ៍មួម៉ៅក្ដៅក្រហាយ ហេតុអ្វីក៏​សង្គ្រាម​ចប់ហើយ បែបជា​វេទនា​ទៅវិញ។ លុះព្រឹកឡើង នាំគ្នាបន្ដដំណើរទៅទៀត ទៅដល់ព្រែកព្នៅ ថ្ងៃលិច -- ថ្ងៃរាបលិច ល្ងាចនោះ ឮពួកចចាមអារាមថា លុយឈប់ចាយ។ នាងខ្ញុំឆ្ងល់ណាស់ បើមិនចាយលុយ ធ្វើម៉េចទិញ​បាន​ហូបទៅ? ចុះលុយអញខំប្រឹងសន្សំ? ខំប្រឹងដឹកជញ្ជូននេះ? វាទៅជាលុយ វាទៅជា​ក្រដាស​ខ្មោច​ហើយឬ? ខកចិត្ត​ធំណាស់ លុយ១០លានរៀល ខំវេចខ្ចប់ឲ្យជិតខ្លាចត្រូវទឹកភ្លៀង បែរ​ជា​អសារបង់​ឥតន័យ ឥតតម្លៃទៅ​វិញ។ ស្អែកឡើងជួលទូកចម្លងទៅត្រើយម្ខាង តាមផ្លូវមនុស្សដើរគ្រប់ច្រកល្ហក។ ដើរៗទៅថ្ងៃរសៀល​ ​ក្បែរបឹងមួយ ដែលមានទឹកល្អក់ គ្រាន់តែឃើញទឹក នាំគ្នារត់សំដៅរកទឹក ព្រោះស្រេក​ទឹកខ្លាំងណាស់ ព្រោះហេវហត់នឹងការធ្វើដំណើរប្រចាំថ្ងៃ ថ្ងៃក្ដៅ កណ្ដាលថ្ងៃហួតហែង ល្ងាចនោះ​ហើយ​ដែលនាងខ្ញុំបង្ខំ​ចិត្តផឹកទឹកល្អក់ធុំឆ្អាបត្រី ទាំងក្អួតចង្អោរ​ គ្រួសារខ្ញុំក៏នាំគ្នាសម្រាកនៅទី​នោះ​មួយយប់។ លុះស្អែកឡើង ក៏នាំគ្នាបន្ដដំណើរទៅមុខទៀត រហូត១៥ថ្ងៃទើបទៅដល់ស្រុក​ពុកឫស្សី។ ទៅដល់ភ្លាមដីភូមិម្ដាយក្មេក សុទ្ធតែព្រៃដុះស៊ុបទ្រុប ឃើញសភាពបែបនេះ ទាំងអស់គ្នាអស់​សង្ឃឹម​មួយកម្រិតទៀត ព្រោះគ្មានផ្ទះសម្បែងជ្រក។ ល្ងាចនោះ គ្រួសារនាងខ្ញុំទៅជ្រកផ្ទះក្បឿងបាក់​បែក​មួយ មានតែដំបូលឥតជញ្ចាំងទេ ហើយយប់នោះ មានផ្គូរភ្លៀងរន្ទះខ្លាំងណាស់ ធ្វើឲ្យសាចទទឹក​គ្មានសល់ ដូចនៅកណ្ដាលវាលដែរ។ ស្អែកឡើង ក៏មិនបានឃើញប្រធានភូមិមកសួរសុខទុក្ខ ឬក៏ចាត់​ចែងឲ្យធ្វើ​ខ្ទមត្រង់ណាដែរ។​ គ្រួសារនាងខ្ញុំបានស្វះស្វែងរកឫស្សី ពីងពង់ ​កន្ទុំថេតមកធ្វើសសរ ធ្វើជា​ផ្ទងផ្លាន ជាដងកណ្តប រួចទៅច្រូតស្រូវមកក្រងប្រកដំបូល។ មិនទាន់បានពីរថ្ងៃផង មានគេទៅហៅ​ទៅប្រជុំ។ ពេលប្រជុំនោះ គេប្រាប់ឈ្មោះប្រធានក្រុមមានការអី ត្រូវរាយការណ៍ប្រាប់គេ។ គេហៅធ្វើ​អី ទៅតាមគេមិនអាចតវ៉ាបានឡើយ។ យប់មួយម៉ោងប្រាំពីរ ក្នុងខែ៦ ឆ្នាំ៧៥ គ្រួសារនាងខ្ញុំ​មិនទាន់​ហូប​បាយទេ ប្អូនថ្លៃខ្ញុំប្រុសអាយុ២៧ឆ្នាំ​ ទើបកិនស្រូវរួច មុជទឹករៀបចំហូបបាយ។ ពេលនោះស្រាប់​តែ​ឃើញយុវជនពីរនាក់ ដើរមកឈរមុខផ្ទះ ស្រែកហៅថា “ស៊នៗ តោះ! ទៅប្រជុំមួយភ្លែត”។ ប្អូនថ្លៃខ្ញុំមិនទាន់ហូបបាយផង ក៏ស្ទុះទៅតាមគេ តាំងពីយប់នោះមក បាត់ដំណឹងសូន្យឈឹងទាល់​សព្វថ្ងៃ គួរឲ្យខ្លោចចិត្តណាស់។ ការរស់នៅ និងការហូបចុក បន្ទាប់ពីទៅដល់ស្រុកបួនប្រាំថ្ងៃ គ្រួសារ​ខ្ញុំជិតអស់ស្បៀង ក៏រាយការណ៍តាមរយៈប្រធានក្រុម សុំបើកអង្ករហូប។ កាលណោះប្រជាជន១៧ មេសា ដែលស្នាក់នៅឃុំពកឫស្សីទាំងអស់ ក៏អស់ស្បៀងដូចគ្រួសារខ្ញុំដែរ ហើយត្រូវខាងពាណិជ្ជ​គេបើក​ឲ្យគ្រួសារនាងខ្ញុំប្រាំនាក់ បានបីគីឡូអង្ករ ហើយអង្ករនោះ ធុំក្លិនផ្អួរ ហូបសឹងពុំកើត។ យូរៗ​គេបើក​ឲ្យម្ដង បានត្រឹមមួយខែដំបូងប៉ុណ្ណោះ ក្រោយមកមិនបើកឲ្យឡើយ។ គ្រួសារ​នាង​ខ្ញុំមានសារុង អាវ​ថ្មី ក្រមា នាឡិកាដៃ​តាមខ្លួនបានខ្លះ​ ចេះ​តែលួច​លាក់​ដូរ​​អ្នកនៅ​មូល​ដ្ឋាន​គេ​មាន​ស្រូវ​អង្ករ​ច្រើន​។ ការ​ខ្វះ​ស្បៀង​នៃគ្រួសារ​នាង​ខ្ញុំកាន់តែយ៉ាប់​យឺន​ទៅ​បន្ដិច​ម្ដង​ៗ​ ដំបូង​លាយ​ពោត​ ឬដំឡូង ក្រោយមកលាយ​ត្រកួន​ បន្ដទៅទៀត​បបរ​រាវ​ក្លូក​ ទោះ​យ៉ាង​ណា​ខំ​ប្រឹង​ធ្វើ​ការ​បម្រើ​អង្ក​ការ​ដោយអត់​ធ្មត់ជា​ទី​បំផុត​​ ដើម្បី​សម្រេច​ផែនការ​​មហា​លោត​ផ្លោះ​របស់អង្កការ​។ ដល់​ខែ​​ធ្វើ​ស្រូវ​បាន​ប្រមូល​ផល​ដាក់​ជម្រុក​ទើប​គេ​ឲ្យ​ហូបបាយ​សុទ្ធ​ម្នាក់​ពីរខាំ​មួយពេលប្រហែលមួយខែ​ដំបូង ​រួច​លាយពោត​លាយ​ដំឡូង​ចុង​ឆ្នាំ​បបរ​រាវ​រហូត​​​នាំ​ឲ្យ​ម្នាក់ៗ​បាក់​កម្លាំង​ស្ទើរ​ស្លាប់ ស្ទើរ​រស់​ ឃើញតែក្បាលជង្គង់​​។ ការ​រស់​នៅ​បម្រើ​អង្កការ​៣ឆ្នាំ​ ៨ខែ ២០​ថ្ងៃ​ ដំបូងគេ​ឲ្យ​ទៅ​ច្រូតស្បូវ នាង​ខ្ញុំគ្មានស្បែក​ជើង​ពាក់​ទេ​ បាត​ជើង​មិនទាន់​ក្រិន​។ ដូច្នេះ​ខ្ញុំមុត​​ជញ្ជាំង​ស្បូវ​ឈាម​រលិស ដើរ​ពុំទាន់គេ​ ប្រធាន​ក្រុមស្ដី​ឲ្យពី​មុខ​ពីក្រោយ​ គ្មានអាសូរ​។ គេ​ដេញ​ថា “នារី​១៧​មេសា ទន់ជ្រាយ គ្មានចិត្ត​តស៊ូ​”​​។ ថ្ងៃ​បន្ទាប់​មកទៀត​ (សូមទោស) ថ្ងៃ​បន្ទាប់មកទៀត​ គេ​ឲ្យទៅច្រូត​កាត់​​។ ការ​នៅ​លើ​ភក់មិនសូវ​ខ្លាច។​ ពេល​ក្រលេក​ឃើញ​ឈ្លើង​ហែល​ផ្ងារ​ពោះ​ខៀវ​ នាង​ខ្ញុំ​រន្ធត់​ញាប់ញ័រ​ស្ទើរ​លោះ​ព្រលឹង​​ ប្រធាន​ក្រុមឃើញ​គេ​ស្ទុះ​ច្រាន​ខ្ញុំ​​ឲ្យ​ចុះ​​ទឹក ​មិន​ឲ្យ​ឡើង​គោកទេ​ បើ​ហ៊ាន​តែ​ឡើងគេ​នឹង​ដាក់វិន័យ​​។ តើ​ពេល​នោះ​ខ្ញុំ​ភ័យ​ប៉ុនណា​?​ សូម​លោក​អ្នក​ស្ដាប់​គិត​មើល​ចុះ​ ពេលមាន​ផ្ទៃ​ពោះ​បាន​៣ខែ គេ​ឲ្យ​ឃ្វាល​គោ​បួន​។ នាង​ខ្ញុំ​មិនដែល​ដឹកគោ​ទេ​តាំង​ពី​តូច​មក​ ហើយ​ខ្លាច​គោ​បោសណាស់​។ ថ្ងៃ​​មួយគោបោស​មែន​ តែសំណាង​ល្អ​មាន​គេ​ជួយ​ទាន់​កុំអី​​គ្រោះ​ថ្នាក់​ដល់​កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ​។ ក្រោយ​មក​គេ​ឲ្យចិញ្ចឹម​ជ្រូក​សាច់ពីរក្បាល​​ មួយ​ថ្ងៃ​ៗ​ខំ​ដើរ​រក​ដើមចេក​មក​ហាន់​បុក​លាយ​​កន្ទក់​ ជួនកាល​ដើរ​កាត់​ត្រកួន​មកហាន់​មិន​ឲ្យទំនេរ​​ឡើយ​ រហូត​ដល់ពេល​សម្រាក​កូន​​។ (សូម​បញ្ជាក់​​​ថា បើ​ជ្រូក​មានជំងឺ​នឹងមាន​បញ្ហា​​ដល់​ខ្លួន​នាង​ខ្ញុំ​មិន​ខាន​ឡើយ)​ ហើយ​ជ្រូក​ទាំង​នោះ​មិនដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជា​ជន​ហូប​ទេ​ មិន​ដឹង​គេ​យក​ទៅណា​នោះ​ឡើយ​។ ថ្ងៃ​មួយ​ប្រធាន​ក្រុមប្រាប់​ឲ្យទៅ​ឈូស​ពោត​លាយ​បាយ​​នៅ​មន្ទីរ។ កូន​ខ្ញុំ​កើត​ទើប​បាន​ពីរ​ខែសរសៃ ​នៅ​ខ្ចី​នៅឡើយ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​តាម​បញ្ជាគេ​ដាច់ខាត​​មិន​អាច​ប្រកែក​បាន​ឡើយ​​។ ហើយការ​ឈូស​ពីម៉ោង​ប្រាំពីរ​ព្រឹកដល់​ម៉ោង​ដប់មួ​យ​ថ្ងៃ​ត្រង់​។ កូន​៤ខែគេ​ឲ្យ​ជាន់អំបិល​ទុក​ប្រឡាក់​ត្រី​ប្រហុក​​ផ្អក​។ កូន​បាន​៦ខែ​គេ​ឲ្យ​រែង​អង្ករ​ កូនបានមួយខួប​គេ​ឲ្យកិនស្រូវ​ទាញ​ត្បាល់​​ធំៗ​វាល់​តៅ​ស្រូវ​ប្រណាំង​គ្នា​​ ទុក​កូន​ឲ្យ​នៅ​នឹង​យាយ​ចាស់​ៗ​​ គឺគេ​មិន​ឲ្យ​យើង​ទំនេរ​នោះទេ​ ទោះ​បី​យើង​មានសរសៃ​ខ្ចី​ក៏​ដោយ​។ ជួន​កាលគេ​ឲ្យទៅ​ដកស្ទូងពី​ម៉ោង​ប្រាំពីរ​ព្រឹក​ដល់ម៉ោង​ដប់មួយ​ថ្ងៃ​ត្រង់​ទើប​ឡើង​មក​ឲ្យកូន​បៅ រួច​ចុះស្ទូង​វិញ​។ម៉ោង​ដប់មួយ​ថ្ងៃត្រង់​ដល់​ល្ងាច​ម៉ោង​ប្រាំ​ ថ្ងៃ​មួយគេ​ឲ្យដាក់​បាយ​ជ្រូក​។ ប្រធាន​ជ្រូក​ចិត្ត​កាច​​ចង់​ធ្វើ​បាប​ “គេ​ថា​ខ្លួនគេ​រែក​ពេញ​ប៉ោត​ នារី​ឯង​ម៉េច​ក៏​រែក​តែកន្លះ​អ៊‍ីចឹង អង្កាល់បានលាយឲ្យ​ស៊ី​ទាន់​វា​ឃ្លាន បើ​ជ្រូកច្រើនយ៉ាងនេះ?” ថារួចគេស្ទុះមកច្រានខ្ញុំឲ្យដួលលើអាចម៍ជ្រូកស្អុយពេលខ្លួន គួរឲ្យឈឺ​ចាប់​ណាស់​​ដែលកម្លាំងខ្ញុំខ្សោយមិនអាចរែកពេញប៉ោតឡើងច្រាំងទន្លេបាន។ ការឈឺចាប់ផ្លូវ​ចិត្តរង​នូវ​ការ​មើល​​ងាយរើសអើងនៃពួកមូលដ្ឋានចំពោះរូបនាងខ្ញុំជាជន១៧មេសា ព្រមជាមួយរាងកាយ​ទ្រុឌ​ទ្រោម​ដោយ​​ខ្វះសារជាតិអាហារ នាងខ្ញុំស្ទើរទប់ខ្លួនពុំជាប់ ព្រោះបាត់បង់ភាពកក់ក្ដៅ បាត់បង់​សេចក្ដីសង្ឃឹម​ទៅ​អនាគត។ ​រីឯប្ដីខ្ញុំកសិករគេឲ្យកាន់គោប្រើមួយនឹម គោមេមួយ។ រាល់ថ្ងៃមកពីភ្ជួររាស់ គាត់តែង​ហត់​ឈរ​ផ្អែកជញ្ចាំងផ្ទះមួយសន្ទុះបាត់ហត់ទើបងូតទឹកទៅការដ្ឋានហូបបាយ។ ឃើញប្ដីបែបនេះនាងខ្ញុំក្ដុកក្ដួលក្នុងចិត្តអាណិតប្ដីណាស់ គេប្រើហួសកម្លាំង ហូបពុំគ្រប់គ្រាន់​ដើមឆ្នាំ១៩៧៨ គេឈប់ឲ្យគាត់កាន់គោទៀតហើយ គេឲ្យទៅរែកដីលើកទំនប់ឆ្ងាយៗយូរៗមកផ្ទះម្ដង។ ប្ដីខ្ញុំជាកូនអ្នកត្រកូល -- ប្ដីខ្ញុំជាកូនត្រកូលអ្នកមាន រាងកាយគាត់ពុំធន់នឹងការងារធ្ងន់ឡើយ គាត់តែង​រង​ការប្រមាថពីអ្នកនៅមូលដ្ឋានជានិច្ច។ ការប្រឹងប្រែងហួសកម្លាំងនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យគាត់មាន​ជំងឺបេះ​ដូងរីក ការនឹករលឹកដល់ឪពុកម្ដាយបងប្អូន អារម្មណ៍ផ្លូវចិត្តដែលនឹករលឹកឪពុកម្ដាយបងប្អូន​តាយាយ​មិនអាចទៅរកពួកគាត់បាន មិនដឹងសុខទុក្ខយ៉ាងណានោះ។ នាងខ្ញុំសែនកន្ទះរាក្នុងជារៀងរាល់​យប់ចេះ​តែគិត ចេះតែឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជារបបនេះធ្វើបាបប្រជាជនមិនឲ្យហូបគ្រប់គ្រាន់ដូច្នេះ? បើ​ផលស្រូវ​បានរៀងរាល់ឆ្នាំ មិនដែលខូចខាតទេ ពេលប្រជាជនឈឺ ហេតុអ្វីចែកតែថ្នាំអាចម៍ទន្សាយមួយ​មុខ​អ៊‍ីចឹង។ ដូចជាស្អប់ខ្ពើមអ្នកជំងឺ ហើយបោះពាក្យសម្ដីថា “គ្រុនញាក់គ្រុនញ័រ គ្រុនអាត្រាក់ទ័រ គ្រុនសតិ​អារម្មណ៍” គ្មានគិតប្រជាជនសោះ។ ចំណែកមន្ត្រីរដ្ឋការដូចប្អូនថ្លៃខ្ញុំកំពង់កិនស្រូវមិនទាន់ហូបបាយ​ផង គេយក -- គេមកហៅទៅប្រជុំ ស្រាប់តែបាត់ដំណឹងរហូតមក។ តើពាក្យថា យកទៅរៀនសូត្រនោះ ពិតជាយកទៅសម្លាប់ដូចពាក្យចចាមអារ៉ាមខ្សឹបខ្សៀវគ្នាមែនឬ? បើពិតជាសម្លាប់ទាហានមន្ត្រីរាជការ​ទាំងអស់មានតើពួកគេមានកំហុសអីដែលត្រូវកាត់ទោសសម្លាប់? មិនគួរឲ្យជឿសោះចុះតើមេដឹកនាំ​របប​នេះឈ្មោះអីទៅន៎? ហើយគាត់ជាខ្មែរ ឬមិនមែន? សំណួរទាំងអស់នេះវាស្ថិតនៅក្នុងសតិ​សម្បជញ្ញៈ​ខ្ញុំរៀងរាល់ថ្ងៃ រាល់ពេលសម្រាកពីកិច្ចការខ្ញុំតែងតែគិតវិភាគរកគោលដៅនៃរបបនេះ។ ថ្ងៃ០៧ មករា ១៩៧៩ មកដល់ នាងខ្ញុំសប្បាយរីករាយក្នុងចិត្តខ្លាំងណាស់ គិតថាបានទៅរកឪពុកម្ដាយ តាយាយ បងប្អូនបង្កើតបានហើយ។ កាលនោះ ខ្ញុំទើបកើតកូនទី២ បាន៤ខែទេ។ ខ្ញុំនឹងប្ដីក៏សម្រេចចិត្ត​ចាប់មាន់​ប្រាំមួយក្បាលទៅជាមួយ ដើម្បីលក់យកលុយវៀតណាមចាយវាយសម្រាប់ធ្វើដំណើរ។ គិតហើយ​ស្អែក​ចេញដំណើរម៉ោងបួនភ្លឺ ប្ដីខ្ញុំជិះកង់ ខ្ញុំអង្គុយឱបកូនពីក្រោយមានបាយកញ្ចប់ហ្នឹងទៅ​ជាមួយផង។ ទៅដល់ស្ទឹងស្លូតបេះដូងខ្ញុំញ័រភ័យ ញាប់ញ័រព្រោះគិតថា តើគ្រួសារទាំងអស់មានអ្នកណា​ស្លាប់ដែរទេ? បើមានអ្នកណាស្លាប់តើ​អញក្ដុកក្ដួលចិត្តប៉ុនណា? ម៉ោងប្រាំមួយល្ងាចថ្ងៃលិចទៅដល់​ផ្សារកំពង់សឹង បីកូន​ដើររកផ្ទះបងស្រីឈ្មោះ ញឹប ពេលនោះគេចង្អុលទៅខាងស្ដាំដៃ។ ខ្ញុំក្រលេកភ្នែកទៅឃើញខ្ទមស្លឹកតូចមួយ ខ្ញុំរូតរះចូលទៅភ្លាម។ បងញឹប ដែលត្រូវជាប្អូនថ្លៃ​បងស្រីខ្ញុំ ក៏ស្ទុះមកឱបខ្ញុំ ហើយយំខ្សឹកខ្សួលប្រាប់ថា ម្ដាយខ្ញុំ និងប្អូនៗប្រាំនាក់គេយកទៅសម្លាប់​ទាំងអស់​គ្នាដោយសារគេចោទថា ម៉ែខ្ញុំ មានមាសច្រើនមិនដាក់សហករណ៍។ ចំណែកឪពុកខ្ញុំឈឺហើម ហត់គ្មានថ្នាំព្យាបាលក៏ស្លាប់ទៅ។ ដំណឹងនេះធ្វើឲ្យខ្ញុំបាត់ស្មារតីមួយសន្ទុះធំ។ ពេលដឹងខ្លួនឡើងខ្ញុំចង់​ស្លាប់ទៅតាមពួកគាត់ណាស់ ទៅតាម ពួកគាត់ខ្លាំងណាស់។ ប៉ុន្ដែសំឡេងកូនយំទាររកបៅ​វាអង្រួន​ស្មារតី​ខ្ញុំឲ្យប្រឹងប្រែងរស់តទៅ​ទៀតដើម្បីកូន ដើម្បីប្ដី និងដើម្បីរកយុត្តិធម៌ជូនពួកគាត់។ នាងខ្ញុំសូម​បញ្ជាក់​ថា ខ្ញុំជាកូនទី៤ ដែលបានរួចខ្លួនរស់ជីវិតតែម្នាក់ឯងគត់ក្នុងត្រកូល ហួ ក្នុងចំណោមបងប្អូន ប្រាំបួននាក់។ ឪពុកម្ដាយ តា យាយ អ៊ំ ពូ និងក្មួយៗជាទីស្រលាញ់មួយចំនួនទៀតសរុប ២២នាក់។ តាយាយ និងឪពុកនាងខ្ញុំស្លាប់ដោយសារ ជំងឺហើម ហត់ ហូបពុំគ្រប់គ្រាន់គ្មានថ្នាំព្យាបាល។ ឯអ៊ំខ្ញុំ​នៅអង្គរ​ជ័យស្រុកកៀនស្វាយ ឈ្មោះកុក ប្រពន្ធឈ្មោះ ស គេប្រើឲ្យទៅកាប់ព្រៃជាន់មីន​ស្លាប់ក្នុងព្រៃ​ចោល​កូនប្រុសស្រីបួននាក់ កំព្រាទាល់សព្វ​ថ្ងៃ។ ចំណែកពូខ្ញុំនៅកអណ្ដើក ខេត្តស្វាយរៀង ឈ្មោះ លាង គេប្រើឲ្យធ្វើការហួសកម្លាំង។ ថ្ងៃមួយ មានជំងឺរាគគ្មានថ្នាំព្យាបាលក៏ត្រូវ​ស្លាប់យ៉ាងសង្វេគបំផុត​ចោល​កូនប្រុសស្រី ប្រាំមួយនាក់កំព្រាទាល់​សព្វថ្ងៃ។ ចំណែកបងប្រុសខ្ញុំឈ្មោះ ហួ ហានី ទាហានអាកាស​ចរណ៍មុនថ្ងៃ​១៧ មេសា ១៩៧៥ គេចាត់​ឲ្យ​រៀនបំពេញនៅប្រទេសថៃ។ បន្ទាប់ពីឮលោក អៀង សារី អំពាវនាវ ឲ្យម​ន្ដ្រីរដ្ឋការនិស្សិត បញ្ញវន្ដ​ចូលមករួមគ្នាកសាងប្រទេសឡើងវិញ គាត់ក៏សម្រេចចិត្តចូល​មក​ក្នុងប្រទេសវិញ។ ហ្នឹងមិនទាន់បាន​ជួប​មុខប្រពន្ធកូនផងក៏ត្រូវទាហានខ្មែរក្រហមចាប់​យកទៅ​សម្លាប់​ទុកកូនបីនាក់កំព្រាទាល់សព្វថ្ងៃ។ ចំណែកបងស្រីខ្ញុំទី២ ឈ្មោះ ហួ ឃីម ប្ដីឈ្មោះ នង គឹមអេង មុនថ្ងៃ១៧ មេសា ១៩៧៥ ពួកគាត់នៅផ្សារក្បាលមាន់ចែ។ បន្ទាប់គេជម្លៀសទៅនៅព្រែកព្នៅ ខេត្ត​ព្រៃវែង។ បងស្រីខ្ញុំមានផ្ទៃពោះ ៤ខែ និងកូនបីនាក់ ទៀតព្រមទាំងម្ដាយក្មេក និងអ្នកស្រុកខ្លះទៀតគេ​ឲ្យឈរតម្រៀបជួរហើយគេវាយ​ដង​ចបសម្លាប់ម្ដងមួយៗសែនខ្លោចផ្សាបំផុត។ ប្ដីវិលពីនេសាទវិញ​ដឹង​ថាម្ដាយ ប្រពន្ធកូន គេយកទៅ​សម្លាប់អស់ហើយ ក៏ស្ទុះយកកាំបិតជំពុះទង់មុតស្រួចរត់រកឃាតករ ហើយស្រែកថា អាណាសម្លាប់​ម្ដាយ កូនប្រពន្ធអញ ចេញមុខមក? ពេលនោះឃាតករបាតដៃ​ប្រលាក់ឈាមក៏បង្ហាញខ្លួន បួនទៅ​ប្រាំ​នាក់ ឆាកប្រយុទ្ធស៊ីសាច់ហុតឈាមយ៉ាងសាហាវបំផុត។ បងថ្លៃខ្ញុំគួរឲ្យអាសូរណាស់។ ពេលនោះគាត់​ត្រូវខ្មែរក្រហម កាប់សម្លាប់ក្នុងថ្លុកឈាមយ៉ាង​អណោចអធ័មក្រៃលែង។ ទីបំផុត គាត់បិទភ្នែកលា​លោក លារបបព្រៃផ្សៃមិនអាលោះអាល័យឡើយ។ ចំណែកបងប្រុសទី៣ ឈ្មោះ ហួ លីម ប្រពន្ធឈ្មោះស្រីមុំ មុន ១៧ មេសា ឆ្នាំ៧៥ គាត់ធ្វើគ្រូ​បង្រៀននៅភ្នំពេញ។ ថ្ងៃ១៧ មេសា ឆ្នាំ៧៥ គ្រួសាររបស់គាត់ត្រូវជម្លៀសទៅកោះអន្លង់ចិន តាខ្មៅ។ បន្ទាប់ពីគេចោទថាគាត់មានរបស់មានតម្លៃមិនដាក់រួមគេក៏យកគាត់ទៅគាស់ គល់ឈើនៅកន្លែងមួយ។ បងស្រីមុំជាប្រពន្ធបន្ទាប់ពីដឹងថ្ងៃនេះ គេយកប្តីទៅសម្លាប់ហើយ ក៏ម្នីម្នានាំកូនប្រុសស្រីបួន​នាក់ទៅ​រក​ឪពុក ហើយសំពះសុំកុំឲ្យគេសម្លាប់ប្តីគាត់។ សូមអាសូរកូនទាំងបួននាក់ផង។ ប៉ុន្តែគេគ្មាន​មេត្តា គេ​គ្មានមនោសញ្ចេតនាទេ រឹតតែសាហាវចាប់សម្លាប់ទាំងម្តាយ ទាំងកូន ទាំងឪពុកស្លាប់ក្នុងថ្លុក​ឈាម​តែ​មួយ។ ស្តាប់ចុះខ្មែរ​អើយ! សាហាវជាងសត្វតិរច្ឆាន។ ចំណែកម៉ែខ្ញុំ ចំណែកម្តាយខ្ញុំ គេចោទថាមាន​មាស មិនដាក់សហករណ៍។ មានមាសច្រើនមិនដាក់សហករណ៍។ គេយកទៅដាក់គុកនៅទួលអង្គ ខាង​ជើងផ្សារកំពង់សឹង ប្រហែលមួយគីឡូម៉ែត្រ។ ម្តាយខ្ញុំឃ្លានបាយពេកក៏លួចចេញពីគុក រត់សំដៅផ្ទះអ្នកស្រុករកបាយហូប។ ពេលនោះ ប្អូនៗខ្ញុំ​ទាំងប្រាំនាក់ នឹកម៉ែពេក ក៏រត់តាមរកម៉ែ កងយាមគុកឃើញ ក៏ចាប់ប្រមូលទៅស្លាប់ទាំងអស់។ ទាំងអស់​ប្រាំមួយនាក់ ស្លាប់ក្នុងថ្លុកឈាមតែមួយ។ សែនរន្ធត់ចិត្ត និងខ្លោចផ្សាបំផុត រកពាក្យថ្លាថ្លែង​ពុំបាន។ តើមេដឹកនាំជាអ្នកណា? ហេតុអ្វីគេបណ្តាលឲ្យខ្មែរស្លាប់ខ្មែរបែបនេះ? ការអស់សង្ឃឹមក្នុងជីវិត ចាប់តាំងពីខ្ញុំដឹងថាខ្លួនត្រូវបាត់បង់ឪពុកម្តាយ បងប្អូនអស់រលីង នាងខ្ញុំ​មើលអ្វីៗជុំវិញខ្លួនហាក់ដូចជាក្រៀមក្រំ អស់ន័យសម្រាប់ជីវិត។ ប៉ុន្តែនាងខ្ញុំនៅសង្ឃឹមប្តី និងកូនពីរ​នាក់ដែលផ្តល់កម្លាំងចិត្តឲ្យខ្ញុំចង់រស់តទៅទៀត។ មិនយូរប៉ុន្មាន ប្តីខ្ញុំដែលមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃដោយសាររបប​ខ្មែរក្រហមប្រើឲ្យធ្វើការហួសកម្លាំង ក៏គាត់តែធ្វើទុក្ខខ្លាំងឡើង ខ្ញុះក៏នាំទៅពិនិត្យនៅមន្ទីរពេទ្យចិន។ ដុកទ័រប្រាប់ថា ប្តីខ្ញុំមានជំងឺបេះដូងរីក។ ពេលនោះ ខ្ញុំអស់សង្ឃឹមស្ទើរលែងចង់រស់។ ហើយក៏នឹកឃើញ ឈឺចាប់នឹងរបបព្រៃផ្សៃនេះដែលបង្កឲ្យគាត់មានជំងឺបែបនេះ។ ត្រង់ចំណុចខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា ប្តីខ្ញុំគាត់ខំ បង្រៀនផង ទៅពេទ្យព្យាបាលផង។ ចំណែកនាងខ្ញុំខំដេរខោអាវផង ចិញ្ចឹមជ្រូកមាន់ទាផង រួមផ្សំយក​លុយទៅព្យាបាល។ ទីបំផុតគាត់នៅតែស្លាប់ចោលខ្ញុំនៅឆ្នាំ១៩៩៥។ អំឡុងពេល៧៩ មក ១៩៩៥ នាងខ្ញុំ​មានកូនបីនាក់ទៀត។ ញាតិអើយពិចារណាមើល តើស្រ្តីមេម៉ាយម្នាក់មានកូនប្រាំនាក់ បងគេអាយុ​១៨ឆ្នាំ មានបញ្ហាសតិអារម្មណ៍រៀនលែងចូល ព្រោះឪពុកងាកឈឺៗ រួចស្លាប់ចោលទៀត។ ប្អូនពៅ​អាយុ៥ខែ មានជំងឺសួតប្រចាំកាយ ត្រូវទៅពេទ្យញឹកញាប់សឹងរាល់ខែ។ ក្បូនជីវិតគ្រួសារខ្ញុំត្រូវព្យុះសង្ឃរាបោកបក់កណ្តាលសាគរឥតកោះត្រើយ។ មិនដែលស្គាល់ការ​សប្បាយរីករាយឡើយ។ ពេលនាងខ្ញុំជួបឧបសគ្គធំៗមិនមានឪពុកម្តាយជួយដោះស្រាយ។ មិនមានបង​ប្អូនជួយរំលែកទុក្ខ បាត់បង់ភាពកត់ក្តៅ។ ពេលនោះអារម្មណ៍ពុំកញ្ជ្រោលរោលរែក បេះដូងឈឺចាប់នឹង​របបចង្រៃអន្យតិរ្ថិយនេះខ្លាំងណាស់។ ព្រោះតែរបបនេះ គ្រួសារអញត្រូវ​វិនាស​អន្តរាយ​ទាំង​ពូជ ថែម​ទាំង​​បន្តទុក្ខវេទនា​ដល់​កូនៗទាំង​ប្រាំនាក់ទៀត ឲ្យ​មានជីវិត​ឯកកោ​អនាថា​ទាល់សព្វថ្ងៃ។ ឯរូប​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​សព្វ​ថ្ងៃ​មានជំងឺ​សរសៃ​ប្រសាទ​លើសឈាម ដោយសារ​នាងខ្ញុំជួប​នូវ​ហេតុការណ៍ភ័យ​រន្ធត់​តក់​ស្លុត​ច្រើន​លើកច្រើនសា​បណ្ដាល​ពីរបប​ឃោឃៅ​នេះ។ នាងខ្ញុំខំដេរខោអាវ​ លក់ដូរ ចិញ្ចឹមជូនមាន់ទា ដើម្បី​ដោះ​ស្រាយ​ជីវភាព​ដល់លំបាកបំផុត​។ ទូលផង រែកផង ​ទម្រាំទ្រទ្រង់​គ្រួសារ​បាន ហើយ​បាន​មកឈរ​នៅ​ទីនេះ ថ្ងៃនេះ ដើម្បី​រកយុត្តិធម៌ជូនឪពុកម្ដាយ បងប្អូន តាយាយ អ៊ំពូខ្ញុំ។ ថ្ងៃ​នេះ ខ្ញុំរំភើបចិត្ត​ឥត​ឧបមា​ដោយបានតុលាការ​អន្តរជាតិហោះហើរ​ឆ្លងសមុទ្រមករកយុត្តិធម៌​ជូនពួកគាត់ និង​ជនរួម​ជាតិ​ទាំង​អស់ដែលស្លាប់យ៉ាងអយុត្តិធម៌​ក្នុងរបបព្រៃផ្សៃឃោឃៅ​ ហើយថ្ងៃ​នេះ​ផងដែរ ជា​ថ្ងៃ​ដែលខ្ញុំរង់ចាំ​៣០ឆ្នាំហើយ ដោយចិត្ត​អន្ទះ​រា ហើយថ្ងៃនេះ ពេលនេះ​ កូនសូម​អញ្ជើញ​ព្រលឹង​ប៉ាម៉ែ តាយាយ អ៊ំពូ​ បងប្អូន ក្មួយៗ​ទាំង​២២នាក់ ព្រមទាំង​ព្រលឹង​អ្នកស្លាប់​ទាំងអស់ក្នុងរបប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​មកស្ថិត​នៅទីនេះ ដើម្បី​ស្ដាប់តុលាការ​ បង្ហាញមុខមេខ្លោងឃាតករ ហើយរក​យុត្តិធម៌​ជូនអ្នកទាំងអស់​ ហើយ​មើល​មុខ​ឲ្យជាក់ដើម្បីជម្រះ​បញ្ជី​នៅ​ឋានយមរាជ។ តុលាការ​ជាទីគោរព នាងខ្ញុំសំណូមពរ លោក លោកស្រី ដែលជា​តុលាការ​អន្តរជាតិ​មេត្តា​កាត់​ក្ដី​ឲ្យ​សុក្រឹត ​យត្តិធម៌ សមនឹងទម្ងន់ទោសឧក្រិដ្ឋដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តប្រមាថមនុស្សជាតិ​ដោយធ្វើ​ទារុណ​កម្ម​សាហាវព្រៃផ្សៃបំផុត។ ការបាត់បង់ជីវិតដោយអំពើ​ឃោឃៅយ៉ាង​អយុត្តិធម៌នៃ​គ្រួសារ​ខ្ញុំ មិនអាច​មានអ្វី​មកប៉ះប៉ូវ​បាន​ឡើយ ទោះមាសប៉ុនល្អី ក៏ខ្ញុំមិនដូរ​នឹងជីវិត​ម្ដាយ​ខ្ញុំម្នាក់ដែរ។ កុំថា​ដល់ទៅ​ជីវិត​ទាំង​២២នាក់ ប៉ុន្តែពួកអ្នកពាក់ព័ន្ធនឹង​ប្រព្រឹត្ត​ផ្ទាល់​ក្នុងរឿង​សម្លាប់​គ្រួសារ​នាងខ្ញុំនឹងទទួល​កម្មពារ​ធ្ងន់ធ្ងរវេទនា​បំផុត គ្រប់ៗជាតិ ដរាបរៀងទៅរយពាន់ម៉ឺនជាតិ។ មិន​អាចកើតជាមនុស្សបានឡើយ។ នាង​ខ្ញុំសូមធ្វើ​សំណូមពរដល់មេដឹកនាំកម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យទាំង​ពីររូប រូបលោក​មានអាយុច្រើន​ចាស់ៗ​អស់​ហើយ នេះជា​ឱកាសចុងក្រោយនៃជីវិតពួកលោក។ ដូច្នេះពួកលោក​ត្រូវ​តែ​ក្លាហានប្រមូល​ស្មារតី​បំភ្លឺ​នូវ​ការ​ពិត​ជូនរងគ្រោះទាំងអស់​ និងដើម​បណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី​កំពុង​ស្រែកឃ្លានយុត្តិធម៌ និងចង់​ដឹង​ការ​ពិត​ដែល​របប​ពួកលោកដាច់ចិត្តសម្លាប់មនុស្ស​រង្គាលបែបនេះ។ នាងខ្ញុំសូមអំពាវនាវហើយអំពាវនាវទៀត ដល់បណ្ដាអង្គការ​ស្ថាប័ន​គ្រប់ប្រទេស​លើ​ពិភព​លោក​និង​សប្បុរសជន​ទាំងឡាយមេត្តា​ជួយ​ផ្ដល់ជំនួយដល់​ដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីដែលជា​ជន​រងគ្រោះ​ឲ្យបាន​សមរម្យ និងការ​បាត់បង់ដ៏ធំធេង ដើម្បីផ្សះផ្សាផ្លូវដែលខ្ទេចខ្ទាំទាំងសុខភាព​ផ្លូវកាយ ព្រោះ​យើង​ខ្ញុំ​ទាំង​អស់គ្នា​មានវ័យចាស់ៗអស់ហើយ កំពុង​រោគាព្យាធិមកបៀបបៀនរាល់ថ្ងៃ។ នៅទីបញ្ចប់នាងខ្ញុំ តំណាង​ឲ្យដើមបណ្ដឹង​រដ្ឋប្បវេណី​ស្រុកខ្សាច់​កណ្ដាល ស្រុកមុខ​កំពូល វិហារ​សួគ៌ សូមធ្វើ​សំណូមពរ​ចុងក្រោយ។ សូមតុលាការ​កូនកាត់ដែលជា​តុលាការ​ខ្នាត​អន្តរជាតិ ដែល​ខំ​ចំណាយ​ថវិកាដ៏ច្រើន​លើសលប់ ដើម្បីរកយុត្តិធម៌​ជូន​ជនរងគ្រោះ​កម្ពុជា មេត្តា​ស៊ើបអង្កេត​នូវទ្រព្យ​សម្បត្តិដែល​ -- ទាំងអស់​ក្នុង​និង​ក្រៅប្រទេសរបស់​ជនជាប់ចោទ ដែល​តុលារក​ឃើញ​ប្រាកដថា គេ​ទោស​​ឧក្រិដ្ឋ​មែននោះ ក្នុងការសងសំណងដល់ជនរងគ្រោះទាំងអស់ ដើម្បីផ្សះផ្សាផ្លូវ​ចិត្តដែលខ្ទេចខ្ទាំ​ជាង​​៣០ឆ្នាំហើយ។ សាលាក្ដីមិនអាចចប់ដោយបរាជ័យទេ ត្រូវតែពុះពារផ្ដល់យុត្តិធម៌​ជនរង​គ្រោះ​ឲ្យ​ស្ងប់ចិត្តផង។

វីដេអូ

carousel
វីដេអូ 1

សក្ខីកម្ម

កាលបរិច្ឆេទកំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះលេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣E1/198E1/198.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ

ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេសចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំងលេខឯកសារ Dលេខឯកសារ E3
គ្មាន