នៅទីបំផុត សៀវភៅស្តីអំពីសាលក្រម ឌុច ត្រូវបានចែកដល់ដៃប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាអ្នករស់រានមាន ជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម។ អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក) បានចែកសៀវភៅ សាលក្រម ឌុច ជាលើកដំបូង កាលពីព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១២ ខែសីហា នេះ នៅទីតាំងចំនួនបួន គឺនៅ សាលាសង្កាត់ព្រៃសនិងសង្កាត់ជើងឯក មជ្ឈមណ្ឌលប្រល័យពូជសាសន៍ជើងឯក និងសារមន្ទីរ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង និងប្រជាជនជាង៥០នាក់ ដោយឡែក៣នាក់គឺជាអ្នកដែល រស់រានមានជីវិតពីមន្ទីរ ស-២១។
ការចែកនៅទីតាំងទាំង៤ខាងលើនេះគឺជានិមិត្តរូបនៃការចែកចាយសៀវភៅនេះទូទាំងប្រទេស ដោយសារទីតាំងនេះគឺជាទីតាំងប្រវត្តិសាស្រ្តក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដែលក្នុងនោះ មន្ទីរសន្តិសុខស-២៤ នៅព្រៃស ទីដែលអ្នកទោសរាប់រយនាក់ត្រូវបានបង្ខំឲ្យធ្វើស្រែនិងចិញ្ចឹមសត្វនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម និងមន្ទីរស-២១ ឬគុកទួលស្លែង ដែលដាក់ឃុំឃាំង ធ្វើទារុណកម្មយកចម្លើយសារភាព និងសម្លាប់ ជនរងគ្រោះមិនតិចជាង១២.០០០នាក់ គឺជាមន្ទីរពីរដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ ឌុច ក្នុងអំឡុង របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ វាលពិឃាតជើងឯកដែលមានរណ្តៅសាកសពរួមប្រមាណ១៣០រណ្តៅ គឺជាទីដែលអ្នកទោសនៅទួលស្លែងត្រូវនាំយកមកសម្លាប់។ ទីនេះហើយដែលជាវាលពិឃាតនិងដែលត្រូវបានស្គាល់ពាសពេញពិភពលោក។
នៅឯសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង លោកអ៊ំ វ៉ាន់ ណាត លោកអ៊ំ ជុំ ម៉ី និងលោកអ៊ំ ប៊ូ ម៉េង ដែលជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីមន្ទីរ ស-២១ បានទទួលសៀវភៅសាលក្រមផ្តល់ដោយ អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបីរូប គឺលោក រាជ សម្បត្តិ លោក ឡាស អូលសិន និងលោក ឌឹមសុវណ្ណារុំ។ លោកអ៊ំទាំងបីរូបបានលើកសៀវភៅសាលក្រមឡើងលើដើម្បីបង្ហាញនិងឧទ្ទិសដល់ វិញ្ញាណក្ខណ្ឌរបស់ជនរងគ្រោះដែលបានបាត់បង់ជីវិតនៅមន្ទីរ ស-២១ ថាអ្នកដែលនៅរស់បានយក មេដឹកនាំនៃមន្ទីរ ស-២១ មកដាក់ទោសតាមច្បាប់រួចហើយ ដូច្នេះសូមឲ្យវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធអ្នកទាំងអស់បាន ស្ងប់និងទៅចាប់ជាតិថ្មី។
លោកអ៊ំ វ៉ាន់ ណាត កាន់សៀវភៅសាលក្រមក្នុងដៃ បានមានប្រសាសន៍ថា “នេះជាអ្វីដែលខ្ញុំរង់ចាំ អស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំ។ នេះជាតំណាងយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្ញុំ ដែលជួយឲ្យខ្ញុំធូរស្រាលក្នុងអារម្មណ៍ មួយផ្នែកធំ ឲ្យខ្ញុំឈប់គិតអំពីបញ្ហាតុលាការនេះតទៅទៀត។ ខ្ញុំអស់ចិត្តហើយ។ អ្វីដែលខ្ញុំពេញចិត្ត បំផុតគឺ ឌុច ត្រូវជាប់គុកនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តដែលមិនអាច កែប្រែបាន។” ខណៈដែលលើកសៀវភៅ សាលក្រមឡើងលើ លោកអ៊ំបានឧទ្ទិសខ្លាំងៗថា “ខ្ញុំសូមលើកសាលក្រមនេះបង្ហាញជូនវិញ្ញាណក្ខន្ធជនរងគ្រោះដែលបាត់បង់ជីវិតនៅទីនេះ សូមឲ្យទទួលយកនូវសាលក្រមនិងលទ្ធផល និងសូមឲ្យយល់ថាអ្នកដែលធ្វើបាបបងប្អូនទាំងអស់ត្រូវជាប់គុក ៣៥ឆ្នាំក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត”។
តាមរយៈការបោះពុម្ពសាលក្រមនេះបានបង្វែរការគិតរបស់សាធារណជនចេញពីរឿងទោសទណ្ឌរបស់ពិរុទ្ធជន ឌុច មកគិតគូរអំពីតម្លៃនៃសាលក្រមមួយដែលមានលក្ខណៈសមធម៌ ហើយដែលត្រូវ បានទទួលស្គាល់ថាជាសាលក្រមគំរូពីសហគមន៍ជាតិនិងអន្តរជាតិ។
អ្វីដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺលោកអ៊ំ ជុំ ម៉ី និង លោកអ៊ំ ប៊ូ ម៉េង ដែលកាលពីពេលប្រកាស សាលក្រមភ្លាមៗ បានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់សាលក្រមដោយសារចំនួនទោសនេះតិចពេក បែរជាមកទទួលស្គាល់សាលក្រមនេះវិញក្នុងខណៈដែលបានទទួលសៀវភៅសាលក្រម ព្រមទាំងកោតសរសើរអំពីការងារនិងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម។ លោកអ៊ំ ជុំ ម៉ី ជម្រាបមន្រ្តីសាលាក្តីថា លោកអ៊ំនឹងបន្តពន្យល់អំពីខ្លឹមសារទាំងស្រុងនៃសាលក្រមដល់សមាជិកនៃ សមាគមក្សេមក្សាន្ត ព្រមទាំងពន្យល់ដល់ទស្សនិកជនដែលមកទស្សនាសារមន្ទីរគុកទួលស្លែង រាប់រយនាក់ជារៀងរាល់សប្តាហ៍ ដែលរៀបចំឡើងដោយផ្នែកកិច្ចការ សាធារណៈនៃ អ.វ.ត.ក។ លោកអ៊ំ ជុំ ម៉ី បានអះអាងថា លោកអ៊ំនឹងបន្តចូលរួមចំណែកក្នុងសំណុំរឿង ០០២ បន្តទៀត។
លោក ឌឹម សុវណ្ណារុំ ដែលជាអ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហម រស់នៅជាប់នឹងរបបសារមន្ទីរ ប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង និងដែលបានដឹងឮតាមរយៈសមាជិកគ្រួសារនិងអ្នកជិតខាងថា ព្រលឹងរបស់ជនរងគ្រោះដែលស្លាប់នៅក្នុងគុកទួលស្លែងតែងនៅវិលវល់នៅទីនេះនៅឡើយ បានមាន ប្រសាសន៍ថា ឥឡូវនេះតុលាការបានរកយុត្តិធម៌ជូនពួកគាត់ហើយ។
ក្នុងចំណោមប្រជាជនជាង៥០នាក់ ក្នុងនោះពីរភាគបីជាស្រ្តី ដែលម្នាក់ៗបានទទួលសាលក្រមសង្ខេប ចំនួន១ក្បាល បានសម្តែងក្តីសប្បាយរីករាយនិងសម្តែងអំណរគុណចំពោះសាលាក្តីខ្មែរក្រហមដែល បានបោះពុម្ពនិងចែកចាយសៀវភៅសាលក្រមនេះដល់ពួកគាត់។ អ្នកមីង គឹម នាង អាយុ៥៩ឆ្នាំ មានមុខរបរដេរសម្លៀកបំពាក់លក់ បានឲ្យដឹងថា “ខ្ញុំរីករាយនឹងទទួលបានសាលក្រមនេះ។ ខ្ញុំនឹងអាន សាលក្រមនេះឲ្យម្តាយរបស់ខ្ញុំស្តាប់ដែរ ពីព្រោះឪពុករបស់ខ្ញុំស្លាប់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ហើយខ្ញុំនិង ម្តាយខ្ញុំសុទ្ធតែចង់ដឹងចង់ឮនិងបានតាមដានអំពីដំណើរការរបស់តុលាការខ្មែរក្រហម។”
លោកស្រី រស់ សុភារ៉ាវី នាយករងនៃមជ្ឈមណ្ឌលប្រល័យពូជសាសន៍ជើងឯក និងលោក កេ សុប៉ុណ្ណាកា ប្រធានការិយាល័យសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង បានសម្តែង ក្តីរីករាយក្នុងការទទួលបានសៀវភៅសាលក្រមនេះសម្រាប់តម្កល់នៅសារមន្ទីររបស់លោកនិង លោកស្រី។ លោកស្រី សុភារ៉ាវី បានលើកឡើងថា សៀវភៅសាលក្រមនេះគឺជាផ្នែកបង្រ្គប់ទៅលើ ភ័ស្តុតាងដែលមានស្រាប់នៅវាលពិឃាតជើងឯក ពោលគឺ មានស្លាកស្នាមរណ្តៅសាកសពរួម មានលលាដ៍ក្បាលជនរងគ្រោះ និងមានសៀវភៅសាលក្រម។ លោកស្រីបន្ថែមថា “នេះគឺជាការពិត ដែលមិនអាចប្រកែកបានចំពោះអ្វីដែលបានកើតឡើងក្នុងរបបខ្មែរក្រហម”។ ទាំងលោក ប៉ុណ្ណាកា និងលោកស្រី សុភារ៉ាវី នឹងប្រើប្រាស់សៀវភៅនេះដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់ភ្ញៀវទេសចរណ៍ និង តម្កល់ទុកក្នុងបណ្ណាល័យដើម្បីជាប្រយោជន៍នៃអ្នកស្រាវជ្រាវ។
ក្រៅពីប្រជាជនសាមញ្ញ សាលាឃុំនីមួយៗបានទទួលសៀវភៅសាលក្រមពេញលេញចំនួន៥ក្បាល និងសាលក្រមសង្ខេបចំនួន១០ក្បាល សម្រាប់តម្កល់នៅទីស្នាក់ការសង្កាត់ដើម្បីប្រើប្រាស់ជា ប្រយោជន៍រួម។ លោកមេឃុំព្រៃស ខាត់ សុខៃ សន្យាថារូបលោកនិងសហការីរបស់លោក នឹងអានសាលក្រមនេះ បន្ទាប់មកនឹងពន្យល់ជូនប្រជាជននៅក្នុងសង្កាត់ឲ្យបានយល់ដឹងថា ឥឡូវនេះ ឌុច ត្រូវបានកាត់ទោស ហើយសាលក្រមប្រឆាំងនឹងគាត់ត្រូវបានប្រកាសនិងបោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយជា សាធារណៈ។ លោក បន្ថែមថា “បន្ទាប់ពីទទួលបានឯកសារនេះ ប្រជាជននឹងយល់ច្បាស់ជាងមុនអំពី មូលហេតុដែលតុលាការកាត់ទោស ឌុច ឲ្យជាប់គុករយៈពេល ៣៥ឆ្នាំ ហើយវានឹងសម្រាលកំហឹង របស់គាត់ដែលមានពីមុនមកចំពោះសាលក្រមរបស់ ឌុច។”
សាលាក្តីនឹងចាប់ផ្តើមចែកសៀវភៅសាលក្រមនេះនោតាមបណ្តាខេត្តក្រុង ស្រុកខណ្ឌ និងជាពិសេស ឃុំទាំង១៦២១ ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ។ ជាមួយគ្នានេះ ដោយយោងលើសំណើសុំដ៏ច្រើនលើសលុបរបស់ សាធារណជន សាលាក្តីបានសម្រេចចិត្តបោះពុម្ពបន្ថែមនូវសាលក្រមទាំងស្រុងចំនួន ៥០០០ ក្បាលទៀត សរុបចំនួន ១០.០០០ក្បាល ដូច្នេះការបោះពុម្ពនេះមានចំនួន សាលក្រមសរុប ១០.០០០ក្បាល និងសាលក្រមសង្ខេប ១៧.០០០ក្បាល។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចំនួននេះ ក៏នៅតែមិនទាន់អាចឆ្លើយតបបានទាំងស្រុងនៅឡើយដែរ ក៏ប៉ុន្តែសាលាក្តីនឹងព្យាយាមទៅតាមលទ្ធភាព ដើម្បីបំពេញទៅតាមតម្រូវការរបស់សាធារណជនក្នុងការចង់អានឯកសារសាលក្រមនេះ ។
សាធារណជនដែលចង់បានសៀវភៅនេះ សូមទាក់ទងមកលោក ចិន ហែមវិចិត្រ តាមទូរស័ព្ទលេខ ០១២៦៩៦ ២២០ ឬផ្ញើរសារអេឡិចត្រូនិកមកតាមអាស័យដ្ឋាន pas@eccc.gov.kh៕