ថ្នាក់ដឹកនាំនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញបាននាំយកសៀវភៅសាលក្រម ឌុច ពេញលេញចំនួន ៣៥០ ច្បាប់ និងសង្ខេប ៣៥០ច្បាប់ ទៅចែកជូនដល់ថ្នាក់ដឹកនាំនិងនិស្សិតសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាលនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា នេះ តាមសំណើសុំរបស់កម្មសិក្សាការីនិងនិស្សិតនៃសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាលចំនួន៣២៨នាក់ ក្នុងនោះមាន កម្មសិក្សាការីមធ្យមនិងជាន់ខ្ពស់ចំនួន ១៨២នាក់ និស្សិតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ចំនួន ៥០នាក់ និងនិស្សិតមន្ត្រីក្រមការចំនួន ៩៦នាក់។
ពិធីប្រគល់និងទទួលសៀវភៅប្រព្រឹត្តទៅនៅសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល ក្រោមអធិបតីភាព ឯកឧត្តម ក្រាញ់ តូនី ប្រធានការិយាល័យរដ្ឋបាលស្តីទីនៃ អ.វ.ត.ក. និងឯកឧត្តម លី គឹមសុខ នាយកសាលាភូមិន្ទ រដ្ឋបាល ព្រមទាំងលោក ឃ្នុត រ៉ូសិនហក អនុប្រធានការិយាល័យរដ្ឋបាលនៃ អ.វ.ត.ក.។
មានប្រសាសន៍ស្វាគមន៍ ឯកឧត្តម លី គឹមសុខ នាយកសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល បានថ្លែងថា សាលាភូមិន្ទ រដ្ឋបាលមានចំណាប់អារម្មណ៍ទៅលើដំណើរការរបស់ អ.វ.ត.ក. តាំងពីដំបូង។ ក្នុងនោះ និស្សិត មួយចំនួនធ្លាប់បានចូលរួមស្តាប់សវនាការក្នុងដំណើរការរឿងក្តីលេខ០០១ ប្រឆាំងនឹងជនចាប់ចោទ កាំង ហ្គិចអ៊ាវ ហៅ ឌុច។ លោកបានលើកឡើងអំពីសារសំខាន់នៃសៀវភៅសាលក្រមនិងដំណើរការ របស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម ថា ទី១ វាបានបង្ហាញថា កម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានវប្បធម៌និរទណ្ឌភាពក្នុង សង្គមឡើយ។ ទី២ ថាបានផ្តល់ការពិតមួយតាមរយៈការតទល់តាមផ្លូវច្បាប់ ដែលការពិតនេះនាំឲ្យ កម្ពុជាអាចឈានទៅបើកទំព័រថ្មីមួយសម្រាប់អនាគតរបស់ខ្លួន។
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកចូលរួម ឯកឧត្តម ក្រាញ់ តូនី ប្រធានការិយាល័យរដ្ឋបាលស្តីទីនៃ អ.វ.ត.ក. បានសម្តែងមោទកភាពដែល អ.វ.ត.ក. ទទួលបានសំណើសុំដ៏ច្រើនលើសលប់ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ស្ថាប័ន ក្រសួង មន្ទីរ អង្គភាពសាធារណៈនានា ដើម្បីបានសៀវភៅសាលក្រម ឌុច យកទៅអាននិងសិក្សា ស្វែងយល់បន្ថែមអំពីដំណើរការរឿងក្តីលេខ ០០១។ ឯកឧត្តមបានពន្យល់បន្ថែមអំពីយុត្តាធិការរឿងក្តី លេខ ០០១ ប្រឆាំងនឹងជនជាប់ចោទ កាំង ហ្គេចអ៊ាវ ហៅ ឌុច ដែលមានការប្រកាសសាលក្រម កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ និងប្រវត្តិនៃការបង្កើត អ.វ.ត.ក.។ ឯកឧត្តមក៏បានលើក ទឹកចិត្តឲ្យនិស្សិតទាំងអស់ដែលបានទទួលសៀវភៅសាលក្រមនេះ ឲ្យយកចិត្តទុកដាក់អានឲ្យបានចប់ គ្រប់ៗគ្នា និងបន្តតាមដានដំណើរការរឿងក្តីលេខ ០០១ នៅអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល និងរឿងក្តី លេខ ០០២ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមនៅដើមឆ្នាំក្រោយ។
ឆ្លៀងក្នុងឧិកាសនេះ លោក ឃ្នុត រ៉ូសិនហក អនុប្រធានការិយាល័យរដ្ឋបាលនៃ អ.វ.ត.ក. បានធ្វើ បាឋកថាស្តីអំពី “ការប្រៀបធៀបរវាង អ.វ.ត.ក. និងតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិដទៃទៀត”។ លោកបានពន្យល់អំពីភាពស្រដៀងគ្នានិងភាពខុសគ្នាអ.វ.ត.ក. និងតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ផ្សេងៗទៀត ដូចជា តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនៅទីក្រូងនូរឹមប៊ឺក តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅទីក្រុងឡាអេ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ សម្រាប់ប្រទេសរ្វ៉ាន់ដា អតីតយូហ្គោស្លាវី ប៊ូស្នៀហឺហ្ស៊ីហ្គោវីណា សេរ៉ាឡេអូន និងស៊ើបៀ ជាដើម។
លោកបានលើកឡើងថា អ.វ.ត.ក. ស្រដៀងនឹងតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិមួយចំនួន អំពីទីតាំង និងអំពីការចូលរួមរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏ប៉ុន្តែមានលក្ខណៈពិសេសខ្លះៗដែលធ្វើឲ្យវាខុសគ្នាពី តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិដទៃទៀត ដូចជា ទី១ អ.វ.ត.ក. ជាតុលាការជាតិត្រូវបានបង្កើតនិង គ្រប់គ្រងដោយកម្ពុជាខ្លួនឯង ប៉ុន្តែធ្វើការដោយឯករាជ្យ ដោយមានជំនួយបច្ចេកទេសនិងវិភាគទាន ថវិកាពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ខុសពីតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិដទៃទៀតត្រូវបានបង្កើតនិងគ្រប់គ្រង ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ជាងនេះទៅទៀត អ.វ.ត.ក. មានទីតាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាទីដែលអំពីឧក្រិដ្ឋកម្មបានកើតឡើងកាលពីជាង៣០ឆ្នាំមុន។
ភាពខុសគ្នាមួយទៀតគឺ ចៅក្រមនិងសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិនៅ អ.វ.ត.ក. ត្រូវបានជ្រើសតាំង ដោយអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បន្ទាប់មកបញ្ជូនតាមរយៈរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មកឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើការពិនិត្យនិងតែងតាំង។ ការណ៍នេះខុសពីតុលាការ ព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិដទៃទៀតដែលចៅក្រមនិងព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិត្រូវបានតែងតាំងដោយ អគ្គលេខាធិការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ចំណុចមួយទៀតដែលធ្វើឲ្យ អ.វ.ត.ក. មានលក្ខណៈកាន់តែពិសេសសប្លែកពីគេនោះគឺ អ.វ.ត.ក.ជាអង្គតុលាការតែមួយគត់ក្នុងពិភពលោកដែលអនុវត្តការផ្សព្វផ្សាយបានទូលំទូលាយ ទៅដល់គ្រប់ មជ្ឈដ្ឋានទាំងក្នុងប្រទេសនិងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងទទួលបានការគាំទ្រពីយ៉ាងច្រើនលើសលប់ពី សាធារណជនក្នុងស្រុក បើប្រៀបធៀបទៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិសម្រាប់ប្រទេស ស៊ើបៀ និងប្រទេសសៀរ៉ាឡេអូន ដែលពុំបានទទួលការគាំទ្រច្រើនពីប្រជាជននៃប្រទេសរបស់ខ្លួនឡើយ។
បទបាឋកថារបស់លោក រ៉ូសិនហក នៅពេលនេះ គឺជាការចែករំលែកបទពិសោធន៍នៃការគ្រប់គ្រង ស្ថាប័នតុលាការដ៏ធំមួយដែលមានលក្ខណៈស្មុគ្រស្មាញនិងទាមទារឲ្យមានការត្រិះរិះពិចារណា ល្អិតល្អន់នៅក្នុងការសម្រេចចិត្ត។ ការចែករំលែកនេះមានតម្លៃយ៉ាងធំធេង ព្រោះសិស្សនៃសាលាភូមិន្ទ រដ្ឋបាលគឺជាអនាគតអ្នកដឹកនាំរបស់ប្រទេសកម្ពុជា និងជាអ្នកដែលមានសិទ្ធិធ្វើការសម្រេចចិត្ត។
បន្ទាប់ពីបទបាឋកថានិងចំណាប់អារម្មណ៍របស់គណៈអធិបតី កម្មសិក្សាការីនិងនិស្សិតនៃសាលា ភូមិន្ទរដ្ឋបាលបានសួរសំណួរយ៉ាងផុលផុស ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃ អ.វ.ត.ក. ដែលការណ៍នេះបង្ហាញ អំពីភាពឆ្លាតវៀងវៃនិងបំណងចង់ចេះចង់ដឹងរបស់និស្សិត អំពីដំណើរការរបស់ អ.វ.ត.ក.៕
(សូមទាញយកអត្ថបទជា PDF)