សួង ស៊ីគឿន ហៅ គង់ ហៅ ធន
រហ្សនាម: TCW-694
សំណុំរឿង: សំណុំរឿង ០០២/០២
ប្រភេទ: សាក្សី
សាវតារ និង តួនាទី
លោក សួង ស៊ីគឿន ហៅ គង់ ឬ ធន បានផ្តល់សក្ខីកម្មក្នុងនាមជាសាក្សីក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០១
1
អំពីទំនាក់ទំនងរបស់គាត់ជាមួយ “សហជីពនិស្សិតខ្មែរ (Union des Etudients Khmer-UEK)” នៅទីក្រុងប៉ារីស, រណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា (FUNK) នៅទីក្រុងប៉េកាំង, និង ក្រសួងការបរទេស កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងសៀវភៅរបស់គាត់ដែលមានចំណងជើងជាភាសាបារាំងថា “Itinéraire d'un intellectuel Khmer rouge: Suivi de Les acteurs du drame”
2
។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់គាត់ ក្នុងចំណោមអង្គហេតុផ្សេងទៀត ក្នុងការបញ្ជាក់អង្គហេតុប្រវត្តិសាស្ត្រស្តីពីបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា (ប.ក.ក.) និង រចនាសម្ព័ន្ធទំនាក់ទំនងក្នុងចំណោមថ្នាក់លើ និង អំពីក្រសួងការបរទេស។
ជីវិត និង ការសិក្សាដំបូងនៅទីក្រុងប៉ារីស
លោក សួង ស៊ីគឿន បានធំដឹងក្ដីនៅខេត្តកំពង់ចាម
3
។ កាលនៅវ័យជំទង់ គាត់បានចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ
4
និង ចលនារបស់លោក សឺង ង៉ុកថាញ់
5
។ ក្រោយមកគាត់បានចូលរៀននៅសាលារៀន កម្ពុបុត្រ និង វិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិនៅទីក្រុងភ្នំពេញ
6
។ នៅដើមឆ្នាំ១៩៥៧ គាត់បានជួបលោក អៀង សារី ហើយបានចូលរួមក្នុង “ចលនាជួយសម្ងាត់ក្នុងក្របខណ្ឌបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា”
7
។ ការជម្រុញចិត្តឲ្យលោក សួង ស៊ីគឿន ចូលរួមក្នុងចលនានេះ គឺដើម្បី “រួមចំណែករំដោះប្រទេសកម្ពុជា ពីអាណានិគមនិយមបារាំង” និង សម្រេចឱ្យបាននូវយុត្តិធម៌សង្គម និង ជីវភាពរស់នៅដ៏ល្អប្រសើរសម្រាប់ប្រជាជន ឧទាហរណ៍ម្តាយរបស់គាត់ “សូម្បីតែសម្លៀកបំពាក់សមរម្យ ក៏គ្មានស្លៀកពាក់សម្រាប់ទៅវត្តផង”
8
។
នៅឆ្នាំ១៩៥៧ គាត់បានទៅទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីសិក្សាផ្នែកអាកាសចរណ៍ស៊ីវិល និង អក្សរសាស្រ្តបារាំង
9
។ គាត់បានចូលរួមក្នុងក្រុមម៉ាក្សនិយម-លេនីននិយម នៅទីក្រុងប៉ារីស និង សហជីពនិស្សិតខ្មែរ ដែលក្រុមទាំងពីរនេះដឹកនាំដោយលោក ខៀវ សំផន
10
។
ការបង្កើតរណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា នៅទីក្រុងប៉េកាំង
ក្រោយរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ លោក សួង ស៊ីគឿន បានចូលរួមជាអ្នកតំណាងសហជីពនិស្សិតខ្មែរ ក្នុងការបង្កើតរណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជានៅទីក្រុងប៉េកាំង
11
។ គាត់បានចូលរួមជាផ្លូវការជាមួយបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ១៩៧១ ក្នុងពិធីមួយដែលប្រារព្ធឡើងនៅផ្ទះលោក អៀង សារី
12
។ អ្នកស្រី អៀង ធីរិទ្ធ បានដាក់ឈ្មោះក្រៅគាត់ថាឈ្មោះ គង់
13
។ ក្នុងអំឡុង “ចលនាបដិវត្តន៍ និង ការតស៊ូដ៏ស្មុគស្មាញ” កម្មាភិបាលបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា បានប្រើឈ្មោះហៅក្រៅផ្សេងៗគ្នា នៅពេលដែលពួកគេផ្លាស់ពីទីតាំងមួយទៅទីតាំងមួយទៀត ដើម្បីគេចពីការតាមដានរបស់ខ្មាំង
14
។ ពួកគេមានជំនឿថា ការរក្សាការសម្ងាត់ នឹងទទួលជ័យជម្នះ៥០ភាគរយរួចទៅហើយ
15
។
ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៤ លោក សួង ស៊ីគឿន ជាលេខាគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមរបស់រណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា និង ជាប្រធានមន្ទីរនៅក្រុងប៉េកាំង
16
ព្រមទាំងជាតំណាងទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានខ្មែរនៅប្រទេសចិន
17
។ គាត់បានទទួលព័ត៌មានអំពីស្ថានការណ៍នៅប្រទេសកម្ពុជាតាមរយៈស្ថានទូតវៀតណាមខាងជើង
18
។ គោលបំណងនៃមន្ទីរទាំងពីរគឺ “ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរបស់ចលនាតស៊ូ និង សកម្មភាពការទូត និងប្រមូលការគាំទ្រពីបរទេស ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងចក្រពត្តិនិយមអាមេរិក និង បរិវាររបស់ខ្លួន”
19
តាមរយៈព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មាន ដែលបោះពុម្ពផ្សាយពីរដងក្នុងមួយសប្តាហ៍
20
។
ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣ លោក សួង ស៊ីគឿន បានអមដំណើរលោក អៀង សារី និង សម្ដេចសីហនុ ដែលគង់នៅទីក្រុងប៉េកាំងក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចក្នុងប្រទេសរូម៉ានី
21
។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៤ លោក សួង ស៊ីគឿន បានអមដំណើរគណៈប្រតិភូរណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោក អៀង សារី និង លោក ខៀវ សំផន ដែលជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និង ជាអគ្គមេបញ្ជាការ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ទ្វីបអាហ្រ្វិក និង អឺរ៉ុប ក្នុងគោលបំណងជូនដំណឹងដល់ “ប្រទេសជាមិត្ត” អំពីស្ថានភាពនៅកម្ពុជា
22
។
ការងារនៅស្ថានីយ៍វិទ្យុរណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា នៅទីក្រុងហាណូយ
ក្នុង ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៧៤ លោក សួង ស៊ីគឿន បានធ្វើដំណើរជាមួយលោក អៀង សារី និង លោក ខៀវ សំផន ពីទីក្រុងប៉េកាំងទៅទីក្រុងហាណូយ និង ចេញពីទីនោះទៅកាន់វៀតណាមខាងត្បូង និង ប្រទេសឡាវ
23
។ លោក អៀង សារី និង លោក ខៀវ សំផន បានត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ
24
ដោយសារតែសង្គ្រាមកាន់តែខ្លាំងឡើង ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំនៃចលនាតស៊ូ “អ្នកទាំងពីរមានកាតព្វកិច្ចត្រឡប់ទៅចូលរួមក្នុងការតស៊ូក្នុងប្រទេសវិញ”
25
។
លោក សួង ស៊ីគឿន បានត្រឡប់ទៅធ្វើការនៅទីក្រុងហាណូយវិញ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អ្នកស្រី អៀង ធីរិទ្ធ នៅស្ថានីយវិទ្យុ “សំឡេងរណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា”
26
។ បក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមបានគាំទ្របក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជាឱ្យបង្កើតស្ថានីយ៍វិទ្យុ ពីព្រោះ កម្ពុជា ប្រទេសវៀតណាម និង ឡាវ “មានសត្រូវរួមនៅពេលនោះ”
27
។ គាត់បានធ្វើការនៅសារព័ត៌មានអន្តរជាតិរហូតដល់ថ្ងៃទី ១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥
28
។
ទីក្រុងភ្នំពេញ ក្រោយខែ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥
លោក សួង ស៊ីគឿន បានត្រឡប់មកទីក្រុងភ្នំពេញវិញនៅថ្ងៃទី ២០ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៧៥ ហើយបានឃើញថា “ការជម្លៀសជិតបញ្ចប់ហើយ”
29
។ គាត់បានជួបមិត្តភ័ក្តិជាច្រើននាក់មកពីសហជីពនិស្សិតខ្មែរ ដែល បក្សបានរក្សាទុកនៅទីក្រុងភ្នំពេញ “ដើម្បីបំពេញមុខងារមួយចំនួន”
30
។ ក្នុងអំឡុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ មានមនុស្សប្រហែល ២០.០០០នាក់ បានចាកចេញពីទីក្រុង
31
។ គាត់ត្រូវបានគេប្រាប់ថា មូល ហេតុនៃការជម្លៀសនេះ ពីព្រោះគេគិតថាអាមេរិកាំងនឹងទម្លាក់គ្រាប់បែក ហើយមានការខ្វះខាតស្បៀងអាហារ។
32
គាត់ត្រូវបានគេប្រាប់បន្ថែមទៀតថា ការជម្លៀសនេះគឺដើម្បីបំបែកបណ្តាញគិញរបស់ខ្មាំង
33
។
ការងារនៅក្រសួងការបរទេស
បន្ទាប់ពីស្នាក់នៅរយៈពេលខ្លីនៅមន្ទីរ ប-២០ នៅស្ទឹងត្រង់
34
លោក សួង ស៊ីគឿន ត្រូវបានលោក អៀង សារី ចាត់ទៅធ្វើការនៅក្រសួងការបរទេស
35
។ ដំបូងឡើយ គាត់ទទួលបន្ទុកផ្នែកអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអឺរ៉ុប
36
។ ក្រោយមក គាត់បានក្លាយជាប្រធាននាយកដ្ឋានព័ត៌មាន និង ឃោសនាការ, អ្នកនាំពាក្យក្រសួង, អនុប្រធានផ្នែកពិធីការ
37
និង ជាប្រធានការិយាល័យភាសាបរទេសនៃទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានកម្ពុជា (AKP)
38
។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ និង ឆ្នាំ១៩៧៨ គាត់ទទួលបន្ទុកផ្នែកសរសេរ បកប្រែ និង ផ្សាយកម្មវិធីជា ភាសា វៀតណាម អង់គ្លេស បារាំង និង ចិន
39
។
ខណៈពេលដែលកំពុងតាមដានកម្មវិធីវិទ្យុអន្តរជាតិសម្រាប់ព័ត៌មានអំពីប្រទេសកម្ពុជា
40
គាត់បានស្ដាប់ឮរបាយការណ៍ស្តីពីឧក្រិដ្ឋកម្មដែលប្រព្រឹត្តដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យមកលើប្រជាជនឯង
41
។ គាត់មិនបានរាយការណ៍រឿងនេះទៅថ្នាក់ដឹកនាំទេ លើកលែងតែលោក អៀង សារី ដែលចង់ដឹងថាមានរឿងអ្វីកើតឡើងពិតប្រាកដ
42
ពីព្រោះគាត់ “ចង់ដឹងតែរឿងពិត ហើយដោយសារហេតុផលហ្នឹងទើបត្រូវរាយការណ៍ទៅគាត់”។
43
កិច្ចប្រជុំនៅក្រសួងការបរទេស
នាយកដ្ឋាននានាក្នុងក្រសួងការបរទេស បានប្រជុំជាទៀងទាត់ ហើយបានរាយការណ៍ជូនលោក អៀង សារី
44
ដែលដឹកនាំកិច្ចប្រជុំជាមួយប្រធាននាយកដ្ឋាន
45
។
លោក អៀង សារី បានដឹកនាំវគ្គបណ្តុះបណ្តាលដល់បុគ្គលិកក្រសួងទាំងអស់ “ដើម្បីស្វែងយល់ពីស្ថានភាពបដិវត្តន៍ និង ការកសាងសង្គមនិយមក្នុងប្រទេស”
46
។ ខ្មាំងបីប្រភេទត្រូវបានពិភាក្សា៖ ខ្មាំងបរទេស ខ្មាំងក្នុងស្រុក និង “ខ្មាំងនៅក្នុងខ្លួនយើង”
47
។ ខ្មាំងបរទេសគឺ “ពួកចក្រពត្តិនិយមអាមេរិកាំង” ហើយចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧៧ មក ក៏មានគិញវៀតណាមផងដែរ
48
។ ឯកសារភាគច្រើនផ្តោតលើខ្មាំងផ្ទៃក្នុង
49
។ របបនេះចង់ “កម្ចាត់អ្នកលោភលន់ អ្នកដែលចូលចិត្តកាន់អំណាច និង កេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មប្រជាជន និង អ្នកដែលខ្ជះខ្ជាយ”
50
។ មានការយល់ឃើញថាវាជាការពិបាកបំផុតក្នុងការកម្ចាត់ “គំនិតសក្តិភូមិ”
51
ហើយនេះគឺជាគោលដៅចម្បងនៃការបណ្តុះបណ្តាលមនោគមវិជ្ជានៅពេលនោះ។
52
កិច្ចប្រជុំស្វ័យទិតៀនត្រូវរៀបចំនៅកម្រិតផ្សេងៗគ្នា
53
។ កិច្ចប្រជុំស្វ័យទិតៀនទាំងនេះអាចនាំមកនូវគំនិតថ្មីមួយចំនួន
54
ក៏ប៉ុន្តែ “អ្នកដែលនិយាយត្រង់ពេក អាចនឹងមានបញ្ហា។ ប៉ុន្តែអ្នកដែលចេះបត់បែន ពួកគេអាចនៅរស់”
55
។ ជាទូទៅ លោក សួង ស៊ីគឿន ត្រូវបានគេរិះគន់ដោយសារគាត់មានភរិយាជនជាតិបរទេស និង អាកប្បកិរិយា ឥរិយាបថបែបបរទេសរបស់គាត់ផងដែរ។
56
ការចាប់ខ្លួននៅក្នុងក្រសួងការបរទេស
នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៥ ប៉ុល ពត បានសម្រេចហៅអ្នកការទូតនៅបរទេសទាំងអស់មកវិញ
57
។ ពួកគេបានមកតាមរយៈស្ថានទូតកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង ជាកន្លែងដែលវត្ថុមានតម្លៃរបស់ពួកគេត្រូវបានគេប្រមូលយក
58
។ លោក អៀង សារី និង អ្នកខ្លះទៀតក៏បានហៅនិស្សិត និង បញ្ញវ័ន្តនៅប្រទេសបារាំងឱ្យត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ដើម្បីជួយកសាងប្រទេស
59
។ បញ្ញវ័ន្ត និង អ្នកការទូតដែលត្រឡប់មកវិញ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅ “ធ្វើការ ដូចជាការដាំដុះ” ដើម្បីលត់ដំ
60
។
បុគ្គលិកក្រសួងការបរទេសជាច្រើននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ឬបាត់ខ្លួន
61
រួមទាំងអ្នកការទូតជាច្រើននាក់ដែលត្រឡប់មកធ្វើការនៅក្រសួងការបរទេសផងដែរ
62
។ ក្នុងករណីខ្លះ មានការអានខ្លាំងៗចម្លើយសារភាពរបស់ពួកគេ
63
ដែលលោក សួង ស៊ីគឿន បានវាយតម្លៃថាជាចម្លើយសារភាពដែលប្រឌិតឡើង
64
។ គាត់បានបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើជនជាប់ចោទទាំងអស់ត្រូវចាប់ខ្លួន “ក្រសួងនឹងត្រូវបិទទ្វារ”
65
។ ពេលខ្លះ អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធ រួមមានលោក សួង ស៊ីគឿន ផងដែរ ត្រូវសរសេរប្រវត្តិរូបពួកគេ ដើម្បីពន្យល់ពួកគេ
66
។
រចនាសម្ព័ន្ធបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា
ស្របទៅនឹងគោលការណ៍សម្ងាត់ លោក សួង ស៊ីគឿន មិនបានដឹងជាផ្លូវការនូវសមាសភាពគណៈអចិន្ត្រៃយ៍ ទេ
67
។ គាត់បានដឹងថាលោក អៀង សារី ជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍
68
ហើយបានដឹងពីលោក អៀង សារី ថា លោក ប៉ុល ពត និង លោក នួន ជា ក៏នៅក្នុងគណៈអចិន្ត្រៃយ៍ដែរ
69
។ សេចក្ដីសម្រេចពេលខ្លះត្រូវធ្វើឡើងជាសមូហភាពដោយមជ្ឈិមបក្ស ហើយពេលខ្លះសម្រេចដោយ ប៉ុល ពត តែម្នាក់ឯង
70
។ ការតែងតាំងភាគច្រើនធ្វើឡើងដោយលោក ប៉ុល ពត
71
ប៉ុន្តែមិនមានកំណត់ត្រាផ្លូវការទេ
72
។ ពួកគេឃើញត្រឹមតែ “ឯកសារចេញពីទួលស្លែង” ប៉ុណ្ណោះ
73
។ ក្នុងនាមជាលេខាបក្ស លោក ប៉ុល ពត មានអំណាចក្នុងការសម្រេចចិត្តថាតើគាត់ត្រូវប្រាប់អ្នកដទៃអំពីការសម្រេច ឬក៏អត់
74
។
លោក នួន ជា ជាអនុលេខាបក្ស
75
។ លោក ខៀវ សំផន ដោះស្រាយការងារ “ដូចជាការទិញថ្នាំពេទ្យ និង គ្រឿងបន្លាស់ពីបរទេសជាដើម”
76
។ មន្ទីរ៨៧០ គឺជា “មន្ទីរមជ្ឈិមបក្ស”
77
។
ការវាយតម្លៃរបស់អង្គជំនុំជម្រះ
វីដេអូ
