សាវតារ និង តួនាទី
លោក ទាត់ ធឿន ជាកូនចិញ្ចឹមរបស់លោក រស់ ញឹម
1
។ បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ ១៩៧០ គាត់បានចូលបម្រើកងទ័ព ហើយក្រោយមកបានក្លាយជាយុទ្ធជនក្នុងជួរកងទ័ពខ្មែរក្រហម
2
។ គាត់ធ្វើនីរសារហូតដល់ក្លាយជាប្រធាននីរសាក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣
3
។ ប្រហែលឆ្នាំ១៩៧៥ គាត់បានក្លាយជានាយរងសេនាធិការនៃភូមិភាគ ពាយ័ព្យ
4
។ នៅពេលផ្តល់សក្ខីកម្ម គាត់ជាឧត្តមសេនីយ៍ត្រីក្នុងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ
5
។
លោក ទាត់ ធឿន បានផ្តល់សក្ខីកម្មក្នុងនាមជាសាក្សីនៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល ក្នុងកិច្ចដំណើរការបណ្តឹងសាទុក្ខក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០១ អំពីការដឹងឮរបស់គាត់អំពីអត្ថិភាពនៃក្រុមដែលមិនចុះសម្រុងគ្នានៅក្នុងបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា និង ការលើកឡើងអំពីសកម្មភាពផ្តួលរំលំថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួន
6
។ នៅក្នុង បណ្តឹងសាទុក្ខ លោក នួន ជា បានអះអាងថា អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងមានកំហុសក្នុងការផ្តន្ទាទោសគាត់ពីបទឧក្រិដ្ឋ ដោយផ្អែកលើតួនាទីរបស់គាត់នៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធឋានានុក្រមនៃបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា ពីព្រោះមជ្ឈិមបក្សមិនបានគ្រប់គ្រងដោយប្រសិទ្ធភាពលើកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមឡើយ
7
។ លោក នួន ជា បានព្យាយាមផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់លោក ទាត់ ធឿន ដើម្បីបង្ហាញថា មជ្ឈិមបក្សមានការបែកបាក់គ្នាយ៉ាងខ្លាំង ហើយបានគ្រប់គ្រងដោយមានកម្រិតប៉ុណ្ណោះទៅលើមេដឹកនាំភូមិភាគ ដូចជាលោក រស់ ញឹម និង លោក សោ ភឹម
8
។
ឃ្លាំងអាវុធ
នៅឆ្នាំ១៩៧៥ លោក រស់ ញឹម បានបង្គាប់ឲ្យលោក ទាត់ ធឿន រក្សាទុកអាវុធចំនួន ២០០០ ដើម ដែលបានរឹបអូសពីកងទ័ព លន់ នល់
9
។ លោក ទាត់ ធឿន បានបង្គាប់ឱ្យបុរសចំណាស់បីនាក់សង់ឃ្លាំងក្នុងព្រៃឫស្សី ក្នុងភូមិថ្មព្រឹស ដើម្បីរក្សាទុកអាវុធ
10
។ មានតែលោក រស់ ញឹម និង អ្នកទាំងនោះប៉ុណ្ណោះដែលដឹងថាមានឃ្លាំងនេះ
11
។ អាវុធដែលរឹបអូសបានត្រូវបានកសិករលើកដាក់លើរថយន្តមួយគ្រឿង ហើយលោក ទាត់ ធឿន ដឹកជញ្ជូនទៅឃ្លាំងតែម្នាក់ឯង
12
។ ពេលមកដល់ទីតាំង បុរសចំណាស់ទាំង ៣ នាក់ បានសម្អាតអាវុធ
13
។
នៅឆ្នាំ១៩៧៨ មានការប៉ុនប៉ងមិនបានសម្រេចចំនួនពីរលើកក្នុងការចាប់ខ្លួនលោក ទាត់ ធឿន
14
។ លោក រស់ ញឹម បានប្រាប់លោក ទាត់ ធឿន ថាមនុស្សនៅក្នុងមជ្ឈិមបក្សចង់ឱ្យគេចាប់ខ្លួនគាត់
15
។ សមមិត្តជាច្រើននាក់របស់លោក ទាត់ ធឿន បានបាត់ខ្លួន បន្ទាប់ពីត្រូវបានហៅឱ្យទៅចូលវគ្គរៀនសូត្រ។ ហើយគាត់កាន់តែមានអារម្មណ៍ថាគាត់មិនអាចរស់នៅក្នុងរបបនេះបានទៀតទេ
16
។ ការណ៍នេះបានជំរុញឱ្យគាត់ចាកចេញពីអង្គការ ហើយប្រមូលកម្លាំងឧទ្ទាមនៅក្នុងព្រៃ
17
។ ក្រោយមក គាត់បានប្រើអាវុធដែលរក្សាទុកក្នុងឃ្លាំងដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងលោក ប៉ុល ពត
18
។
លោក នួន ជា បានអះអាងថា សក្ខីកម្មរបស់លោក ទាត់ ធឿន អំពីឃ្លាំងលាក់សម្រាប់រក្សាទុកអាវុធជាសញ្ញាសំខាន់មួយនៃសកម្មភាពបះបោរ
19
។ ទោះជាយ៉ាងណា នៅពេលសួរអំពីហេតុផលរបស់លោក រស់ ញឹម នៅពីក្រោយការរក្សាទុកអាវុធទាំងនោះ លោក ទាត់ ធឿន បានបញ្ជាក់យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនថា គាត់មិនបានដឹងពីចេតនាប្រឆាំងណាមួយទេ
20
។
កិច្ចប្រជុំអំពីការបះបោរ
លោក រស់ ញឹម, លោក សោ ភីម, លោក វ៉ន វ៉េត និងលោក កុយ ធួន បានជួបគ្នាក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយដែលធ្វើឡើងនៅក្រុងភ្នំពេញ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីសំណើកំណែទម្រង់គោលនយោបាយបក្សមួយចំនួន
21
។ ពួកគាត់មានផែនការស្នើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រឡប់ទៅភូមិរៀងៗខ្លួនវិញ និង ដាក់ឱ្យចរាចរណ៍ប្រាក់ដែលបានបោះពុម្ពរួចហើយ
22
។ លោក ទាត់ ធឿន មិនបានឮពីផែនការបះបោរប្រឆាំងនឹងលោក ប៉ុល ពត ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះទេ
23
។
ផ្អែកលើកំណត់ត្រាដែលមិនបានបោះពុម្ពផ្សាយរបស់លោក Robert Lemkin លោក នួន ជា បានអះអាងថា “កិច្ចប្រជុំសម្ងាត់” បានធ្វើឡើងរវាងលោក សោ ភឹម និង លោក រស់ ញឹម នៅក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៧៥
24
។ ថ្វីត្បិតតែសក្ខីកម្មរបស់លោក ទាត់ ធឿន បញ្ជាក់ពីអង្គហេតុថា កិច្ចប្រជុំមួយត្រូវបានធ្វើឡើងរវាង លោក រស់ ញឹម និង កម្មាភិបាលបក្សផ្សេងទៀតក៏ដោយ ក៏អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលយល់ឃើញថា ផែនការបះបោរប្រឆាំងនឹងលោក ប៉ុល ពត មិនត្រូវបានពិភាក្សានៅកិច្ចប្រជុំនោះទេ
25
។ អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលក៏បានពិចារណាផងដែរថា ទោះបីជា “កិច្ចប្រជុំសម្ងាត់” ពិតជាបានកើតឡើងក៏ដោយ ក៏គ្មានការចង្អុលបង្ហាញថា វាមានផលប៉ះពាល់ដល់ការទទួលខុសត្រូវផ្នែកព្រហ្មទណ្ឌរបស់លោក នួន ជា ដោយពិចារណាលើប្រធានបទដែលបានពិភាក្សានោះទេ
26
។
ការសម្លាប់ទាហានសាធារណរដ្ឋខ្មែរ
នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ លោក ទាត់ ធឿន បានឮការប្រកាសដំណឹងតាមវិទ្យុថា ប្រទេសត្រូវបានរំដោះ សម្ដេចនរោត្តម សីហនុ នឹងក្លាយជាប្រមុខរដ្ឋបន្ទាប់ ហើយប្រជាជនត្រូវបានអញ្ជើញឱ្យចូលរួមក្នុងពិធីស្វាគមន៍សម្ដេច
27
។
លោក ទាត់ ធឿន បានស្នាក់នៅផ្ទះរបស់លោក រស់ ញឹម ក្នុងស្រុកកំពង់ព្រះ ខេត្តបាត់ដំបង ពេលឃើញទាហាន ត្រូវបានដឹកជញ្ជូនតាមរថយន្តទៅស្រុកមោង
28
។ គាត់បានឃើញរថយន្តជាង ១០ គ្រឿង ដែលរថយន្តនីមួយៗដឹកមនុស្សពី ៣០ ទៅ ៤០ នាក់ ឆ្លងកាត់ផ្ទះរបស់លោក រស់ ញឹម ពេលថ្ងៃម្តង និង ពេលល្ងាចម្តង
29
។ ទាហានបានស្រែកជ័យឃោសអបអរសម្ដេច នរោត្តម សីហនុ
30
។ លោក ទាត់ ធឿន បានសន្និដ្ឋានថា ទាហានទាំងនេះបានស្តាប់តាមការប្រកាសតាមវិទ្យុអញ្ជើញពួកគេទៅចូលរួមពិធីស្វាគមន៍សម្ដេច នរោត្តម សីហនុ
31
។ ១០ ថ្ងៃក្រោយមក អង្គរក្សរបស់លោក រស់ ញឹម មានឈ្មោះ ណូ បានប្រាប់គាត់ថាទាហានទាំងនោះត្រូវបានគេសម្លាប់
32
។
ប្រហែលមួយខែបន្ទាប់ពីការរំដោះទីក្រុងភ្នំពេញ លោក រស់ ញឹម និង កម្មាភិបាលថ្នាក់ភូមិភាគផ្សេងទៀតបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅភូមិច្រាបក្រសាំង ខេត្តបាត់ដំបង
33
។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ គោលនយោបាយខ្មែរក្រហមក្នុងការសម្លាប់អតីតពួកចក្រពត្តិនិយម និង អតីតសក្តិភូមិទាំងអស់ត្រូវបានបង្ហាញថាបានចេញមកពីមេដឹកនាំមជ្ឈិមបក្ស
34
។ លោក ទាត់ ធឿន មិនបានឮការបញ្ជាឱ្យលុបចោលគោលនយោបាយនោះទេ
35
។
អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលបានយល់ឃើញថា សក្ខីកម្មរបស់លោក ទាត់ ធឿន បានបញ្ជាក់ពីអង្គហេតុថាទាហានសាធារណរដ្ឋខ្មែរត្រូវបានគេសម្លាប់នៅខេត្តបាត់ដំបងប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីការរំដោះ
36
។ លោក ទាត់ ធឿន ពុំបានដឹងទីតាំងជាក់លាក់ដែលគេបានយកទាហានទៅនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ដោយពិចារណាភ័ស្តុតាងទាំងមូល អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល យល់ឃើញថាជាការសមហេតុផលក្នុងការសន្មតថាទាហាន លន់ នល់ ត្រូវបានដឹកទៅភ្នំអធិបតី
37
។ ដោយពិចារណាលើសក្ខីកម្មរបស់លោក ទាត់ ធឿន ក៏ដូចជាភ័ស្តុតាងបន្ថែមនានា អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលក៏សន្និដ្ឋានក្នុងកម្រិតអប្បបរមាថា លោក រស់ ញឹម បានគាំទ្រការសម្លាប់នោះ
38
។ អាស្រ័យហេតុនេះ អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលសន្និដ្ឋានថា ជាការសមស្របចំពោះអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងដែលបានយល់ឃើញថា ទាហាន និង អ្នករដ្ឋការនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរត្រូវបានសម្លាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការជម្លៀសប្រជាជននៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបងភ្លាមៗក្រោយថ្ងៃទី ១៧ ខែ មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥
39
។
ផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់លោក ទាត់ ធឿន អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលក៏យល់ឃើញថា ជាការគួរឲ្យជឿជាក់ថា កិច្ចប្រជុំដែលលោក ទាត់ ធឿន បានស្តាប់ឮ មានគោលបំណងពាំនាំការណែនាំរបស់បក្សដែលទើបបានទទួលថ្មីៗ ហើយមិនមែនបញ្ជាក់លើគោលនយោបាយរបស់បក្សពីមុននោះទេ
40
។
វីដេអូ





