សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សហព្រះរាជអាជ្ញា

ថ្ងៃនេះ សហព្រះរាជអាជ្ញា បានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់ខ្លួន នៅក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០២ ទៅ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត អនុលោម​តាម​វិធាន ៦៦.៥ នៃវិធានផ្ទៃក្នុងសម្រាប់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក) នៅ​ពេល​សហ​ព្រះ​រាជ​អាជ្ញា​ពិចារណា​ឃើញ​ថា​ កិច្ច​ស៊ើប​សួរ​ត្រូវ​បានបញ្ចប់ សហព្រះរាជអាជ្ញា តម្រូវ​ឲ្យ​ធ្វើ​ដីកា​សន្និដ្ឋាន​ស្ថាពរ​មួយ​ជា​លាយ​ល័ក្ខ​អក្សរ និងមានសំអាងហេតុក្នុងថិរវេលា៤៥ (សែសិបប្រាំ) ថ្ងៃ គិត​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទទួល​បាន​សំណុំ​រឿង​ពី​សហ​ចៅ​ក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​។ ដើម្បី​ពន្លឿនដល់ដំណើរការច្បាប់ សហព្រះរាជអាជ្ញា បាន​ដាក់​ដី​កា​សន្និដ្ឋាន​ស្ថាពរ​របស់​ខ្លួន ឲ្យ​បាន​ឆាប់​បន្តិច​មុន​កាល​កំណត់ តាមអាណត្តិដូចមានចែងនៅក្នុងវិធានផ្ទៃក្នុង។

នៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋាននេះ សហព្រះរាជអាជ្ញាស្នើថា គេត្រូវធ្វើការចោទប្រកាន់ និងត្រូវបញ្ជូនជនត្រូវចោទ៖ នួន ជា អៀង សារី ខៀវ សំផន និង អៀង ធីរិទ្ធ ទៅធ្វើការកាត់សេចក្ដីចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ អំពើ​បំពារ​បំពាន​យ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ទៅ​លើ​អនុ​សញ្ញា​ទីក្រុង​ហ្សឺណែវ និងការរំលោភទៅលើក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៥៦ ។ សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ជឿ​ជាក់​ថា ភស្តុតាង​ដែល​ប្រមូល​បាន​នៅ​ក្នុង​ការ​ស៊ើប​សួរ បានបង្ហាញថា ជន​ត្រូវ​ចោទ​ទាំង​នេះ​បាន​ប្រព្រឹត្ត​នូវ​បទ​ឧក្រិដ្ឋនានា តាមរយៈសហកម្មឧក្រិដ្ឋកម្មរួមមួយ ដែល​មាន​គោល​បំណង​ដាក់​ឲ្យ​ប្រតិបត្តិ​នូវ​បដិវត្ត​នយោបាយ​មួយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា និងដើម្បីធ្វើការកម្ទេចជាប្រព័ន្ធនូវពួកប្រឆាំងណាក៏ដោយ ដែល​ជំទាស់​ទៅ​នឹង​ការ​កាន់​អំណាច​របស់​បក្ស​កុម្មុយនីស​កម្ពុជា។ តាមរយៈសហកម្មឧក្រិដ្ឋកម្មរួមនេះ ជនត្រូវចោទទាំងនេះ បានធ្វើឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាក្លាយទៅជាទាសករ បាន​ដក​ហូតនូវសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាននានារបស់ប្រជាជន ព្រម​ទាំង​បាន​ធ្វើការ​សម្រប​សម្រួល​នូវ​ការ​សម្លាប់​រង្គាល​ទៅ​លើ​បុគ្គល​នានា ដែលជនត្រូវចោទទាំងនេះ និងពួកមេដឹកនាំបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជាដទៃទៀត យល់​ឃើញ​ថា​ជា​ខ្មាំង​ពិត​ប្រាកដ ឬ​ជា​ខ្មាំង​សក្ដា​នុពល​នៃ​បក្ស​កុម្មុយនីស​កម្ពុជា។ 

ឯកសារដាក់ជូននូវសេចក្តីសង្ខេបមួយដ៏ទូលំទូលាយ (ចំនួន៩៣១ទំព័រ) អំពីអង្គហេតុពាក់ព័ន្ធ ដែល​គាំទ្រ​ចំពោះ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​ឡាយ​របស់​សហ​​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ ដែល​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ជា​បទ​ចោទ​ស្រប​ទៅ​តាម​ច្បាប់​ដោយ​ទាំង​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​នានា​ដែល​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ផង និង​ទាំង​លក្ខណៈ​នៃ​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​អំពី​ការ​ចូល​រួម​របស់​ជន​ត្រូវ​ចោទ​ទាំង​នេះ​នៅ​ក្នុង​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​ទាំង​នោះ​ផង​។ ​បទ​ចោទ​ដែល​បានលើកឡើងជាអនុសាសន៍របស់សហព្រះរាជអាជ្ញា ត្រូវបានគាំទ្រដោយឯកសារភស្តុតាងចំនួនជាង២៨០០ឯកសារ ដែលរួមមានកំណត់ហេតុនៃចម្លើយសាក្សី ជនត្រូវចោទ និងអ្នកជំនាញនានា ព្រម​ទាំង​ឯកសារ​នានា​ពី​សម័យ​នៃ​របប​កម្ពុជា​ប្រជា​ធិបតេយ្យ និងបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា។ ឯកសារជាច្រើនក្នុងចំណោមឯកសារទាំងនេះ ត្រូវ​បាន​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​ធ្វើជាបណ្ណសារ និងជាសៀវភៅកាតាឡុក។ ពាក្យសុំរបស់ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី និង​ពាក្យ​បណ្តឹង​របស់​ជន​រង​គ្រោះ​នានា ក៏ត្រូវបានពឹងផ្អែកធ្វើជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋាននេះដែរ។

សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត បានបំបែកសំណុំរឿងប្រឆាំងនឹង កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅ ឌុច នៅថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៧ តាម​រយៈ​ការ​សម្រេច​បំបែក​កិច្ច​ស៊ើប​សួរ លើ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​របស់​គាត់​ចំពោះ​ “អង្គ​ហេតុ​នានា​ដែល​បាន​ប្រពឹត្ត​ឡើង​ក្នុង​ក្រប​ខ័ណ្ឌ ស-២១” (សំណុំ​រឿង​លេខ ០០១) ។ ដូច​ដែល ឌុច នៅតែត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅក្នុងសំណុំរឿង០០២ សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា បាន​ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​ធ្វើការ​លើក​លែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ប្រឆាំង​នឹង​រូប​គាត់​។ សហព្រះរាជអាជ្ញា យល់ឃើញថា ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ប្រឆាំង​នឹងរូបគាត់អំពីឧក្រិដ្ឋកម្មនានា ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រព្រឹត្ត​នៅ​ខាង​ក្រៅ​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​មន្ទីរ​សន្តិសុខ​ស-២១នោះ វា​មិន​មែន​ជា​ផល​ប្រយោជន៍ដល់យុត្តិធម៌ទេ។ ក្នុងការធ្វើសំណើសុំនេះ សហ​ព្រះ​រាជ​អាជ្ញា​បាន​គិត​គូរ​យក​ចិត្ត​ដាក់​យ៉ាង​ពេញ​លេញ​ទៅ​លើ​ប្រការ​ដែល​ថា ដំណើរការដ៏វែងនៃនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ ត្រូវបានធ្វើសេចក្តីសន្និដ្ឋានរួចហើយប្រឆាំងនឹង ឌុច នៅ​ក្នុង​ការ​កាត់​ឲ្យ​គាត់​ជាប់​ទោស​ក្នុង​ពេលថ្មីៗនេះនៅក្នុងសំណុំរឿងលេខ ០០១។ សហព្រះរាជអាជ្ញាជឿថាការដក ឌុច ចេញពីក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០២ មុខ​ជា​នឹង​ជួយ​នៅ​ក្នុង​​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ប្រាកដ​ប្រជា​ដល់​ការ​សវនាការ​ដ៏​ត្រឹម​ត្រូវ​និង​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​របស់ នួន ជា អៀង សារី ខៀវ សំផន អៀង ធីរិទ្ធ ដែល​ការ​ទទួល​​ខុស​ត្រូវ​ខាង​ព្រហ្មទណ្ឌ​របស់​ពួក​គេ​ចំពោះ​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​ទាំងនោះ ដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងសម័យកាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នៅ​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​ធ្វើការ​កាត់​សេចក្តី​នៅ​ឡើយ។

 ដោយទទួលស្គាល់អំពីសារសំខាន់ជាប្រវត្តិសាស្រ្តនៃសំណុំរឿងនេះ និងអំពីតម្រូវការដើម្បីធានាឲ្យប្រាកដថា សាធារណជន បាន​ជ្រាប​ត្រឹម​ត្រូវ​អំពី​កិច្ច​ដំណើរការនីតិវិធីដែលកំពុងតែបន្ត នៅចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក សហព្រះរាជអាជ្ញា នឹង​ផ្តល់​ជូន​ដល់​សាធារណ​ជន​ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ នូវ​សេចក្តី​សង្ខេបអំពីគោលបំណងនៃដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់ខ្លួន ស្របតាមវិធាន៥៤ នៃ​វិធានផ្ទៃក្នុង៕

Most read