ទឹង សុខា
រហ្សនាម: TCCP-188
សំណុំរឿង: សំណុំរឿង ០០២/០១
ប្រភេទ: ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី
ព្រឹត្តិការណ៍មុនឆ្នាំ ១៩៧៥
មុនឆ្នាំ ១៩៧៥ ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី អ្នកស្រី ទឹង សុខា បានរស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយគាត់ និង ប្តីរបស់គាត់ធ្វើជាគ្រូបង្រៀន
1
។ នៅប៉ុន្មានខែមុនថ្ងៃទី ១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ គាត់បានឮអំពីការប្រយុទ្ធគ្នា និង ការទម្លាក់គ្រាប់បែក ហើយបានកត់សម្គាល់ឃើញប្រជាជនបានមកដល់ទីក្រុងភ្នំពេញពីកន្លែងផ្សេងៗ
2
។ ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់បានផ្តល់ជម្រកឱ្យសាច់ញាតិមួយចំនួនដែលបានរត់គេចពីភូមិភាគដែលការប្រយុទ្ធកំពុងកើតឡើង
3
។
ព្រឹត្តិការណ៍នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ និង ការផ្លាស់ទីលំនៅប្រជាជនដំណាក់កាលទីមួយ
នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ទាហានខ្មែរក្រហមបានបញ្ជាឱ្យអ្នកស្រី ទឹង សុខា និង ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ចាកចេញពីទីក្រុងរយៈពេលបីថ្ងៃដោយយករបស់របរតិចតួចជាមួយខ្លួន ដើម្បី “បោសសម្អាត” ខ្មាំងឲ្យអស់ចេញទីក្រុង
4
។ គាត់បានចេញដំណើរដោយថ្មើរជើងនៅពេលរសៀលជាមួយសមាជិកគ្រួសារខ្លះ ដោយសមាជិកគ្រួសារខ្លះទៀត ត្រូវបានបំបែកចេញ
5
។ គាត់បានចាំថានៅតាមផ្លូវមានមនុស្សច្រើន ដូច្នេះពួកគេធ្វើដំណើរយឺតៗ
6
ដើរដោយគ្មានគោលដៅរយៈពេលដប់មួយថ្ងៃ
7
។ ស្ថានភាពនៃការធ្វើដំណើរគឺមានការ លំបាក។ ទាហានខ្មែរក្រហមបានយាមអ្នកជម្លៀសនៅពេលយប់ក៏ដោយ
8
ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានផ្តល់អាហារ ឬជួយព្យាបាលជំងឺទេ
9
។ ដូច្នេះហើយបានជាគាត់ដោះដូរគ្រឿងអលង្ការបស់គាត់យកស្បៀងអាហារ។ ខ្មែរក្រហមបានរឹបអូសវិទ្យុរបស់គាត់
10
។ គាត់បានឃើញថាមនុស្សចាស់មានការលំបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ
11
ហើយបានឃើញមនុស្សស្លាប់នៅតាមផ្លូវ។ គាត់ចាំច្បាស់ថា គាត់បានដេកក្បែរសពទាហាន លន់ នល់
12
។
អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់អ្នកស្រី ក្នុងការរកឃើញថា ការជម្លៀសចេញពីក្រុងភ្នំពេញបានកើតឡើងដោយគ្មានការលើកលែង បន្ទាប់ពីមានការសន្យាថា ប្រជាជននឹងវិលត្រឡប់មកវិញក្នុងពេលឆាប់ៗ ហើយអ្នកជម្លៀសដែលត្រូវបានបង្ខំឱ្យផ្លាស់ទីលំនៅនោះ ជួបប្រទះនឹងស្ថានភាពលំបាកវេទនានៅពេលធ្វើដំណើរ ហើយអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលបានតម្កល់ការរកឃើញទាំងនេះ
13
។
ការប្រព្រឹត្តិចំពោះប្រជាជនថ្មី
ចុងក្រោយអ្នកស្រី ទឹង សុខា និង ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ បានមកដល់បាទី ជាប្រជាជនថ្មី។ សាច់ញាតិខ្លះបានទទួលពួកគេស្នាក់នៅក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគេ និង ផ្តល់អាហារដល់ពួកគេ
14
។ ខ្មែរក្រហមបានឱ្យគាត់ទៅប្រមូលស្លឹកឈើ ហើយក្នុងពេលកិច្ចប្រជុំមួយនោះ បានសួរពីការងារពីមុនរបស់គាត់នៅក្រុងភ្នំពេញ
15
។ ដោយបានដឹងថាអ្នកស្រីជាគ្រូបង្រៀន ពួកគេបានបញ្ជាឱ្យគាត់ និង ប្រជាជនថ្មីទាំងអស់ទៅរស់នៅដាច់ដោយឡែកពី ប្រជាជនមូលដ្ឋាន
16
។ គាត់ត្រូវបានគេផ្លាស់ទីលំនៅចំនួនបីដងនៅក្នុងភូមិតែមួយ ហើយចុងក្រោយគាត់ត្រូវបានបញ្ជូនឱ្យទៅរស់នៅត្រពាំងអង្គ ជាទីតាំងប្រមូលផ្តុំដោយបញ្ញវន្ត និង ប្រជាជនមានការអប់រំ
17
។ អ្នកស្រីក៏បានរំឮកថាគាត់បានឮ អតីតទាហានទាំងអស់ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅភូមិផ្សេង ប៉ុន្តែ គេមិនឃើញពួកគេទៀតទេ
18
។
ដោយផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់អ្នកស្រី អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងយល់ឃើញថា ខ្មែរក្រហមបានអនុវត្តទម្រង់នៃការសម្លាប់ និង ការសម្លាប់រង្គាលទាហាន លន់ នល់ ហើយអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលបានទទួលយកការរកឃើញនេះ
19
។
ការផ្លាស់ទីលំនៅប្រជាជនដំណាក់កាលទីពីរ
ប្រហែលជាខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៧៥ អ្នកស្រី ទឹង សុខា បានចូលរួមកិច្ចប្រជុំមួយនៅពេលដែលខ្មែរក្រហមបានអំពាវនាវឱ្យគាត់ និង បញ្ញវន្តផ្សេងទៀតផ្លាស់ទីលំនៅទៅភូមិមួយផ្សេងទៀតដែលមានស្រូវច្រើនជាង
20
។ គាត់នៅចាំថា ខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់អ្នកដែលព្យាយាមលាក់ខ្លួនដើម្បីគេចពីការផ្លាស់ទីលំនៅ
21
។
គាត់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅពោធិ៍សាត់តាមរថយន្តដឹកទំនិញ។ អ្នកជម្លៀសទាំងអស់ត្រូវអង្គុយផ្ទាល់លើកម្រាលនៅខាងក្រោយរថយន្តដោយមានទាហានខ្មែរក្រហមនៅយាម
22
។ ស្ថានភាពនៃការធ្វើដំណើរមានសភាពលំបាក ដោយសារផ្លូវរលាក់ ពួកគេមិនទទួលបានអាហារទេ ហើយអ្នកខ្លះទៀតឈឺ
23
។
នៅពោធិ៍សាត់ អ្នកជម្លៀសត្រូវបានដាក់លើរថភ្លើង ដែលបានទុកពួកគេនៅកន្លែងមួយឈ្មោះ គោកត្រម
24
គ្មានភូមិ ដូច្នេះពួកគេស្នាក់នៅស្ថានីយ៍
25
រកទឹក និង ស្លឹកឈើ និង ដង្កូវមកធ្វើម្ហូប ដើម្បីរស់
26
។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក បុរសម្នាក់បានបង្ហាញផ្លូវទៅកាន់ជង្រុកស្រូវមួយ ដែលគាត់ និង ក្រុមគ្រួសារបានជ្រកកោន
27
។ ប៉ុន្មានខែក្រោយមក ពួកគេហូបអាហារអស់ ដូច្នេះហើយអ្នកស្រី ទឹង សុខា និង សាច់ញាតិរបស់គាត់ក៏ផ្លាស់ទីលំនៅម្តងទៀត នៅតាមផ្លូវ គាត់បានឃើញមនុស្សស្លាប់ដោយសារអត់ឃ្លាននៅក្នុងខ្ទមតូចៗ
28
។ ពេលធ្វើដំណើរនោះ កូនស្រីទីពីររបស់គាត់ ក៏ដូចសមាជិកគ្រួសារដទៃទៀតរបស់គាត់ដែរ បានស្លាប់ដោយសារខ្វះអាហារ និង ថ្នាំពេទ្យ
29
។ ទីបំផុត អ្នកស្រី ទឹង សុខា និង សាច់ញាតិខ្លះ បានទៅដល់ភូមិមួយទៀត ដែលស្ថានភាពរស់នៅទីនោះមានការខ្វះខាតខ្លាំង ទើបប្តី របស់គាត់បានស្លាប់ដោយធ្វើអត្តឃាតនៅឆ្នាំ ១៩៧៨
30
។
អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលយល់ស្របទៅនឹងការរកឃើញរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងអំពីកង្វះសម្ភារៈ អនាម័យក្នុងអំឡុងពេល “ផ្លាស់ទីលំនៅរបស់ប្រជាជនដំណាក់កាលទីពីរ”
31
ជាពិសេសទាក់ទងទៅនឹងកង្វះស្បៀងអាហារ កន្លែងស្នាក់នៅ និង ថ្នាំពេទ្យនៅតាមភូមិ និង ស្ថានភាពលំបាកលើរថយន្តដឹកទំនិញ និង រថភ្លើង
អ្នកជម្លៀសភាគច្រើនបានទទួលនូវការលំបាកវេទនាកាន់តែអាក្រក់ថែមទៀត ដោយសារពួកគេបានទទួលរងនូវស្ថានភាពទន់ខ្សោយរួចមកហើយ ដែលបណ្តាលមកពីការផ្លាស់ទីលំនៅដោយបង្ខំក្នុងដំណាក់កាលទីមួយ
32
។
“ចាស សូមអរគុណលោកប្រធាន សូមអរគុណសហព្រះរាជអាជ្ញា ព្រមទាំងលោក លោកស្រីមេធាវីទាំងអស់ដែលបានតាមដានសវនាការក្នុងពេលថ្ងៃនេះ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំមានសេចក្ដីត្រេកអរដែលលោកប្រធានតុលាការមេត្តាឲ្យខ្ញុំធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ខ្លះអំពីព្យសនកម្មដែលខ្ញុំទទួលរងនៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៥ មកដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ និងបង្កឡើងដោយរបបខ្មែរក្រហម។
ខ្ញុំសូមជម្រាបដល់លោកប្រធានថា ពាក្យពេចន៍ទាំងអស់ដែលរៀបរាប់នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ គឺសុទ្ធសឹងជាការពិត សុទ្ធសឹងតែជាពាក្យសច្ចៈ ដោយគ្មានការបំផ្លើសណាមួយឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ គឺខ្ញុំ នាងខ្ញុំទៅវិញទេដែលបានព្យាយាមបំភ្លេចចោលនូវរឿងរ៉ាវជាច្រើន ដោយសារថា ពុំនោះសោតទេ វានឹងវែងពេក វាធ្ងន់ធ្ងរពេក សាហាវពេក និងគួរឲ្យអៀនខ្មាសខ្លាំងណាស់ផង។
វាគឺជាមហាវិនាសកម្មមួយដែលគួរឲ្យសោកស្តាយ ហើយវាពិតជាពិបាកក្នុងការស្វែងរកពាក្យណាមកដាក់ឲ្យសមល្មម ដើម្បីរៀបរាប់អំពីព្រឹត្តិការណ៍ទាំងអស់នោះ ដែលយើងបានឆ្លងកាត់។ វាគឺជារឿងមួយដែលហួសពីការស្រម៉ៃ និងពុំអាចទទួលយកបាន។ យើងបានខិតខំរស់នៅក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ មកទៀត យើងបានជួបជុំបងប្អូនសាច់ញាតិរបស់យើងខ្លះ ប៉ុន្តែយើងក៏បានទទួលដំណឹងជាពិសេសអំពីការបាត់បង់បងប្អូនរបស់យើង ដែលត្រូវបានគេសម្លាប់ វាយធ្វើបាប បង្អត់អាហារ និងធ្វើទារុណកម្មនៅទីកន្លែងផ្សេងៗដែលពួកគេជម្លៀសយកទៅទាំងដំណាក់កាលទី១ និងទាំងដំណាក់កាលទី២ទៅវិញ។ នៅពេលដែលមានការជម្លៀសចេញពីភ្នំពេញនៅថ្ងៃ១៧មេសា ៧៥ ពេលនោះវាប្រៀបបានទៅនឹងគ្រាប់បែកខ្យល់ផ្លោងមកបំបែកក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកភ្នំពេញអ៊ីចឹង។ ពួកយើងវង្វេងគ្នា ពួកយើងត្រូវបែកបាក់គ្នាក្នុងរយៈពេលមួយប៉ប្រិចភ្នែក។ ពួកយើងបែកពីបងប្អូន ពីមិត្តភក្តិ ហើយយើងខ្ញុំបានបាត់បង់នូវទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់មួយរំពេច។ យើងបាត់ដឹងដំណឹងរបស់ពួកគេរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
ដំណាក់កាលទី២នៃការជម្លៀស គឺប្រហែលជាខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៥ ខ្លួនទទេ ឃ្លាតឆ្ងាយពីស្រុកភូមិកំណើត ពីញាតិសន្តាន និងពីមិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធ គេបានឲ្យពួកយើងទៅនៅក្នុងព្រៃលិចទឹក មិនស្គាល់ទីតាំង ហើយគ្មានអ្វីហូបទេ គ្មានផ្ទះ គ្មានជម្រក អត់ស្គាល់អត់ភូមិចាស់ណាម្នាក់សោះ។កាលពីដំបូង ពួកយើងរស់នៅតាមដងផ្លូវរថភ្លើងនៅគោកត្រុំ។ ពួកយើងគ្មានសម្ភារៈដើម្បីកាប់គាស់ព្រៃទេ។ ពេលនោះចំពេលរដូវភ្លៀង ហើយភ្លៀងធ្លាក់យ៉ាងពេញបន្ទុក។ យើងគ្មានសិទ្ធិសេរីដើរហើរទេ។ ពួកយើងរស់នៅក្នុងចំណោមអ្នកជម្លៀសដូចៗគ្នា ហើយពួកយើងជាអ្នកអត់ដូចគ្នាទៀត។ ដូច្នេះពួកយើងទាំងអស់គ្នាស្លាប់ដោយគ្មានបាយហូប។ ស្លាប់ដោយជំងឺគ្នាថ្នាំសង្កូវអ្វីសោះតែម្តង។ ដំណាក់កាលនេះ ខ្ញុំកាន់តែមើលឃើញច្បាស់ហើយ គិតថា វាជាវិធីសម្លាប់រង្គាល ជាពិសេសគឺសម្លាប់ជនជម្លៀសពីភ្នំពេញដោយយកទៅចាក់ចោលឲ្យលំបាកវេទនា និងទុកស្លាប់ក្នុងព្រៃនេះតែម្តង។
ពួកគេឲ្យយើងស្លាប់ដោយគ្មានចេញឈាម ពួកយើងមានសភាពស្លេកស្លាំង និងស្វិតក្រញង់តែម្តង។ យើងរស់នៅដូចជាសត្វព្រៃ ស៊ីសត្វម្រើមព្រះ ស៊ី -- មានពេលខ្លះស៊ីជីងចក់ ឬដើមប្រោះស្វា ស៊ីគល់ត្រកួន ឫសកំប្លោក។ល។ ពួកគេ -- យើងរស់នៅ -- និយាយឲ្យខ្លីឲ្យតែជួបអ្វីក៏ហូបឲ្យបានតែពេញពោះ ស្លឹកថ្នឹងដែលមានរសជាតិជូរ បែរជាមានរសជាតិផ្អែម។ យើងឃ្លានស្ទើរស្លាប់ ភ្នែកប្រែល្អក់មានសភាពដូចសាកសព សំឡេងខ្សោយឮខ្សាវៗ។ នេះគឺមហាគុកឥតជញ្ជាំងមួយ លើសពីសត្វព្រៃនៅភ្នំតាម៉ៅ ដែលគេចិញ្ចឹមគេឲ្យសាច់ គេឲ្យអាហារជានិច្ច។ វាពិតជាសាហាវឃោរឃៅខ្លាំងណាស់។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ ខ្ញុំបានបាត់បង់កូនស្រី បាត់បង់ឪពុកក្មេក ប្អូនថ្លៃពីរនាក់ ប្ដីខ្ញុំធ្វើអត្តឃាត កូនស្រីរបស់ខ្ញុំម្នាក់ទៀតបាត់បង់សំឡេង គឺគ។
ដូច្នេះដំណាក់កាលទី២ នេះគឺ -- នៃការជម្លៀសនេះគឺពិតជាមានការលំបាកខ្លាំងណាស់។ ខ្លាំងលើសពីកាលលើកទី១ទៅទៀត។ ការជម្លៀសទាំងពីរលើកនេះ គឺពិតជាមានមហាទុក្ខហួសប្រមាណ ពួកយើងមានសភាពទ្រុឌទ្រោម រាងកាយ កម្លាំងខ្សោយ ទាំងស្មារតី ទាំងកម្លាំង វាជាមហាទុក្ខសោកដែលបានដក់ទុកក្នុងខួរក្បាលរបស់ខ្ញុំ។ នៅពេលដែលខ្ញុំបាត់បង់កូនស្រី គឺជាពេលខ្លោចផ្សាបំផុតសម្រាប់ខ្ញុំស្ទើរឲ្យខ្ញុំស្ទើរឆ្កួតវង្វេងស្មារតី។ កូនខ្ញុំបានស្រែកហៅខ្ញុំ ពីរម៉ាត់ប៉ុណ្ណោះមុននឹងផុត។ មុននឹងៗស្លាប់។ ពេលដែលខ្ញុំឃើញគេមករើសយកសាកសពកូនស្រីរបស់ខ្ញុំ មិនដឹងជាគេ -- ខ្ញុំមិនដឹងជានិយាយអ្វីកើតឡើយ ខ្ញុំមិនដឹងជារៀបរាប់ប្រាប់ទៅកាន់អ្នកណាឡើយ ពីព្រោះជាការឈឺចាប់របស់ -- ចំពោះការឈឺចាប់របស់ខ្ញុំនេះ។ គេដាក់កូនស្រីខ្ញុំក្នុងអង្រឹងតែមួយដែលមានខ្មោចប្រាំបីនាក់។ ពេលដែលស្វាមីរបស់ខ្ញុំបានធ្វើអត្តឃាត ខ្ញុំសែនរន្ធត់ខ្លាំងណាស់ ព្រោះឃើញសាកសពគាត់ព្យួរនៅឯដំបូលផ្ទះ យួរបន្ទ្រេតក្នុងខ្យល់។ ខ្ញុំយំៗ ដោយគ្មានទឹកភ្នែកហូរ។ ខ្ញុំចង់យំឲ្យស្រាកស្រាន្ដនូវការឈឺចាប់របស់ខ្ញុំខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែខ្លាចគេដឹង។ យើងក៏អាចសា្លប់ទៀតដោយគេអាចចោទយើងពីរឿងអ្វីមួយ។ ខ្ញុំរន្ធត់លើសពេលណាៗទៅទៀត ខ្ញុំស្ទើរតែឆ្កួតទៅហើយ។ ការឈឺចាប់ទាំងអស់នេះបានដក់ជាប់នៅជាមួយខ្ញុំរហូតដល់ថ្នាក់ខ្ញុំខ្លួនឯងផ្ទាល់ក៏ចង់សម្លាប់ខ្លួនឯងដែរ ខ្ញុំខឹងនឹងខ្លួនឯងដែលអសមត្ថភាព មិនអាចជួយបងប្អូនបាន។
ពុំមានការសង្ឃឹម -- ខ្ញុំមានការអស់សង្ឃឹមជាខ្លាំង។ កាលពីមុន ខ្ញុំបាននិយាយប្រាប់ខ្លួនឯងថា “ខ្ញុំត្រូវតែធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីមើលថែរក្សាកូនរបស់ខ្ញុំឲ្យបានល្អ” ក៏ប៉ុន្ដែនៅទីបំផុតកូនរបស់ខ្ញុំស្លាប់នៅនឹងដៃ នៅនឹងភ្នែករបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំថែមទាំងបានសុំឲ្យប្ដីរបស់ខ្ញុំសម្លាប់ខ្ញុំទៀតផង ខ្ញុំមិនចង់រស់នៅក្នុងស្ថានភាពលំបាកឃោរឃៅបែបនេះតទៅទៀតទេ។ ប្ដីខ្ញុំបានឱបខ្ញុំហើយប្រាប់ខ្ញុំថា “ខ្លួនសុទ្ធតែឆ្អឹង” បានន័យថាបន្ដិចទៀតគង់តែស្លាប់ដែរ បែបចង់មានប្រសាសន៍អ៊ីចឹង។
សូមលោកប្រធានមេត្តាជ្រាប នេះគ្រាន់តែជារឿងសង្ខេបតែប៉ុណ្ណោះ។ ដោយសារថាខ្ញុំមិនអាចរៀបរាប់សាច់រឿងទាំងអស់នេះនៅពេលនេះបានទេ។ រួមសេចក្ដីមក ស្មារតីរបស់ខ្ញុំមានការប៉ះទង្គិចខ្លាំងបំផុត។ ខ្ញុំពិតជាមិនចង់រស់នៅក្នុងស្ថានភាពឈឺចាប់ជាថ្មីម្ដងទៀតទេ។ ប៉ុន្តែស្លាកស្នាមទាំងអស់នោះមិនអាចរលត់បាត់ពីការចងចាំរបស់ខ្ញុំសោះឡើយ។ ការចងចាំរបស់មនុស្សមិនមែនដូចជាការលុបសំឡេងពីខ្សែអាត់ដែលយើងអាចលុបបានដោយងាយៗនោះទេ។ ខ្ញុំនៅតែដេកស្រក់ទឹកភ្នែក ពេលណាខ្ញុំនឹកដល់កូន នឹកដល់ឪពុកម្ដាយដែលបែកទៅ ខ្ញុំនៅតែញ័រចំប្រប់។ ពេលខ្លះខ្ញុំយំទោះជានៅទីកន្លែងណាក៏ដោយ។ ខ្ញុំបានងាកទៅរកធម៌ព្រះពុទ្ធដើម្បីជួយសម្រាលទុក្ខសោករបស់នាងខ្ញុំមួយខណៈៗបានតែប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែនិយាយអំពីការបាត់បង់ជាសម្ភារៈវិញ ខ្ញុំបានបាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់របស់ខ្ញុំ បូករួមទាំងផ្ទះរបស់ខ្ញុំមួយផង ទាំងអស់មានតម្លៃ ៩២៥,១ តម្លឹងមាស។ ខ្ញុំបាត់បង់កូនស្រីរបស់ខ្ញុំ ឪពុក ម្ដាយ បងប្អូន សរុបចំនួនប្រាំបីនាក់។ បងប្អូនជីដូនមួយសរុបចំនួន ២៥នាក់ ផុតពូជ។ ជីទួតមួយសរុប ចំនួន ប្រាំបីនាក់ មិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធ សរុបចំនួនប្រាំបីនាក់។
ក្រោយពេលចប់របបខ្មែរក្រហម ខ្ញុំស្ទើរតែអស់សមត្ថភាព ក្នុងការបំពេញកិច្ចការ ធ្វើការងារតែដដែលៗ ដោយមិនអាចអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនបាន។ ខ្ញុំនៅតែយល់សប្ដិ៍អាក្រក់ មមើមមាយ ដើមទ្រូងញ័រ ថប់ដង្ហើម អស់សេចក្ដីក្លាហាន។ ចង់គេងលុះត្រាតែមានថ្នាំទើបខ្ញុំអាចគេងលក់។ ខ្ញុំចង់ឲ្យដំណើរការក្ដីនេះអាចឲ្យមនុស្សជំនាន់ក្រោយចងចាំ និងយល់ឲ្យច្បាស់អំពីសម័យនោះ។
នៅទីបញ្ចប់នេះ នាងខ្ញុំសូមលោកប្រធាននៃអង្គជំនុំជម្រះដ៏ស័ក្ដិសិទ្ធិ ជួយផ្ដល់នូវយុត្តិធម៌ឲ្យដល់នាងខ្ញុំ ដល់ក្រុមគ្រួសារនាងខ្ញុំ និងដល់ជនរងគ្រោះទាំងឡាយ ទាំងអ្នកនៅរស់រានមានជីវិត និងទាំងអ្នកដែលបាត់បង់ជីវិតទៅ ឲ្យគេមាន -- ឲ្យគេបានអស់ចិត្ត ឲ្យបានពេញចិត្ត និងឲ្យបានសុខស្ងប់តរៀងទៅ។ សូមអរគុណ។ សូមជម្រាបលា”
33
។
***
វីដេអូ
