carousel
carousel
carousel

សេង ឃុយ

រហ្សនាម: 2-TCW-832

សំណុំរឿង: សំណុំរឿង ០០២/០២

ប្រភេទ: សាក្សី

សាវតារ និងតួនាទី
លោក សេង ឃុយ ជាកសិករខ្មែរនៅភូមិអង្គរបាន ២ ឃុំអង្គរបាន ស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម មុនខែ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ រហូតដល់ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ 1 ។ យោងតាមលោក សេង ឃុយ “នៅពេលខ្មែរក្រហម​ចូលមកគ្រប់គ្រងភូមិរបស់ខ្ញុំ គឺខ្ញុំហ្នឹងជាទាសករមួយរូប គេឲ្យខាងភ្ជួររាស់ស្រែចម្ការហ្នឹងដដែល រហូតពេលទាល់តែដាច់របប ប៉ុល ពត ហ្នឹង” 2 ។ គាត់បានផ្តល់សក្ខីកម្មនៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង ក្នុងនាមជាសាក្សីក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០២ អំពីការប្រព្រឹត្តលើប្រជាជនចាម ការចាប់ខ្លួននិងការសម្លាប់ប្រជាជនចាម នៅក្នុងតំបន់របស់គាត់ ក្នុងអំឡុងពេលរបបខ្មែរក្រហម 3
ការប្រព្រឹត្តលើប្រជាជនចាម
យោងតាមលោក សេង ឃុយ ប្រជាជនចាមបានរក្សាជាតិពន្ធុ វប្បធម៌ អត្តសញ្ញាណសាសនា​ដាច់ដោយឡែករាប់សតវត្សរ៍មកហើយ ចាប់តាំងពីការមកដល់និងការតាំងទីលំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា 4 ។ មុនឆ្នាំ១៩៧៥ ជនជាតិចាមប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាម និងស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីដាច់ដោយឡែកខុសពីជនជាតិខ្មែរ 5 ។ ស្ត្រីចាមទទូរក្រមាពណ៌ភ្លឺៗលើក្បាល និងស្លៀករ៉ូបវែង ចំណែកឯបុរសចាមវិញជាទម្លាប់ពាក់មួក​កាតឹប ស្លៀកសារុង និងពាក់អាវវែង 6 ។ ពួកគេមិនហូបសាច់ជ្រូកទេ ខុសពីប្រជាជនខ្មែរ 7 ។ លោក សេង ឃុយ បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា នៅពេលខ្មែរក្រហមកាន់កាប់ឃុំអង្គរបាន ក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ 8 ពួកគេបានហាមឃាត់ប្រជាជនចាមនៅទីនោះមិនឲ្យប្រតិបត្តិសាសនា និងប្រើភាសារបស់ខ្លួន និងបានកំណត់ឲ្យប្រជាជនចាមរស់នៅតាមបែបខ្មែរ រួមទាំងការហូបសាច់ជ្រូកផង 9 ។ គាត់បានរៀបរាប់បន្ថែមទៀតអំពីការផ្លាស់ទីលំនៅប្រជាជនចាមប្រមាណពី ១៥ ទៅ ១៦ នាក់ពីភូមិផ្សេង​នៅក្នុងឃុំនោះ មកភូមិអង្គរបាន ២ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ 10 ។ គាត់អាចដឹង​ថាជាជនជាតិចាម ដោយសារតែគាត់បានឮពួកគេនិយាយភាសាចាមដាក់គ្នា 11
ការចាប់ខ្លួន និងការសម្លាប់ប្រជាជនចាម
លោក សេង ឃុយ បានរៀបរាប់ពីការឃើញផ្ទាល់នូវការចាប់ខ្លួនស្រ្តី បុរស និងកុមារជនជាតិចាមចំនួន ១៥ នាក់នៅក្នុងភូមិរបស់គាត់ដូចខាងក្រោម 12 ៖ “ខ្ញុំបានឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែក […] ប្រហែលជាអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៧ ប្រហែលជាម៉ោងប្រាំបីយប់​ហ្នឹង បងប្អូនអ្នកស្រុកហ្នឹង ទាំងខ្មែរ ទាំងចាមហ្នឹងឡើងពីធ្វើស្រែចម្ការ ដកស្ទូង ហូបបាយនៅរោងបាយៗបាយរួមគ្នាហ្នឹង។ ហើយនៅយប់នោះ គឺមានសន្តិសុខគេមកចាប់ចាមហ្នឹង។ ចាប់ហ្នឹងគឺមិនមែនម្នាក់ទេ គឺចាប់ចាមដែល​រស់នៅក្នុងភូមិទី ២ ប៉ុន្មានហ្នឹង គឺគេចាប់ទាំងអស់ ហើយចាប់ហ្នឹងគឺនៅក្នុងរោងបាយ កំពុងតែហូបបាយជុំគ្នា ជាមួយបងប្អូនខ្មែរហ្នឹង ហើយពេលនោះបានជាខ្ញុំបានឃើញ ខ្ញុំកំពុងតែអង្គុយហូបបាយនៅជាមួយ​ក្បែរគ្នាហ្នឹងដែរ” 13 ។ លោក សេង ឃុយ បាននិយាយថា បន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួន អនុប្រធានភូមិបានបញ្ជាគាត់ឲ្យដឹកប្រជាជនចាម​ទៅវត្តអូរត្រកួននៅពេលយប់ ដឹកតាមរទេះគោរួមជាមួយរទេះគោប្រាំឬប្រាំមួយរទេះផ្សេងទៀត 14 ។ បុរសម្នាក់បានមកទទួលយកប្រជាជនចាមទាំងនោះ ហើយគាត់ប្រហែលជាសន្តិសុខស្រុក 15 ។ លោក សេង ឃុយ មិនបានឃើញពួកគេត្រឡប់មកវិញទេ បន្ទាប់ពីត្រូវបានយកទៅវត្តអូរត្រកួន 16 ។ បន្ទាប់ពីបានឮប្រធានសន្តិសុខឃុំស្តីបន្ទោសប្រជាជនចាមថាក្បត់អង្គការ លោក សេង ឃុយ យល់ថានេះជា “មូលហេតុដែលគេបោសសម្អាតចាម” 17 ។ គាត់និយាយថា ខ្មែរក្រហមចង់ឲ្យមានពូជសាសន៍ខ្មែរតែមួយប៉ុណ្ណោះ 18 ។ លោក សេង ឃុយ បានលើកឡើងថា ប្រជាជនចាមដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនទាំងនោះ​មិនបានធ្វើអ្វីខុសនោះទេ និងជាជនស្លូតត្រង់ 19 ។ រុន ដែលមានតួនាទីនៅក្នុងសន្តិសុខឃុំ គឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវលើការចាប់ខ្លួន 20 ។ ប្រជាជនហៅ រុន ថាជាពេជ្ឈឃាត ដោយសារតែគាត់សម្លាប់មនុស្សដោយមិនមានសួរនាំពួកគេទេ 21 ។ ក្រោយរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩ រុន ត្រូវ “ប្រជាពលរដ្ឋគេយកទៅកាប់ចិញ្ច្រាំសម្លាប់ចោល” នៅឃុំអង្គរបាន ដែលខឹងនឹងគាត់ ដោយសារ “ចាប់បងប្អូនគេយកទៅសម្លាប់ចោល” 22 ។ លោក សេង ឃុយ បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ក្រោយរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ គាត់បានចូលរួមក្នុងការប្រជុំមួយ​ ដែលក្នុងអំឡុងពេលនោះ មានការពិភាក្សាអំពីចំនួនមនុស្សដែលស្លាប់នៅវត្តអូរត្រកួនក្នុងរបបនោះ និងបានប៉ាន់ប្រមាណថាមានចំនួន ៣០.០០០ នាក់ 23 ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់លោក សេង ឃុយ ក្នុងចំណោមភ័ស្តុតាងផ្សេងទៀត ក្នុងការសន្និដ្ឋានថា៖ (i) បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជាបានដាក់ការរឹតត្បិតដោយបង្ខំលើការប្រតិបត្តិសាសនា និងវប្បធម៌ចាម នៅក្នុងទីតាំងផ្សេងៗក្នុងខេត្តកំពង់ចាម 24 (ii) ប្រជាជនចាមភាគច្រើនមិនប្រឆាំងទៅនឹងការ​ហាមឃាត់នេះទេ ដោយសារខ្លាចគេយកទៅសម្លាប់ 25 និង (iii) ប្រជាជនចាមមកពីភូមិផ្សេងៗនៅក្នុងស្រុកកងមាស ត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាប្រព័ន្ធ និងនាំយកទៅសម្លាប់នៅវត្តអូរត្រកួនក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ 26

វីដេអូ

carousel
វីដេអូ 1
carousel
វីដេអូ 2
carousel
វីដេអូ 3

សក្ខីកម្ម

កាលបរិច្ឆេទកំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះលេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី០៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥E1/344E1/344.1
ថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥E1/345E1/345.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ

ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេសចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំងលេខឯកសារ Dលេខឯកសារ E3
កិច្ចសម្ភាសន៍សាក្សី សេង ឃុយInterview of Witness SENG Khuy/SENG Kuy Audition du témoin SENG Khuy/SENG Kuy D196.6E3/5301
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយ សាក្សី សេង ឃុយWritten Record of Interview of witness SENG KhuyProcès-verbal de l’audition du témoin SENG KhuyE127/5.1.9E3/8751