អង្គបុរេជំនុំជម្រះ ចេញសេចក្ដីពិចារណាលើបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងដីកាដំណោះស្រាយរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតក្នុងសំណុំរឿង ០០៣

ក្នុង​ថ្ងៃ​នេះ អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះនៃ​អង្គ​ជំនុំ​ជម្រះ​វិសាមញ្ញក្នុង​តុលាការ​កម្ពុជា (អ...ក) បាន​ចេញ​សេចក្តី​ពិចារណាលើ​បណ្តឹង​ឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំង​ដីកា​ដំណោះស្រាយរបស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​ ក្នុង​សំណុំ​រឿង ០០៣។ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៨ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៨ សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតអន្តរជាតិ បាន​ចេញ​ដីកា​ដំណោះស្រាយ (ដីកា​បញ្ជូន​រឿង​ទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ) ដោយ​​បញ្ជូន​ មាស មុត ទៅជំនុំ​ជម្រះ ដោយឡែក​នៅ​ក្នុង​ថ្ងៃ​តែមួយ​នេះដែរ សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតជាតិ បានចេញ​ដីកា​សម្រេចលើក​លែង​ចោទ​ប្រកាន់ប្រឆាំង មាស មុត (ដីកា​សម្រេច​លើក​លែងចោទ​ប្រកាន់)។

ផ្នែក​សម្រេច​សេចក្តី​រួម ដែល​សម្រេច​ជា​ឯកច្ឆន្ទ ដោយ​អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះ

បន្ទាប់​ពី​ពិនិត្យមើល​លើ​សំណុំ​រឿង​រួចមក អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះបានសម្រេចថា បណ្តឹង​ឧទ្ធរណ៍​របស់សហ​ព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និង​សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​អន្តរជាតិ អាច​ទទួល​យក​បាន (កថាខណ្ឌ ៥១ និង ៥៣ នៃ​សេចក្តី​ពិចារណា) ចំណែក​​បណ្តឹង​ឧទ្ធរណ៍របស់សហ​មេធាវីការពារ​ក្តី មាស មុត ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​ថាមិន​អាច​ទទួល​យក​បាន អនុលោម​តាម​វិធាន ៧៤​(៣)(ក) និង ២១ នៃ​វិធាន​ផ្ទៃក្នុង (កថាខណ្ឌ ៧៤ និង ៧៧)។

ជា​បញ្ហា​បឋម អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះបាន​ពិចារណា​ថា ការ​ចេញ​ព្រម​គ្នា​នូវដីកា​ដំណោះស្រាយ​ពីរ​ដែល​ផ្ទុយ​គ្នារបស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត គឺជា​ការ​ខុស​ច្បាប់ ដោយ​រំលោភបំពាន​ទៅ​លើក្របខណ្ឌ​គតិយុត្តិ​របស់ អ.វ.ត.ក (កថាខណ្ឌ​ ៧៨-១០៩)។

អនុលោម​តាម​វិធាន ៧៧​(១៣) នៃ​វិធាន​ផ្ទៃ​ក្នុង សេចក្តី​សម្រេច​បច្ចុប្បន្ន​បិទផ្លូវ​តវ៉ា។

មតិរបស់ចៅក្រម​ជាតិ

ផ្នែក​តាម​ការ​ប្រកាស​ជា​ឯកច្ឆន្ទរបស់​អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះ អំពី​អនីត្យានុកូល​ភាព ពាក់​ព័ន្ធ​ការ​ចេញ​ដីកា​ដំណោះស្រាយ​ពីរ​ដែល​ផ្ទុយ​គ្នា និង​ការណ៍​ពិត​ដែល​ថា សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត មិន​បាន​បញ្ជូន​ការ​ខ្វែង​យោបល់​គ្នាក្នុង​សំណុំ​រឿង​បច្ចុប្បន្ន​ទៅ​អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះ ចៅក្រម​ជាតិបាន​ពិចារណា​ថា ដីកា​ដំណោះស្រាយ​ទាំងពីរ របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតមាន​តម្លៃស្មើ​គ្នា ត្រូវតម្កល់​ទុក​ជាបានការដូច​គ្នា មានសុពលភាពដូច​គ្នា (កថាខណ្ឌ ១១១-១១៥)។

បន្ថែម​លើ​នេះ ចៅក្រម​ជាតិនៃ​អង្គបុរេជំនុំជម្រះបាន​ពិចារណា​ថា សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតទាំងពីរ មាន​ឋានៈស្មើគ្នា និង​បើ​តាម​គោល​ការណ៍សច្ចធារណ៍​នៃ​និរទោស មិន​មានការ​អនុញ្ញាតឲ្យ​អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះសម្រេចថា កិច្ច​របស់​​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតមួយ​រូបណា មាន​ឧត្តមភាពនោះទេ។ ហេតុ​ដូច្នេះ​ ចៅក្រម​ជាតិយល់ឃើញថា ដីកា​ដំណោះស្រាយ​ទាំង​ពីរ នៅ​តែមាន​តម្លៃស្មើ​គ្នា ហើយ​សំណុំ​រឿង ០០៣ ប្រឆាំង​ មាស មុត គួរ​រក្សា​ទុក​នៅក្នុងបណ្ណាសារ​របស់ អ.វ.ត.ក (កថាខណ្ឌ ១១៦-១១៨)។

មតិរបស់ចៅក្រម​អន្តរ​ជាតិ

ពាក់​ព័ន្ធ​បណ្តឹង​ឧទ្ធរណ៍​របស់សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​អន្តរជាតិ ចៅក្រម​អន្តរជាតិនៃ​អង្គបុរេជំនុំជម្រះបាន​សម្រេច​តម្កល់មូលដ្ឋានបណ្តឹង​ឧទ្ធរណ៍​ចំនួន​ពីរ ទាក់​ទងនឹង​កំហុង​អង្គច្បាប់​របស់សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតជាតិ ដែល​មិន​បាន​ពិចារណា​ដោយ​ចេតនា នូវ​ភស្តុតាង​ដែល​បាន​ដាក់ក្នុង​សំណុំ​រឿង នៅ​ក្រោយ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០១១ (កថាខណ្ឌ ២២៧-២៤៤) និង​មិន​បាន​សម្រេច​ទៅ​លើ​អង្គហេតុ​ទាំង​អស់នៅ​ក្នុង​បណ្តឹងដែលខ្លួនបាន​ទទួល (កថាខណ្ឌ ២៤៥-២៤៨)។ ចៅក្រម​អន្តរជាតិយល់ឃើញថា ជា​លទ្ធផល ​ដីកា​សម្រេច​លើក​លែង​ចោទ​ប្រកាន់ ត្រូវទុកជាមោឃៈ ដោយ​សារ​តែជាឯកសារ​នីតិវិធីដែល​មិន​ពេញលេញ (កថាខណ្ឌ ២៤៩-២៥០) និងបាន​ប្រកាសថា មូលដ្ឋាន​បណ្តឹង​ឧទ្ធរណ៍ដែល​នៅ​សល់ របស់​សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​អន្តរជាតិ ក្លាយ​ជា​អសារឥតការ (កថាខណ្ឌ ២៥១-២៥២)។

ពាក់​ព័ន្ធនឹង​សុពល​ភាព​នៃ​ដីកា​ដំណោះស្រាយ ចៅក្រម​អន្តរជាតិបានបញ្ជាក់បំភ្លឺ​ថា ក្នុង​ករណី​មាន​ការ​មិន​ចុះ​សម្រុង​គ្នា ដែល​មិន​អាច​ដោះស្រាយ​បាន រវាង​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេតលើ​បញ្ហា​ថា តើត្រូវ​ចេញដីកាបញ្ជូន​រឿងទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ ឬ​ដីកា​សម្រេច​លើក​លែង​ចោទ​ប្រកាន់ អធិបញ្ជា​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុងក្របខណ្ឌ​គតិយុត្តិ​របស់​ អ.វ.ត.ក តាម​រយៈ​គោល​ការណ៍បន្តការ​ចោទប្រកាន់​ បង្ហាញតម្រូវ​ថា ដីកា​បញ្ជូន​រឿង​ទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ ត្រូវ​​ចេញ​តាម​ការ​ស្នើឡើង (កថាខណ្ឌ ២៥៧ និង ២៦១)។ ហេតុ​ដូច្នេះ​ ដីកា​សម្រេច​លើក​លែង​ចោទ​ប្រកាន់ ក្រៅ​ពី​មោឃៈ​លើ​អង្គសេចក្តី​ហើយនោះ ថែម​ទាំង​បង្កើតជា​ការ​ព្យាយាមលប់​បំបាត់​គោល​ជំហរ​ជាក់​ស្តែងនេះ ដែល​ដូច្នេះ​ហើយ​បានចេញដោយ​ហួស​ពីសិទ្ធិអំណាច (កថាខណ្ឌ ២៦២​ និង​២៨៤) ចំណែកឯ​ដីកា​បញ្ជូន​រឿង​ទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ នៅ​តែ​មាន​សុពល​ភាព​ជាចម្បង និង​អនុលោម​ទៅ​តាមក្របខណ្ឌ​គតិយុត្តិ​ជា​ធរមាន (កថាខណ្ឌ ២៦២ និង​២៨៤)។

បន្ទាប់​ពី​បាន​អះអាង​ថា មាស មុត ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោមអ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ខ្ពស់​បំផុត ចំពោះ​ឧក្រិដ្ឋកម្មនានា​ដែលបាន​ប្រព្រឹត្តដោយ​ពួកខ្មែរ​ក្រហម (កថាខណ្ឌ​៣៤០) ចៅក្រម​អន្តរជាតិបានសន្និដ្ឋានថា អនុលោម​តាម​វិធាន ៧៧​(១៣) នៃវិធាន​ផ្ទៃក្នុង​ អង្គ​ជំនុំ​ជម្រះ​សាលា​ដំបូង ត្រូវ​ទទួល​យក​ដីកា​បញ្ជូន​រឿង​ទៅ​ជំនុំ​ជម្រះ របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ (កថាខណ្ឌ ៣៤២​-៣៤៣)។

សេចក្តី​សម្រេច​របស់​អង្គ​បុរេ​ជំនុំ​ជម្រះ អាច​រកមើល​បាន​នៅលើគេហទំព័រ

https://eccc.gov.kh/sites/default/files/documents/courtdoc/%5Bdate-in-tz%5D/D266_27_KH.pdf

 

Most read