សាវតារ និងតួនាទី
លោក ឡាយ ចាន់ ជាកសិករធ្វើស្រែ
1
ដែលបានដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃការឃុំខ្លួនគាត់នៅ ស-២១
2
។ គាត់បានផ្តល់សក្ខីកម្មក្នុងសំណុំរឿង ០០១ អំពីលក្ខខណ្ឌនៃការឃុំខ្លួន កន្លែងឃុំខ្លួន និងពេលសួរចម្លើយ
3
។
លោក ឡាយ ចាន់ ចូលបដិវត្តន៍មុនឆ្នាំ១៩៧៥
4
។ បន្ទាប់ពីរងរបួសក្នុងសមរភូមិ គេបានចាត់តាំងគាត់ឲ្យធ្វើជានិរសារនៅផែគីឡូលេខ ៦
5
។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ គាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទថាបានចូលរួមលួចស្រូវឲ្យខ្មាំង
6
។
ការឃុំឃាំង និងការដោះលែង
ចាប់តាំងពីការឃុំខ្លួនគាត់ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ លោក ឡាយ ចាន់ មិនដែលនិយាយអំពីបទពិសោធន៍ និងទុក្ខលំបាករបស់គាត់ឡើយ
7
។ គេចងបិទភ្នែកគាត់សឹងតែគ្រប់ពេល លើកលែងតែពេលគេដាក់ខ្នោះជើងគាត់នៅក្នុងបន្ទប់ឃុំឃាំងដែលមានទទឹងមួយម៉ែត្រ ជាកន្លែងដែលគេឃុំខ្លួនគាត់រយៈពេលជាងបីខែ
8
។ គាត់មិនស្គាល់ទីតាំងឃុំខ្លួនគាត់នោះទេ ប៉ុន្តែបានប្រាប់ថាគាត់បានឮអ្នកយាមនៅអាគារឃុំខ្លួនថាវាជា “សាលាទួលស្លែង”
9
។ នៅទីនោះ គេសួរចម្លើយគាត់ វាយដំគាត់ជាទម្ងន់ពីរដងរហូតដល់គាត់បាត់ស្មារតី ពីព្រោះគាត់បដិសេធថាមិនបានចូលដៃជាមួយមនុស្សបីនាក់ផ្សេងទៀតលួចស្រូវនោះទេ
10
។ គាត់នៅតែទទួលរងការឈឺចាប់ពីផលវិបាកនៃការសួរចម្លើយទាំងនេះ រួមមាន ត្រចៀកខាងឆ្វេងរបស់គាត់ស្តាប់លែងឮ
11
។
ទោះបីជាលោក ឡាយ ចាន់ មិនបានឃើញអ្នកជាប់ឃុំផ្សេងទៀត ដោយសារគេមិនអនុញ្ញាតឲ្យគាត់ក្រោកឈរ ឬមើលចេញពីបន្ទប់របស់គាត់ក៏ដោយ ក៏គាត់បានឮសំឡេងស្រែករបស់អ្នកជាប់ឃុំផ្សេងទៀត
12
។ គាត់បានឮសំឡេងមនុស្សដើរពីលើគាត់ ហើយសន្និដ្ឋានថាគាត់ជាប់ឃុំនៅជាន់ផ្ទាល់ដី
13
។ បន្ទប់ឃុំខ្លួនរបស់គាត់មានពិដានបេតុងទាប មានន័យថាគាត់នឹងបុកក្បាល ប្រសិនបើគាត់ក្រោកឈរ
14
។ ក្រោយការសួរចម្លើយរួចមក គាត់ត្រូវបានក្រុមអ្នកយាមនាំទៅដល់ទីតាំងមិនស្គាល់មួយ ប្រហែលពី១៥ ទៅ ២០ នាទី ដោយថ្មើរជើង ពីកន្លែងឃុំខ្លួនគាត់ ខណៈពេលដែលគេចងបិទភ្នែកគាត់ ហើយត្រូវបានគេបង្គាប់ឱ្យជីករណ្តៅចំនួនបីរៀងរាល់យប់ ដើម្បីដាំដើមចេក
15
។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការឃុំខ្លួនរបស់គាត់ “ក្នុងការហូបនៅកន្លែងនោះគឺមិន មានហួសពីមួយចានចង្កឹះទេ” ហើយបានងូតទឹកតែពីរដងប៉ុណ្ណោះ ពីពាងបែកមួយ នៅពេលគាត់ធ្វើការនៅខាងក្រៅ
16
។
បន្ទាប់ពីប្រហែលបីខែក្រោយមក លោក ឡាយ ចាន់ ត្រូវគេដោះលែង ហើយបញ្ជូនទៅផ្នែកកសាង
17
។ មួយឆ្នាំក្រោយមក គេបញ្ជូនគាត់ត្រឡប់មកផែគីឡូលេខ ៦ វិញ ហើយបានចាត់ឲ្យគាត់ធ្វើស្រែ និងដាំដំណាំ
18
។
ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី
លោក ឡាយ ចាន់ បានទៅមើលគុកទួលស្លែងមួយដងនៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៩ និងពេលដែល អ.វ.ត.ក ត្រូវបានបង្កើតឡើង ប៉ុន្តែមិនបានចំណាំកន្លែងគេឃុំខ្លួនគាត់ទេ ដោយសារទីតាំងនោះបានផ្លាស់ប្តូររូបរាង
19
។ អង្គជំនុំជម្រះបានច្រានចោលពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីរបស់គាត់
20
ដោយលើកហេតុផលថា ទោះបី លោក ឡាយ ចាន់ បានទទួលរងព្យសនកម្មធ្ងន់ធ្ងរក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យក៏ដោយ ក៏គ្មានភស្តុតាងណាមួយបង្ហាញថា រឿងនេះកើតឡើងនៅស-២១ ហើយការពិពណ៌នាអំពីលក្ខខណ្ឌឃុំខ្លួនរបស់គាត់ គឺផ្ទុយនឹងភស្តុតាងនៅចំពោះមុខតុលាការ ទាក់ទងនឹងការអនុវត្តដែលបានបង្កើតឡើងនៅ ស-២១
21
។
សហមេធាវីបានប្តឹងសាទុក្ខចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង ដោយដាក់រូបថតបន្ថែមអំពីបន្ទប់ឃុំខ្លួនពិតប្រាកដរបស់លោក ឡាយ ចាន់ ឬឧទាហរណ៍នៃបន្ទប់ប្រភេទដែលគាត់ត្រូវបានឃុំខ្លួន ទៅកាន់អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល
22
។ អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល បានបដិសេធបណ្តឹងសាទុក្ខនេះ ដោយសម្រេចថា សហមេធាវីមិនបានផ្តល់ទឡ្ហីករណ៍ ឬភស្តុតាងណាបន្ថែមទៀត ដែលបំពេញបន្ថែមទៅលើភាពខ្វះខាតនៅក្នុងពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីរបស់លោក ឡាយ ចាន់
23
។ ហេតុដូច្នេះ អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល សន្និដ្ឋានថា មិនមានហេតុផលណាត្រូវធ្វើកិច្ចអន្តរាគមន៏ក្នុងការវាយតម្លៃរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង អំពីភាពអាចជឿជាក់បានរបស់លោក ឡាយ ចាន់ ទេ
24
។
វីដេអូ

