ឡាច គ្រី - អ.វ.ត.ក.

ការបាត់ខ្លួនជនជាតិវៀតណាម

លោក ឡាច គ្រី បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា មុនរបបខ្មែរក្រហម ប្រជាជនវៀតណាមនៅក្នុងភូមិកំណើតរបស់គាត់នៅពោធិ៍ចិន្តាំ ស្វាយអន្ទរ ខេត្តព្រៃវែង លក់ត្រីនិងបន្លែសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពជាមួយប្រជាជនខ្មែរ ។ ក្នុងអំឡុងរបបខ្មែរក្រហម លោក ឡាច គ្រី ត្រូវគេចាត់ឲ្យធ្វើការក្នុងផ្នែកបង្កបង្កើនផលស្រូវនៅពោធិ៍ចិន្តាំ ហើយគាត់បានដឹងអំពីជនជាតិវៀតណាមបីនាក់ ដែលរស់នៅទីនោះបានបាត់ខ្លួននៅពេលនោះ ។ គាត់បានលើកឡើងថា នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៥ អ្នកភូមិដើមដំណើតវៀតណាមម្នាក់ឈ្មោះ ងាង ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងបញ្ជូនទៅកាត់វល្លិ “រពាក់” សម្រាប់ធ្វើបង្គី តែមិនបានត្រឡប់មកវិញទេ ។ មិនយូរប៉ុន្មានបន្ទាប់ពីនោះ នៅដើមឆ្នាំ១៩៧៦ អ្នកភូមិដើមកំណើតវៀតណាមម្នាក់ទៀត ឈ្មោះ ជុយ ដែលមានប្រពន្ធខ្មែរ ត្រូវបានគេហៅទៅកាប់ឆ្កាព្រៃ ហើយបានបាត់ខ្លួនផងដែរ ។ រឿងនេះលោក ឡាច គ្រី បានឮពីប្រពន្ធរបស់ ជុយ ឈ្មោះ ឌួង អឿន ដែលជាជីដូនមួយរបស់លោក ឡាច គ្រី ផងដែរ ។ ក្រោយមកក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៧៧ លោក ឡាច គ្រី បានឃើញ សាន ដែលជាប្រពន្ធរបស់បងប្រុសគាត់ឈ្មោះ ឡាច នី ដែលជាខ្មែរកាត់វៀតណាម ត្រូវគេចាប់ខ្លួន និងដឹកតាមរទេះសេះរួមជាមួយកូនគាត់បួននាក់ក្នុងចំណោមកូនទាំងប្រាំ ។ លោក ឡាច គ្រី ផ្តល់សក្ខីកម្មថា ចំពោះកូនទីប្រាំវិញ ជាកូនស្រី “ឈ្លបទៅយកទៅតាមក្រោយ” និងថា ឡាច នី បានដួលសម្លប់ នៅពេលគាត់បានឃើញគេចាប់ប្រពន្ធគាត់ និងក្រោយមកគាត់មានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ។ លោក ឡាច គ្រី ក្រោយមកបានដឹងពីអ្នកបររទេះសេះឈ្មោះ ទ្រី ថា សាន និងកូនៗរបស់នាងត្រូវគេនាំយកទៅព្រៃត្រពាំងព្រីង ។ មួយខែក្រោយមក ទ្រី ក៏ត្រូវគេយកទៅបាត់ និងបាត់ខ្លួនផងដែរ ។ ក្រោយមកអង្គការបានរៀបចំរៀបការលោក ឡាច នី ជាមួយប្រពន្ធថ្មីនៅវត្តស្វាយអន្ទរជាមួយគូស្រករ ២០ នាក់ផ្សេងទៀត ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានយោងសក្ខីកម្មរបស់លោក ឡាច គ្រី ថាអ្នកភូមិ “ដឹងជាទូទៅ” ថាកុមារដែលមានម្តាយជាជនជាតិវៀតណាមត្រូវគេចាត់ទុកថា ជាជនជាតិវៀតណាម និងហេតុដូច្នេះត្រូវគេ “យកចេញ” តែកុមារដែលមានឪពុកវៀតណាម មិនត្រូវគេចាត់ទុកថាជាជនជាតិវៀតណាមទេ ហើយដូច្នេះគេលើកលែងឱ្យ ។ ទោះជាយ៉ាងណា អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានកត់សម្គាល់ពីភាពមិនស៊ីចង្វាក់គ្នានៅក្នុងភ័ស្តុតាងរបស់គាត់ ជាមួយនឹងភ័ស្តុតាងរបស់អ្នកផ្សេងទៀត ទាក់ទងនឹងការសម្លាប់ជនជាតិវៀតណាម រួមទាំង ងាង, ជុយ, និង សាន និង ដូច្នេះ មិនពិចារណាលើការសម្លាប់ជាក់លាក់ទាំងនេះនៅក្នុងការសន្និដ្ឋានផ្នែកច្បាប់របស់ខ្លួនទេ ហើយអង្គជំនុំជម្រះក៏មិនអាចបង្ហាញឱ្យសមហេតុផលលើភ័ស្តុតាងនេះថា “រលកនៃការសម្លាប់ជនស៊ីវិលវៀតណាម បានកើតឡើងនៅក្នុងខេត្តព្រៃវែងពីខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៧” ។

ការជម្លៀសទៅកាន់ខេត្តបាត់ដំបង និងការស្លាប់សមាជិកគ្រួសារគាត់

ក្នុងអំឡុងខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧៨ ប្រហែលជា ៨០ ភាគរយ នៃអ្នកភូមិពោធិ៍ចិន្តាំ រួមទាំងលោក ឡាច គ្រី និងគ្រួសារគាត់ (ប្រពន្ធ កូន ឪពុកម្តាយ និងបងប្អូន) ត្រូវគេជម្លៀសទៅស្រុកមោងឫស្សី ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ។ ក្រោយពីបានទៅដល់ខេត្តបាត់ដំបង លោក ឡាច គ្រី បានឃើញសាកសព ៣០ ទៅ ៤០ នៅក្នុងវាលស្រែនៅស្វាយដូនកែវ ពេលឆ្លងកាត់តំបន់នោះទៅកាន់ខេត្តពោធិ៍សាត់ ។ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម លោក ឡាច គ្រី បានបាត់បង់សមាជិកគ្រួសារចំនួន ១១ នាក់ រួមទាំងឪពុកម្តាយគាត់ និងប្រពន្ធគាត់និងកូន និងបងប្អូនគាត់ប្រាំនាក់ (បងប្អូនស្រីបីនាក់ និងបងប្អូនប្រុសពីរនាក់) ក៏ដូចជាប្រពន្ធរបស់បងប្រុសគាត់ និងកូនៗ ។

វីដេអូ

សក្ខីកម្ម
កាលបរិច្ឆេទ	កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ	លេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី២០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦	E1/379	E1/379.1
ថ្ងៃទី២១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦	E1/380	E1/380.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង	លេខឯកសារ D	លេខឯកសារ E3
ឯកសារបន្ថែមរបស់ ឡាច គ្រី	Supplementary statement of LACK Kri LACH Kry	Supplementary statement of LACK Kri LACH Kry	N/A	E3/5630
ឯកសារភ្ជាប់៣៖ កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយសាក្សី ឡាច គ្រី ថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៨ ឯកសារលេខ D166/12	Attachment 3: OCIJ, Written Record of Interview of Witness, LACH Kri, dated 24 September 2008, Doc. No. D166/12	Attachment 3: OCIJ, Written Record of Interview of Witness, LACH Kri, dated 24 September 2008, Doc. No. D166/12	D410/7/1.2.3 D166/12	E3/9340
បទសម្ភាសន៍របស់មជ្ឈមណ្ឌល ឯកសារកម្ពុជាជាមួយ ឡាច គ្រី (ស្រុកព្រៃវែង ខេត្តព្រៃវែង)	DC-Cam interview with LACH Kri (Prey Veng district, Prey Veng)	DC-Cam interview with LACH Kri (Prey Veng district, Prey Veng)	N/A	E3/5640